چکیده:
هدف این پژوهش تبیین تربیت عبادی کودک براساس اندیشه تربیتی ابن سینا می باشد. روش تحقیق نیزتوصیفی تحلیلی از نوع تحلیل محتوا میباشد. تربیت عبادی در نگاه ابن سینا، تجلی حکمت، رحمت و نعمت عظیم خداوندی است. حکمت، از آن جهت که نظام زندگی بشر را استوار میسازد. رحمت، از آن رو که خداوند به دین داران پاداش جزیل اخروی عطا می کند. نعمت از آن جهت که انسان مقید به اوامر شرع، به معرفت عالی از جهان آفرین نائل میگردد. «هدف اولیه» تربیت عبادی، آشناکردن متربی با اعمال عبادی است. مقصد نهایی آن از نظر ابنسینا، رسیدن به قرب حق اول،ذات احدیت، معرفی گردید. زمینههای تربیت عبادی ازدواج و محیط هستند. اصول تربیت عبادی نیز شامل آشنایی متربی با اعمال عبادی و اصل اعتدال است. در رابطه با روشها میتوان از روش آمادهسازی، الگوپذیری و آشنایی با اماکن مذهبی نام برد. محتوای تربیت عبادی نیز از دید ابن سینا کلیه شعایردینی است. براساس بیانات بوعلی عوامل تربیت عبادی شامل خانواده، مدرسه و دوستان است. روش تحقیق نیز تحلیل محتوای قیاسی میباشد.
The main purpose of this research is to explain the ritual education of the child based on Ibn Sina's educational thinking. The research method is descriptive-analytical and of content analysis type. In Ibn Sina's view, ritual education is the manifestation of wisdom, the great mercy and the blessing of God. It is the manifestation of God’s wisdom because it solidifies the system of human life. It is the manifestation of God’s mercy because God bestows ample rewards to the religious people in the hereafter. And it is the manifestation of God’s blessing because the one committed to religious commands achieves a high knowledge of the Creator. The initial objective of the ritual education is to familiarize the learner with the practices of ritual worship. Its final destination is, in Ibn Sina’s view, to reach the proximity of the One God. The backgrounds for ritual education are marriage and environment. The principles of ritual education include the learner’s familiarization with acts of worship and the principle of equilibrium. As for the methods, one can mention the methods of preparing, modeling, and familiarizing with religious places. The content of the ritual education consists, for Ibn Sina, of all religious rites. Based on Ibn Sina's statements, the factors of ritual education include family, school and friends.
خلاصه ماشینی:
فردين جمور (۱۳۸۸) در اثر «تبيين مباني ارزش شناسي و انسان شناسي تربيت اخلاقي از نظـر آ کوئيناس و نقد آن از منظر ابن سينا» به سه سؤال اصلي مي پردازد که عبارت اند از: اهداف ، اصـول و روش هاي تربيت اخلاقي از نظر آ کوائيناس چيست ؟ ديدگاه تربيـت اخلاقـي آ کوئينـاس بـر چـه مباني مبتني است ؟ از نظر ابن سينا چه نقدهايي بر مبـاني ارزش شناسـي ، انسـان شناسـي و ديـدگاه تربيت اخلاقي آ کوئيناس مي توان وارد دانست ؟ به صورت کلي نقدهاي مطرح شده عبـارت انـد از: به فضليت عدالت در وجود انسان توجه سطحي و گذرا دارد؛ به مراتب متعـدد سـعادت و شـقاوت انسان کمتر توجه کرده است ؛ آ کوئيناس فرشتگان را به دو دسته خوب و بد تقسيم کرده است ؛ منکر دستيابي انسان از راه مکاشفه ذهني است ؛ و معتقد است ، که انسان به تنهـايي نمـي توانـد فضـايلي مانند ايمان ، رجاء و احسان را کسب کند و همچنين وجود فطرت پاک را در انسان رد کرده است .
مـي تـوان بعضـي از اعمـال عبادي مثل نماز را به کودک به صورت کامل ياد داد که البته در اين زمينه ابن سينا معتقد به در نظـر داشتن تفاوت هاي فردي و نيز توان جسمي کودکان است .
زمينه هاي تربيت عبادي ازدواج ابن سينا در ارتباط با تأثير وراثت يا «عرق »، اشاره به اين نکته دارد که والديني که خود را نسـبت بـه احکام و اعمالي که شارع مقدس (خداوند) واجب و يا حرام اعلام نمـوده اسـت ، مکلـف باشـند، احتمال بيشتري وجود دارد که فرزندان آنها نيز به وظـايف شـرع اسـلام پايبنـد باشـند (ابـن سـينا، ۱۳۱۹، ترجمه نجمي زنجاني ، ص ۵۸).