Abstract:
هدف از این پژوهش، تعیین میزان همکاریهای علمی بین ایران و کشورهای همجوار در تالیف مشترک مقالههای منتشرشده مجلات ISI در سالهای 1990 ـ 2007 است. در این پژوهش از روش توصیفیتحلیلی با استفاده از ابزارهای علمسنجی استفاده شده است. شاخص تالیف مشترک برای سنجش میزان همکاری شده استفاده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بیشترین همکاریهای علمی ایران در میان کشورهای همجوار با کشورهای روسیه، ترکیه، و پاکستان است. بیشترین همکاریها در حوزههای موضوعی فیزیک، زیستشناسی و شیمی صورت گرفته است. مقالههای مشترک در مجلههایی منتشر شدهاند که ضریب تاثیر بالایی دارند. میزان همکاریهای علمی در بازه زمانی پژوهش از سیر صعودی برخوردار است. دانشگاههای صنعتی شریف، شهید بهشتی و تهران از میان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور بیشترین همکاری را با کشورهای مجاور هستند. میزان تولیدات علمی هر کشور با میزان همکاریهای علمی آن کشور از همبستگی بالایی برخوردار است. این پژوهش نشان میدهد که به نظر میرسد روابط سیاسی بین کشورها، در شکلگیری همکاریها موثر باشد؛ ولی علایق فرهنگی مشترک از قبیل دین و مذهب در شکلگیری همکاریها نقش قابل توجهی نداشته باشد، هرچند تاثیر زبان مشترک در شکلگیری همکاریها تا حدودی قابل مشاهده است.
The purpose of this study is to explore the scientific collaborations between Iran and its neighbor countries from 1990 to 2007، describing the need and importance of collaboration in scientific research. Scientific research collaboration as an important component of the research process is an essential factor in the development of science and research، especially in developing countries. This study analyzes 'co-authorship' as the most common indicator for assessing scientific collaborations. For this study، papers co-authored and published by researchers affiliated with institutions from Iran and its neighbor countries are considered. ISI Web of Science was the main source of data collection. The findings show that Iran has the highest number of co-authorships with Russia، Turkey، and Pakistan، respectively، in physics، chemistry، and biology. Although، common language and culture may have significant impact on scientific collaborations، they are not the only factor. This study shows that political relations between countries may be have a direct impact on scientific collaborations. It is also shown that there is a significant correlation between scientific research productivity of a country and its scientific collaborations with other countries.
Machine summary:
"در این پژوهش سعی شده است تا به پرسشهای اساسی زیرپاسخ داده شود: 1-سهم هریک از کشورهای همجوار در همکاریهایعلمی با ایران چگونه است؟ 2-همکاریهای علمی ایران با کشورهای همسایه درچه موضوعهایی است؟ 3-آیا همکاری علمی بین کشورها در افزایش ضریبتأثیرگذاری تولیدات علمی آنها اثرگذار است؟ 4-آیا میزان تولیدات علمی یک کشور با میزانهمکاریهای علمی آن کشور در سطح بین المللیرابطهای دارد؟ {o(1).
برای مثال: aissuR-UC DNA narI-UC نتیجه جستجو برای هر کشور در قسمت تحلیل نتایج از چهارجنبه مختلف بررسی شد: -حوزههای موضوعی که مقالهها در آن حوزه نوشته شدهاست )aera tcejbuS( -مؤسسههایی که مقاله به اسم آنها به ثبت رسیده است )etutitsnI( -عنوان مجلههایی که مقالهها در آنها منتشر شدهاند )eltit ecruoS( -سال انتشار مقالهها )raey noitacilbuP( نتایج حاصل از این جستجو در قالب نمودار و جدول ارائه شدهاست.
tropeR noitatiC lanruoJ o} &%00417FESG004G% (به تصویر صفحه مراجعه شود)جدول 1 سهم هریک از کشورهای همجوار با ایران درهمکاری علمی به تفکیک سال را نشان میدهد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود)با استفاده از ضریب همبستگی رتبهای اسپیرمن،میزان ضریبهمبستگی برای دادههای به دست آمده برابر با 0/88 است که از مقدار r بحرانی در سطح معناداری 0/01 بزرگتر است،در نتیجه با 99%اطمینان،بین تولیدات علمی و میزان همکاریهای علمی کشورهایهمجوار با ایران رابطه معناداری وجود دارد.
نتایج پژوهش حاضرنشان داد که مقالههای حاصل همکاری علمی ایران با کشورهایهمجوار در مجلههایی منتشر شدهاند که بیش از 60 درصد آنها ازضریب تأثیر بیش از 1 برخوردارند و بیش از 75 درصد از اینمجلهها تنها مقالههایی از ایران در آنها منتشر شدهاند که حاصلهمکاری با کشورهای همجوار است."