چکیده:
این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش شناختی ارتقاء امید بر ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان پسر دارای رفتار قلدرانه دوره دوم متوسطه انجام شده است. پژوهش از نوع نیمهتجربی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود. نمونه بهصورت هدفمند از یک هنرستان فنی و حرفهای شهر ارومیه انتخاب شد و بهمنظور اجرای پژوهش بعد از اجرای پرسشنامه قلدر-قربانی (الویوس،1996) تعداد 30 نفر از دانش آموزان که بهعنوان قلدر طبقهبندیشده بودند در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه (هر هفته یک جلسه 90 دقیقهای) تحت آموزش شناختی امید (برگرفته ازمگیار-موئه،2009) قرار گرفتند ولی گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکرد. ابزار اندازهگیری پژوهش شامل پرسشنامه نیازهای بنیادین روانشناختی (دسی و ریان،2000) توسط شرکتکنندگان در مرحله پیشآزمون و پسآزمون تکمیل گردید. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که بین مؤلفههای شایستگی، خودپیروی و تعلق در دو گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری به نفع گروه آزمایش وجود داشت(01/0P)؛ بنابراین آموزش شناختی ارتقاء امید بر بهبود مؤلفههای نیازهای بنیادین روانشناختی در دانش آموزان پسر دارای رفتار قلدرانه مؤثر بوده است.
The aim of the current project was to study the effectiveness of cognitive training of hope promotion on basic psychological needs satisfaction of male students with bullying behavior in high school. It’s a semi-experimental study with a pretest and posttest design with the control group. By using the purposeful sampling method the samples were selected in Urmia City in 2018-2019. Therefore, after the implementation of the Olweus' Bully/Victim inventory (1996) and the screening by the school's officials, 30 students who were classified as bullies, were randomly assigned to an experimental and a control group equally. The experimental group received cognitive training of hope promotion (Magyar-Moe, 2009) for two months in eight 90-minute sessions. The measurement tools were basic psychological needs Questionnaires (Deci & Ryan, 2000) that were filled by the participants in the pretest and posttest stages. The results of covariance analysis revealed improvement of the components of basic psychological needs in the experimental group compared to the control group. The findings indicated that cognitive training of hope promotion might be recommended as a useful component of empowerment programs for school counselors and educators in the education domain.
خلاصه ماشینی:
اثربخشي آموزش شناختي ارتقاء اميد بر ارضاي نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش آموزان پسر داراي رفتار قلدرانه Effectiveness of Cognitive Training of Hope Promotion on Basic Psychological Needs Satisfaction of Male Students with Bullying Behaviors سيدقاسم مصلح (نويسنده مسئول ) Seyed Ghasem Mosleh * کارشناس ارشد روانشناسي تربيتي، دانشگاه تبريز، تبريز، ايران .
چکيده Abstract The aim of the current project was to study the اين پژوهش با هدف تعيين اثربخشـــي آموزش شـــناختي ارتقاء اميد بر effectiveness of cognitive training of hope promotion ارضــاي نيازهاي بنيادين روان شــناختي دانش آموزان پســر داراي رفتار on basic psychological needs satisfaction of male students with bullying behavior in high school .
درنهايت با توجه به شيوع بالاي رفتار قلدري در مدارس ، پيامدهاي ســوء آن بر جامعه افراد درگير در اين رفتار و ايجاد آســيب هاي متنوع جســمي و رواني، انجام مداخلاتي مؤثر جهت ارضاي نيازهاي بنيادي روان شناختي و تقليل رفتار قلدري ضروري به نظر ميرسد؛ بنابراين هدف پژوهش حاضر تعيين تأثير آموزش شناختي ارتقاء اميد بر ارضاي نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش آموزان پسر داراي رفتار قلدرانه بوده است .
بحث و نتيجه گيري اين پژوهش با هدف بررسي اثربخشي آموزش شناختي ارتقاء اميد بر ارضاي نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش آموزان پسر داراي رفتار قلدرانه انجام شد.
به طور خلاصه ، در اين پژوهش تحت تأثير مداخله ي آموزشي ارتقاء اميد که در مورد گروه آزمايش اعمال شد، مؤلفه هاي نيازهاي بنيادين روان شناختي به طور معناداري افزايش يافتند؛ بنابراين ميتوان نتيجه گرفت که آموزش شـــناختي ارتقاء اميد ميتواند به عنوان مداخله اي مؤثر موجب بهبود مؤلفه هاي شايستگي، خود پيروي و تعلق در دانش آموزان پسر نوجوان داراي رفتار قلدارانه گردد.