چکیده:
صنایع دفاعی یکی از بخشهای مولد و پیشرو کشور در عرصه علم و فناوری و محصولات پیشرفته هستند که میتوانند همزمان و به صورت دومنظوره درگیر تولید محصولات و فناوریهای دفاعی و غیردفاعی شوند. در برنامه ششم توسعه نیز به استفاده از ظرفیتهای مازاد صنایع دفاعی برای بخش غیردفاعی تاکید شده اما پرسش اصلی این است که برای تحقق اثربخش این هدف چه جهتگیری باید اتخاذ گردد؟ پاسخ، انتخاب خطمشی یکپارچگی صنایع دفاعی و غیردفاعی کشور است که از آن به دومنظورهسازی صنعت دفاعی تعبیر میشود. برای بکارگیری این ظرفیت کشور باید در نگاهی جامع بتواند در ایجاد و نهادینه کردن ارزشهای سازنده آن به صورتی علمی و عملی موثر باشد و حتی در آینده رهنمودهایی برای اجرای خطمشی دومنظورهسازی و ارزیابی پیامدهای آن نیز ارائه کند. اما اگر نسخه این خطمشیها بر سیاق ملاحظات نظری و عملی دوراندیشانه و علمی تعبیه نشده باشد کماکان دردهای ملی دوا نخواهد شد و حتی به آنها افزوده هم خواهد شد. در راستای شناسایی این مسیر در این پژوهش ابتدا بر اساس مطالعه مستندات مکتوب و مصاحبه با خبرگان دانشگاهی و صنعتی با شناسایی الزامات و اقتضائات دومنظورهسازی صنعت دفاعی ایران، اقدام به طراحی مدلی تحلیلی/فرآیندی به عنوان راهنمای عملی خطمشیگذاران این عرصه شده است. بومنگاری خطمشی اشاره به گردآوری اجزاء و عناصری دارد که تشکیلدهنده رفتار برخی زیر مجموعهها/فرآیندهای فضای زیستی صنعت دفاعی هستند. یافتهها نشان از توجه به سه مجموعه عنصر محوری شامل پیشرانها، زمینهسازها و راهبردها و شش بعد سازماندهنده و همچنین 28 مولفه پایه موثر بر جهتگیری به سمت یکپارچگی صنایع دفاعی و غیردفاعی دارد.
خلاصه ماشینی:
با اين حساب اگر بخش خصوصي يا دولتي و يا حتي صنايعي از خارج کشور بخواهند از اين توانايي با ملاحظات علمي ، امنيتي ، اطلاعاتي و معنوي استفاده کنند اين سؤال مطرح ميشود که يکپارچگي صنعت دفاعي با غيردفاعي بايد با چه 1- Military and civilian industry integration or dual use deffence industry ابعاد و مؤلفه هايي انجام گيرد؟ در يک کلام اينکه عوامل شکل دهنده خط مشي دومنظوره سازي صنايع دفاعي ايران کدامند؟ ٣- اهميت و ضرورت پژوهش اهميت اين پژوهش در قالب محورهاي زير قابل بيان است : الف ) به لحاظ علمي و نظري ، پرکردن خلاء ناشي از کمبود پژوهش و مدل سازي در زمينه فرآيند خط مشي گذاري صنعتي به ويژه تدوين خط مشي براي صنايع دفاعي ايران ب) به لحاظ نظري صرف هم اين پژوهش موجب انتقال آراء و نظريات دو بخش صنعت (دفاعي و غيردفاعي) و تجربه هاي عملي آن به دانشگاه شده و ظرفيت نظريه پردازي آن هم زمينه ساز همکاري بيشتر اين دو بخش است به علاوه اينکه نزديک شدن بيشتر نظريات با واقعيات عملي و کارکردها با نظريات علمي و دانشگاهي را به دنبال دارد.