چکیده:
پژوهش حاضر که در چارچوب زبان شناسی مقابله ای صورت گرفته است با معرفی دیدگاه های شناختی و زبان شناختی به بررسی و مقایسه موارد تشابه و اختلاف نظام اعداد و شیوه های بیان آن ها در دو زبان فارسی و فرانسه پرداخته است .این امر به نوبه خود به دو حوزه صرف و واج شناسی دو زبان مربوط می شود . یافته های پژوهش حاضر خود بر چندین قسم است : بدین ترتیب که هر دو زبان در نظام های دهگان ،صد گان و هزار گان از دو عمل اصلی ضرب و جمع و یا ترکیب هر دو برای بیان اعداد مرکب استفاده می کنند و در نظام یکان زبان فارسی و در نظام دهگان زبان فرانسه شاهد اعداد بسیط برای بیان اعداد هستیم . در هر دو زبان ترتیب قرارگرفتن عدد کوچکتر در اعداد مرکب و در عمل ضرب یکسان است و درعمل جمع نیز در نظام دهگان همواره عدد بزرگتر بر عدد کوچکتر مقدم است . همچنین ذکر این نکته نیز ضروری است که در زبان فارسی و از لحاظ تاریخی شاهد تحولات آوایی در نظام اعداد هستیم . ازطرف دیگرو از آنجایی که در زبان فارسی مقوله دستوری جنس وجود ندارد و زبان فرانسه دارای چنین مقوله ای است گاه شاهد مواردی از اختلاف در بیان اعداد در دو زبان هستیم . از سوی دیگر و از آنجایی که در زبان فارسی معدود جمع بسته نمی شود ولی در زبان فرانسه معدود را جمع می بندند شاهد خطاهای فراوانی از سوی زبان آموزان ایرانی در بیان اعداد زبان فرانسه هستیم که این امر خود توجه ویژه ای را در آموزش زبان می طلبد.
In the framework of contrastive linguistics and with introducing cognitive and linguistic approaches, this research tries to focus on the cases of similarities and differences in the numerical system of Persian and French languages that in its turns concerns morphological and phonological system of these languages. The findings of this study have several dimensions. We have shown that both languages use two principal operations in mathematics such as multiplication, summation or the composition of both of them in order to express the numbers in the decimal, the hundreds and the thousandth systems. However both languages use simple numerals for expressing “one to ten “ .In both languages the arrangement of smaller number in complex numerals is the same in the operation of multiplication and in the summation operation the bigger number is anterior to smaller one. It is also necessary to note that in Persian language historically, we have some phonetic and phonological changes in the numeral system of this language. There are also the cases of divergences in expressing numerals in Persian and French, because the former lacks the grammatical category of gender and the latter apply this property to a vast majority of grammatical relationships in the language. In Persian numerated words have no plural form; on the contrary in French these words have the plural one with regard to their correspondent numerals. These cases of divergences are the matter of importance in which the teachers must pay such a special attention to this point, because the Iranian students have lots of problems in confronting numerical system in French.
خلاصه ماشینی:
همچنين وايزه (٢٠٠٧: ١) به اين نکته اشاره ميکند که نوع انسان داراي مفهـومي از عـدد و يا شمار است که از پيشينيان خود در گونه حيوان به دو طريق متفاوت اسـت : ١) اينکـه مفهـوم عدد بر پايه توالي عددي عناصر اسـت کـه صـرفاً محـدود بـه بافـت مـوقعيتي ( context of situation) نيست ، بلکه اين توانايي را دارد که به اشياء پيرامون خـود در محـيط ويژگـي هـاي اصلي (cardinal)، ترتيبي ((ordinal و اسمي (nominal) را بدهد، به عنوان مثال تعـداد را در يک مجموعه نشان دهد يا جايگاه يکشي را در يک مجموعه نسبت به ديگر اعضا نشان دهـد و يا اسمي را در قالب اعداد براي پديده اي برگزيند؛ ٢) اينکه اين نظـام مفهـومي داراي خاصـيت تکرير پذيري (recursiveness) است .
آنچه که در جدول شماره ٥ در زير آمده است ، نمايانگر اين موضوع است : (به تصویر صفحه مراجعه شود) ٧-٣- نظام صدگان در نظام صدگان زبان فرانسه نيز به منظور بيان اعداد مرکب از عمل ضرب و جمع استفاده ميشـود، بدين ترتيب که عد کوچک در عمل ضرب بر عدد بـزرگ مقـدم اسـت (همـان : ١٠٦).