چکیده:
هدف از پژوهش حاضر طراحی مدل ساختاری- تفسیری مولفه های مدارس اثربخش در دوره اول متوسطه بود. روش تحقیق توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل اساتید گروه علوم تربیتی، روسا و معاونین آموزش و پرورش، مدیران و معاونان آموزشی مدارس، دبیران و اولیاء دانش آموزان دوره اول متوسطه با مدرک علوم تربیتی در شمالغرب کشور می باشند، که نمونه ای به حجم 217 نفر به صورت هدفمند انتخاب شدند. برای گرد آوری داده های تحقیق ابتدا با استفاده از مبانی نظری و تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور در زمینه مدارس اثربخش، پرسشنامه محقق ساخته ای تهیه گردید، که بعد از تایید روایی صوری و محتوایی آن به روش های کمی و کیفی، پایایی پرسشنامه(970/0=α) بدست آمد. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزارهای SPSS و AMOS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که الگوی تحلیل عاملی 16 مولفه ای مدارس اثربخش بر اساس مولفه ها(فرهنگ، جو مدرسه، انتظارات سطح بالا از دانش آموزان، رهبری اثربخش، معلم اثربخش، انسجام، نهفتگی، تامین منابع، دستیابی به اهداف، فناوری اطلاعات و ارتباطات، راهبردهای یادگیری، عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی، مشارکت والدین، سازگاری یا قابلیت انطباق با محیط، نظارت و ارزیابی و ارائه بازخورد، تصمیم گیری) و زیر مولفه ها با تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم دارای برازندگی مناسب بوده، و مدل ساختاری-تفسیری مولفه های مدارس اثربخش با استفاده از رویکرد ISM در نُه سطح طراحی گردیدکه اولین سطح آن به عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی و آخرین سطح به تامین منابع اختصاص دارد.
The study aimed to design a structural-interpretative model for the effective school components in the junior high school. The research has a descriptive-survey method. The statistical population included faculty members of the Education Department, heads and deputies of education, principals and educational assistants of schools, teachers and parents of high school students with a degree in education science in the northwest of Iran ,that A sample of 217 people were selected purposefully. A researcher-made questionnaire was developed to collect the data using theoretical foundations and researches carried out in and around the country in the field of effective schools. After confirmation of its face and content validity in quantitative and qualitative methods, the questionnaire reliability was obtained (α = 0.970). Data were analyzed using SPSS and AMOS. The results showed that the factor analysis model of 16 effective school components based on components (culture, School climate, high level student expectations, effective leadership, effective teacher, coherence, latency, resource provision, achievement of objectives, information and communication technology, learning strategies, factors affecting academic achievement, parental involvement, adaptability to environment, monitoring, evaluating and providing feedback, decision making) and sub-components had goodness of fit first and second order factor analysis. The effective school components were designed in nine levels in the structural-interpretative model using the ISM approach. Its first level is devoted to factors affecting academic achievement and the last level to funding.
خلاصه ماشینی:
نتايج نشان داد که الگوي تحليل عاملي ١٦ مؤلفه اي مدارس اثربخش بر اساس مؤلفه ها (فرهنگ ، جو مدرسه ، انتظارات سطح بالا از دانش آموزان ، رهبري اثربخش ، معلم اثربخش ، انسجام ، نهفتگي، تأمين منابع ، دستيابي به اهداف ، فناوري اطلاعات و ارتباطات ، راهبردهاي يادگيري، عوامل مؤثر بر پيشرفت تحصيلي، مشارکت والدين ، سازگاري يا قابليت انطباق با محيط ، نظارت و ارزيابي و ارائه بازخورد، تصميم گيري ) و زير مؤلفه ها با تحليل عاملي مرتبه اول و دوم داراي برازندگي مناسب بوده ، و مدل ساختاري-تفسيري مؤلفه هاي مدارس اثربخش با استفاده از رويکرد ISM در نه سطح طراحي گرديد که اولين سطح آن به عوامل مؤثر بر پيشرفت تحصيلي و آخرين سطح به تأمين منابع اختصاص دارد .
بعد از تأييد گويه ها و تعيين زير مؤلفه هاي هرکدام از مؤلفه ها، جو مدرسه ؛ فرهنگ ؛ مشارکت والدين ؛ انتظارات سطح بالا از دانش آموزان ؛ راهبردهاي يادگيري ؛ تصميم گيري؛ معلم اثربخش ؛ نهفتگي؛ رهبري اثربخش ؛ انسجام ؛ سازگاري يا قابليت انطباق با محيط ؛ عوامل مؤثر بر پيشرفت تحصيلي ؛ نظارت و ارزيابي و ارائه بازخورد؛ فناوري اطلاعات و ارتباطات ؛ تأمين منابع (منابع مادي ، مالي و انساني )، از تحليل عاملي تأييدي مرتبه اول استفاده شده است .