چکیده:
روستاها از دیر باز نقش حیاتی در تعادل زیستی، جمعیتی، و اقتصادی جوامع داشته اند، از این رو، موضوع توسعه همه جانبه روستایی در کانون توجه محققان بسیاری بوده است. در این میان، نظریه های نوین توسعه نیز جایگاه خاصی برای توسعه روستایی قائل اند. از سویی، همین نظریه ها به گسترش مشارکت های اجتماعی به مثابه اصلی ترین ابزار توسعه می نگرند. امروزه مشارکت اجتماعی به تعبیری هم هدف توسعه و هم وسیله آن تلقی می شود که تحقق آن، نیازمند بهره گیری از ابزارهای قدرتمندی همچون رسانه های جمعی است. رسانه های جمعی نه تنها شاخص توسعه، بلکه عامل آن هم قلمداد می شوند. در این میان، تاکید نظریه های مشارکتی در طرح های توسعه روستایی بر رسانه های محلی به جای رسانه های ملی است، اما تجربه چندین دهه فعالیت این رسانه ها در کشور ما نشان می دهد که از عملکرد مطلوبی بدین منظور برخوردار نبوده اند. هدف این مقاله بررسی رابطه بین ساختار و محتوای برنامه های شبکه تلویزیونی استان اردبیل از حیث سازگاری با ویژگی های جامعه روستایی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، روان شناختی، عملکردی ، و شکلی از یک سو، و مشارکت اجتماعی روستاییان استان از سوی دیگر است. براساس یافته های تحقیق، میزان سازگاری این برنامه ها در ابعاد برشمرده پایین بوده است، و به استثنای سازگاری اقتصادی اثر سایر متغیرها بر مشارکت اجتماعی روستاییان معنی دار به شمار می رود. توسعه روستایی مستلزم رسانه های توسعه یافته ای است که موضوع توسعه را در تمامی ابعاد آن محور فعالیت و برنامه سازی خود قرار دهند.
Villages have a vital role in biological، demographic and economic equilibrium of societies from the late times; thus the issue of integrated rural development is the main focus of many studies. Rural development has a special position in modern theories of development. These theories consider the enhancement of social participation as the main tool for development. Today، social participation is not only an end but also a mean to development which its realization necessitates the utilization of powerful instruments such as mass media. It is an indicator of development and a contributing factor to it. The focus of participatory theory is on local media instead of national media in rural development projects. But a few decades of experience in Iran indicate they had not a desirable performance. The objective of this study is to examine the structure and contents of television programmes in Ardabil provincial network with respect to their consistency with social، economic، cultural، psychological، functional، and structural features of rural society in one hand، and their consistency with the social participation of rural population on the other hand. Research results indicated the contents of these programmes were not consistent with the mentioned dimensions and with the exception of economic consistency the impacts of other variables on the social participation of rural population were significant. Rural development requires developed media that consider development issue in all of its dimensions as the main agenda for activity and planning.
خلاصه ماشینی:
"با این همه ، آنچه از بررسی اولیه که با بررسی اولیه شکل و محتوای شبکه سیمای استانی برمی آید، این است که برنامه های رسانه محلی با ویژگی های جامعه روستایی از حیث اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، روان شناختی ، عملکردی و حتی شکلی سازگاری لازم را ندارد، و شاید دلیل اصلی عدم تحرک و مشارکت روستاییان استان همین مسئله رسانه های محلی استان به عنوان مهم ترین و مؤثرترین متولی مسائل فرهنگی در استان از اثرگذاری لازم در این زمینه برخوردار نیست و کارکرد واقعی و مشهود آن با کارکرد مفروض همخوانی ندارد.
نتایج این تحقیق نشان می دهد که تلویزیون پرکاربردترین رسانه جمعی مورد استفاده روستاییان بوده و در عمل ، رادیو هنوز در «بررسی انتظارات روستاییان از برنامه های آموزشی ـترویجی رادیویی جهاد سازندگی در استان مازندران » عنوان تحقیق دیگری است که در سال ۱۳۷۷، آقای علی اسدالله پور در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد خود به دانشگاه تربیت مدرس ارائه کرده است .
متغیرهای تحقیق در این تحقیق ، سازگاری برنامه های رسانه محلی (با ویژگی های جامعه روستایی ) از ابعاد فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی ، روانشناختی ، شکلی ، و عملکردی به مثابه متغیر مستقل و مشارکت اجتماعی روستاییان به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است ."