Abstract:
موضوع سیاستگذاری فرهنگی،یکی از مباحث مهم و مطرح در مباحث علمی است. مهمترین عوامل اثرگذار در سیاستگذاری عبارتند از:حکومت،گروههای سیاسی، مجموعههای غیر سیاسی،نخبگان،و توده مردم.همچنین فرهنگ را میتوان دارای چهار سطح،اعتقادات،ارزشها،رفتارها،و نمادها دانست.با توجه به مبانی اعتقادی،در نظام جمهوری اسلامی،سیاستگذاری فرهنگی،دارای نقش اساسی و محوری است.از سوی دیگر،حوزه علمیه نیز مجموعهای مهم و اثرگذار در نظام اسلامی است.در این مقاله، جایگاه حوزه علمیه در سیاستگذاری فرهنگی در دو وضعیت موجود و مطلوب بررسی شده است.نتیجه این بررسی چنین است:در وضعیت موجود،حوزه علمیه بیشتر به وسیله اشخاص حقیقی تربیتشده در حوزه،در سیاستگذاری فرهنگی دخالت دارد و سطح تاثیر آن نیز بیشتر در سطوح عمیق فرهنگ است.اما در وضعیت مطلوب،تأثیر حوزه در سیاستگذاری فرهنگی،باید از جایگاه نهاد مستقل سیاستگذار و در همه سطوح فرهنگ صورت گیرد.
Machine summary:
"12 نکتهء دیگری که لازم است در این بحث به آن پرداخته شود این است که مبنای سیاستگذاری فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی چیست؟به تعبیر دیگر حال که بیان شد در تفکر حاکم بر نظام جمهوری اسلامی،مقولهء فرهنگ بر سایر نظامات اجتماعی حاکم است،بعد دیگر پرسش این است که سیاستگذاری فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی بر اساس چه مبنایی باید صورت پذیرد؟ باید توجه داشت که سیاستگذاری و سیاستهای فرهنگی در هرنظام باید با مبانی حاکم بر آن نظام هماهنگ باشد و اگر چنین نباشد،آن نظام در بلندمدت مبانی مشروعیت خود را از دست خواهد داد و دوام نخواهد یافت.
اساسا با توجه به مبنایی که در خصوص ماهیت سیاست فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی بیان شد،نمیتوان انتظار داشت که مجموعهء دیگری غیر از حوزه بتواند تولیدکنندهء سیاستهای فرهنگی باشد؛چرا که اگر قرار است سیاستهای فرهنگی بر اساس اسلام ناب و بنیانهای عمیق فقه تشیع شکل گیرد،بجز حوزه هیچ مجموعه و نهاد دیگری در کشور از توانایی بالقوهء این کار نیز برخوردار نیست و صلاحیت ندارد در این خصوص به گونهء مستقل اقدام کند.
خلاصه میتوان ادعا کرد که در وضعیت مطلوب با توجه به این مقدمه که سیاستگذاری فرهنگی،در نظام اسلامی باید بر اسلام ناب،منطبق باشد،جایگاه حوزه در سیاستگذاری فرهنگی،جایگاه اصلی و محوری است و لازم است تمام عوامل اثرگذار در سیاستگذاری فرهنگی،همگام با حوزه و متناسب با مبانی نظری تولیدشده در موضوع سیاستگذاری فرهنگی،اثرگذاری داشته باشند و از سوی دیگر بر حوزه نیز لازم است که موضوعات و مسائل فرهنگی را در سطوح مختلف،در مد نظر قرار دهد و بر اساس کار تخصصی و اجتهادی،مبانی،چارچوبها و عناصر سیاستهای فرهنگی را تبیین نماید."