چکیده:
سازمانها در خلا فعالیت نمیکنند بلکه بخشی از یک اکوسیستم بزرگ هستند که تحتتاثیر آن هستند و بر آن تاثیر میگذارند. تغییر در محیط کسبوکار مانند تغییر در قوانین، رقابت، فناوریهای جدید نیازمند این است که مدل کسبوکار سازمان با این شرایط سازگار شود. بنابراین نیاز است که سازمانها از طرفی محرکهای محیطی تاثیرگذار بر مدل کسبوکار را شناسایی کنند و از طرف دیگر قابلیتهای پویای موردنیاز به منظور سازگاری را در خود ایجاد نمایند تا بتوانند در بازار رقابتی امروز باقی بمانند. هدف این پژوهش تبیین الگوی سازگاری مدل کسبوکار و شناسایی محرکهای محیطی تاثیرگذار و قابلیتهای پویای مورنیاز برای سازگاری مدل کسبوکار است. برای این منظور با استفاده از نظریه داده بنیاد چندگانه به تحلیل دادههای حاصل از مرور نظاممند ادبیات (15 سال اخیر) و نیز مصاحبه با خبرگان صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران (18 نفر)، که به صورت غیراحتمالی و هدفمند (گلوله برفی) انتخاب شدهاند، پرداخته شده است. نهایتا مدلی توسعه یافته که در آن به منظور پاسخ به سوالات تحقیق، محرکهای محیطی موثر بر سازگاری مدل کسبوکار در شش گروه عوامل سیاسی و قانونی، اقتصادی، بازار، فناوری، اجتماعی و رقبا و قابلیتهای پویای موردنیاز به منظور سازگاری مدل کسبوکار در چهار گروه قابلیت مشاهده و ارزیابی خارجی، اکتساب منابع خارجی، پیکربندی مجدد منابع داخلی و نوسازی منابع داخلی مفهومپردازی شدهاند. همچنین سازگاری مدل کسبوکار نیز در سه گروه سازگاری در ارزش پیشنهادی، سازگاری در خلق ارزش و سازگاری در کسب ارزش مفهومپردازی شدهاند. مدل این مطالعه به دلیل یکپارچگی می تواند راهنمای خوبی برای شرکتهای فعال در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور شناخت محرکهای محیطی و قابلیتهای پویای موردنیاز به منظور سازگاری مدل کسبوکار باشد.