چکیده:
این مقاله بررسی و نقد کتاب سنت و تجدد یا ثابت و متحول است که ترجمهای است
به قلم دکتر حبیبالله عباسی از الثابت والمتحول, اثر ادونیس. مقاله در سه بخش
اصلی «بخشهای تالیفی مترجم». «مشکلات شکلی» و «نارساییهای تمه
شده است.۱. «اشاره» یکی از دو بخش تالیفی است ونیمه نخست آن حاوی نقلهای
مخدوش و بیارجاع از یک کتاب مرجع. از «مقدمه مترجم». به نقل یک بند کوتاه
اکتفا کردهام. ۲. «مشکلات شکلی» فقط با هشت عنوان اشارهوار و فقط بهعنوان
مثال در یک بند بلند آمده است. ۳. بخش اصلی مقاله نشان دادن «نارساییهای
ترجمه» است با۱۱ عنوان کلی و آسانگیرانه. که هم ناچارهمپوشانیهایی دارند و هم
جامع همه نارساییها نیستند: ناآشنایی با مفاهیم کلیدی و تکراری کتاب؛ ناآشنایی
با دورههاء مفاهیم و شخصیتهای مربوط به تاریخ ادبیات عربی, عدم تسلّط برصرف و
نحو عربی, ناشنایی با وازگان عربی. بدفهمی وارائه مفهوم مخالف با متنء بیاطلاعی
از نشانگرهای گفتمانی زبان عربی» حذفهای بیدریغ تداعیهای نامربوط.
سادهسازیهای نادرست. ضعف اطلاعات عمومی و خودداری از تحقیق, خطا در
تشخیص ارجاع و عطف. ۱
وقتی باقرپرهام. درسال ۰۱۳۶۳ ترجمه حدسهاو ابطالهای پوپربه قلم احمد آرام
را نقدکرد. هم برفیلسوفانی دل سوزاند که آثارشان درایران به سرنوشت بدی دچار
میشد و هم برسرمایة هنگفتی که صرفی چاپ آن کتاب ۲۹۵ تومانی شده بود (پرهام.
۸ امروز که بعد ازسه دهه در هنوزبرهمان پاشنه می چرخد. بازهم باید
براثرآفرینان خارجی - مثلا ادونیس - دل سوزاند و برسرمایهای که صرفی چاپ این
کتاب ۵۵۰۰۰ تومانی شده است. کاش نشر سخن ویراستاری داشت با چنان تسلط و
آگاهی و اختیاری که برای پذیرش آثاره حدّی از صلاحیت مینهاد تا چون اثری عیار
لازم را نیابد. آن را برای چاپ نپذیرد.
سرآمدی در عربی و فارسی» نظریهپردازی در ترجمه و همپایی با نویسنده و شاعر
اندیشمندی چون ادونیس - درنگاه انتقادی و موشکافانه به میراث عظیم فکرو فرهنگ
جهان عرب از صدر اسلام تا به امروز- سودای شریفی است که دید موضوعی متقن
میطلبد و دانش زبانی روشن میخواهد و تعهد و امانت نسبت به متن و صاحب آن.
نبود این ضروریاث کتاب ۱۰۵۴ صفحهای پیش روی ما را به نمونة کمنظیری از
همد انواع نابسامانیهای اغماضناپذیر مربوط به ترجمه -و چاپ و نشرهم- بدل
کردهاست. ابرازامتنان خالصانة مترجم نسبت به خیل فرهیختگان همکار در کار مقابله
و دقت و بازبینی و تصحیح (ص ۱۸-۱۷) را هم نباید چندان جدی گرفت. که -با تجربة
معلمی. دردمندانه میگویم- این کتاب هم بهکار کلاس ترجمه میآید تا دانشجویان
ببینند که دراین مسیر خطیر چه دامها و چه ورطههایی هست