Abstract:
اینمقاله به بررسی دگرگونی‌های مرزهای ایران و اوضاع سیاسی آن در عصر اشکانی به‌ویچه دوره ارد دوم می‌پردازد.مرزهای ایران با توجه به اوج قدرت دولت اشکانی در این دوره،به کناره‌های شرقی دریای مدینترانه رسید و درگیری‌های مهمی میان اشکانیان و رومیان روی داد.زمینه ووضع موجود موجب شد که ایندولت باشکست دادن سپاه روم در جنگ حران،جایگاه خود را در دنیای باستان بیش از پیش استوار سازد واز توسعه‌طلبی روم در بخش‌های شرقی جلوگیری کند.خطاها و اشتباه‌ها و رؤیاهای واهی سرداران رومی و نیز استفاده بهینه دولت اشکانی از موقعیت‌های به دست آمده و تاکنیک‌های جنگی، دولت روم را در شرق زمین‌گیر ساخت.دولت اشکانی مرزهای سیاسی خود را به کناره های شرقی دریای سیاه و مدینترانه(مرزهای دولت هخامنشی در این منطقه)رساند،اما به دلیل مشغول شدنش به منازعات و درگیری‌های داخلی،نتوانست این نواحی را در درازمدت نگاه دارد.
Machine summary:
"مرزهای ایران با توجه به اوج قدرت دولت اشکانی در این دوره،به کناره‌های شرقی دریای مدینترانه رسید و درگیری‌های مهمی میان اشکانیان و رومیان روی داد.
ارد دوم با برخورداری از درایت و کفایت در کار کشورداری،ساختار سیاسی و نظامی دولت اشکانی را نیرومند ساخت و توانست مشکلات وموانع را به سرعت رفع کند و ایران را به اوج قدرت برساند.
اما ارد دوم از وجود سرداران بزرگ و مالیات‌های فراوان ایالت‌ها و ضعف دولت روم بسیار بهره برد و توانست دولت اشکانی را جایگاه اولین نظام حاکم عهد خود قرار دهد.
البته وجود درگیری‌های داخلی در دولت اشکانی که رد پای دولت روم در آنها دیده می‌شد و دیگر توطئه‌ها،دسیسه‌ها،دشمنی‌ها و کینه‌توزی‌ها،موجب شدند که او نتواند افتخارهای به دست آمده را حفظ کند و چنان‌که وی و برادرش(مهرداد سوم)پدرشان(فرهاد سوم)را کشتند،فرزندش(فرهاد چهارم)نیز او را پس از عزلش در زندان کشت.
اعتماد السلطنه،محمد حسن خان،همان،ج 2،ص 794؛مشکور،محمد جواد،پارتی‌ها یا پهلویان قدیم،ص 402؛فرانک،آرین و براونسون،دیوید،جاده ابریشم،ترجمه محسن ثلاثی،ص 741 و /641 معتقدند که کراسوس در پی خیانت سورنا هنگام منعقد کردن پیغام صلح،در میان دو نیروی متخاصم گرفتار شد و به دست فردی پارتی به نام پوماکزرسرس1به قتل رسید.
دولت روم با درازتر شدن زمان جنگ‌ها و منازعات داخلی‌اش ضعیف‌تر می‌شد و دولت اشکانی از این وضع سود می‌برد؛زیرا ارد دوم به خوبی می‌دانست که اگر رومیان به مشاغل داخلی گرفتار نشوند،مرزی برای جهان‌گیری آنان قرار ندارد.
م دیاکونوف،اشکانیان،ص 98؛مشکور،محمد جواد،ایران در عهد باستان(تاریخ پادشاهان و اقوام پیش از اسلام)،ص 243؛کالج،ملکوم،اشکانیان،ص 04 و 93؛نلسون فرای،ریچارد،تاریخ باستانی ایران زمین از روزگار باستان عصر حاضر،ص 76؛دوبواز،کارل نلسون،همان،ص 001؛ Wilian Beton,the new Encycolopedia,P 844."
(
, 
, 
)
