چکیده:
در سال های اخیر مطالعه در مورد الگوهای هزینه یابی، موجب آشکارشدن کمبودهای موجود در این الگوها و تلاش جهت بهبود آنها شده است. با این وجود، به علت اهمیت موضوع، بهای تمام شده و مزیتی که شناسایی آن در برنامهریزی و درجهبندی سازمانها دارد، در این پژوهش سعی شده است که نقش کارکرد هزینهیابی بر مبنای فعالیت زمانگرا در مقایسه با مدلهای سنتی هزینه یابی در شرکت خدماتی برکت تل ارزیابی شود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و تحلیل دادهها توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش مرکز تماس شرکت برکت تل به عنوان نمونه موردمطالعه درنظر گرفته شده است. برای گردآوری دادهها از اسناد و دفاتر مالی شرکت بهره گرفته شد و در نهایت با محاسبه هزینه توسط مدل TDABC و روال جاری سنتی آن، از آزمون آماری تی ـ استیودنت جهت مقایسه دو نمونه استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل هزینه یابی بر مبنای فعالیت زمانگرا جهت محاسبه بهای تمام شده خدمات در شرکت برکت تل نسبت به مدل سنتی کاراتر است؛ همچنین این روش میتواند توسط مدیران برای شناسایی ظرفیتها و هزینههای بلااستفاده در راستای اهداف گوناگون به کار گرفته شود.
خلاصه ماشینی:
نتایج نشان داد که مدل هزینهیابی بر مبنای فعالیت زمانگرا جهت محاسبه بهای تمامشده خدمات در شرکت برکت تل نسبت به مدل سنتی کاراتر است؛ همچنین این روش میتواند توسط مدیران برای شناسایی ظرفیتها و هزینههای بلااستفاده در راستای اهداف گوناگون بهکار گرفته شود .
وجود انحصارات دولتی و تعیین قیمت و میزان خدمات سلامت، خود بر پیچیدگی چالشهای پیشروی شرکتهای دانشبنیان، بیمهها و وزارت بهداشت و درمان میافزاید [19]؛ بنابراین متولیان امر سلامت به منظور بالابردن توان رقابتپذیری شرکتهای خدماتی، اقدام به هزینهیابی و قیمتگذاری و ارزیابی و ارزشیابی خدمات سلامت مینمایند [29]؛ بنابراین شرکتهای دانشبنیان سلامت الکترونیک با افزایش هزینههای غیرمستقیم، به دلیل وجود رقابت و لزوم شناخت توانمندیها و واکنش مناسب در برابر تحولات محیطی بهویژه رقابتپذیری و استفاده از مزیتهای داخلی و فرصتهای بیرونی نیاز به سیستمی مناسب جهت هزینهیابی، بیش از پیش احساس میکنند [3]؛ زیرا اگر سیستم بهروز نباشد، اطلاعات نادرستی از هزینهها و عدم استفاده بهینه یا حداکثری از ظرفیتهای بالقوه شرکت، تهدیدهای رقبا با سیاستگذاری بهموقع در نهایت بقای شرکت را به خطر میاندازند [26]؛ بنابراین با ارائه سازوکار و درک درست میتوان پدیده زمان را شناخت و پیشبینی تغییرات آینده را مورد بررسی و بهرهبرداری قرار داد [15].
این روشها با تحول در نگرش از هزینهیابی حسابداری مواد اولیه و عوامل مادی ارائه خدمات درمانی به مدیریت فرآیندها و اقتصاد مدیریت بهینه فعالیتها، با اضافهنمودن زمان به فعالیتها با عنوان محاسبه بهای تمامشده بر مبنای فعالیت زمانگرا (TDABC) نو به نو شده است [11].
Activity-Based Costing System in the Service Sector: A Strategic Approach for Enhancing Managerial Decision Making and Competitiveness, International Journal of Business Management, 6(11): 3-10.