Abstract:
تحقیق حاضر به منظور«بررسی تأثیر آموزش دروس معارف اسلامی بر نگرش دینی دانشجویان»صورت گرفته است و برای انجام این امر از روش پیمایشی استفاده شده که هم به توصیف و هم به تبیین وضعیت جامعهء آماری توجه گردد.جامعهء آماری این تحقیق را دانشجویان دورهء روزانهء دانشگاههای استان تهران تشکیل میدهند که از هر دو جنس(مذکر و مؤنث)در مقاطع کارشناسی،کارشناسی ارشد و دکتری در رشتههای تحصیلی علوم انسانی و هنر،علوم پایه،علوم پزشکی،فنی و مهندسی،کشاوری و دامپزشکی در سال تحصیلی 85-84 مشغول به تحصیل بودهاند.از کل جامعهء آماری تعداد 1900 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین گردید.شایان ذکر است در این تحقیق،از نمونهگیری تصادفی طبقهای استفاده شد.به طور کلی نتایج نشان میدهد که:
1.نگرش دینی دانشجویان در حد مطلوب(یعنی قوی و مثبت)است.
2.از میان اجزای نگرش دینی بعد عاطفی،بعد آمادگی رفتاری،بعد انگیزشی و بعد شناختی به ترتیب بالاترین نمرهها را به خود اختصاص دادهاند.
3.دانشجویانی که دروس معارف اسلامی(1)و(2)را گذراندهاند،نسبت به آنان که این دروس را نگذراندهاند،از نگرش دینی مطلوبتری برخوردار میباشند؛اما گذراندن یا نگذراندن سایر دروس معارف(اخلاق اسلامی،متون اسلامی،تاریخ اسلام،انقلاب اسلامی و ریشههای آن)تحت شرایط فعلی هیچ تأثیری بر افزایش یا کاهش نگرش دینی افراد نمونه ندارند.
4.با استفاده از روش«گام به گام»رگرسیون چند متغیری سهم و نقش متغیرهای مستقل در تبیین متغیر وابسته به تربیت اهمیت عبارتند از:شرایط مذهبی،ویژگیهای رفتاری استاد، شرایط سیاسی-اجتماعی حاکم بر جامعه،ارزیابی از نقش خود،نوع دانشگاه،ترم تحصیلی و درس معارف اسلامی(2).
Machine summary:
"از آنجایی که متغیر مستقل در پژوهش حاضر،در معرض آموزش دروس معارف اسلامی قرار دارد،فرض بر این است که در فرآیند آموزش دروس معارف ضمن ارائه اطلاعات و آگاهیهای مربوط به دین اسلام،نظام باورهای دینی و ارزشهای دانشجویان تغییر کرده و آمادگی آنها برای رفتارهای دینی افزایش یابد که در این خصوص نیز برای سنجش این دو جزء نگرش دانشجویان به دو مشخصهء شدت و درجهء پیچیدگی توجه شده است؛افزون بر این،شرایط فردی و خانوادگی نیز به عنوان متغیرهای همبستهء احتمالی با باورها و رفتارهای دینی در نظر گرفته شده است.
1. همانطور که در جدول شماره 1 آمده است،میانگین نمرهء پاسخگویان به ابعاد چهارگانه متغیر وابسته(یعنی نگرش دینی)،بر اساس نمرهگذاری 1(کمترین نمره)تا 5 (بیشترین نمره)از این قرار است: بعد انگیزشی 74/3(یعنی در حد قوی و مثبت) بعد شناختی 89/2(یعنی در حد متوسط و نامطلوب) بعد عاطفی(احساسی) 07/4(یعنی در حد خیلی خوب و مثبت) بعد آمادگی برای عمل 99/3(یعنی در حد خوب و مثبت) مشاهدهء نمرات فوق،بیانگر آن است که بعد عاطفی(با نمره 07/4)از وضعیت مطلوبتری برخوردار است و این نتیجه بر خلاف انتظار مورد نظر مباحث نظری (بر اساس مبانی نظری تحقیق در بخش دوم)است؛چرا که برخی از صاحبنظران،نگرش را نظام بادوامی از ارزشیابیها،یا سازمان بادوامی از باورها دانستهاند؛بدین معنا که شناختهای فرد دربارهء چیزی،از احساسات و شور او دربارهء آن چیز و از تمایلات او برای عمل نسبت به آن چیز تأثیر میپذیرد و از طرف دیگر تغییری که در شناخت شخص دربارهء چیزی رخ نماید،در احساسات او نسبت به آن و در آمادگی او برای عمل و رفتار نسبت به آن تثیر میگذارند(ر."