چکیده:
همهگیری ویروس کرونا، فرصتی برای تحول و بروز کردن نظام آموزشوپرورش کشور مطابق با دستاوردهای حاصله از توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران و جهان، به وجود آورد. پژوهش حاضر با هدف بررسی چالشها و راهکارهای اجراشده و یا پیشنهاد شده توسط معلمان متناسب با تجربه آموزش مجازی آنها، در صدد توسعه حرفهای معلمان، خدمات پشتیبانی و همچنین سیاستگذاری و برنامهریزی برای برگزاری کلاسهای مجازی به مراتب بهتر در آینده میباشد.
پژوهش کیفی حاضر با روش مصاحبه فردی نیمه ساختاریافته از معلمان شهرستان بافق در سه مقطع تحصیلی دبستان، متوسطه اول و دوم با معیار داشتن تجربه آموزش مجازی صورت گرفت. در دهمین مصاحبه، اشباع نظری دادهها حاصل شد اما، به منظور اعتباربخشی یافتهها، مصاحبه تا دوازدهمین نفر ادامه یافت؛ تحلیل دادهها با کدگذاری صورت گرفت و همچنین در جهت صحت کدهای به دست آمده به مشارکتکنندگان ارسال شد تا در صورت مغایرت اصلاح گردد. در نهایت یافتههای دریافتی منجر به شناسایی 4 زیرطبقه «زیرساختی»، «ارزشیابی»، «تدریس و یادگیری» و «عوامل محیطی» برای هر دو طبقه مربوط به چالشها و راهکارها شد.
خلاصه ماشینی:
بهره گيري از آموزش الکترونيکي به عنوان يکي از دستاوردهاي فناوريهاي جديد که شامل ليستي از عملکردهاي آموزش بر پايه بر وب ،٢ آموزش بر پايه کامپيوتر، کلاس هاي مجازي ٣و همکاريهاي الکترونيکي ا٤ست (دسترنجي، ١٣٨٥)؛ سبب شد تا گامي در جهت پياده سازي اين امر برداشته شود اما نداشتن نگرش مثبت به استفاده از فناوريهاي بروز (باشکوه و جعفرزاده ، ١٣٩٧)، فرهنگ و ديدگاه جامعه نسبت به فناوري اطلاعات و ارتباطات (جهاني و همکاران ، ١٣٩٧)، ضعف هاي زير ساختي (براي مثال نبود امکانات و فضاي مناسب ، وسيع نبودن پهناي باند اينترنت ، پايين بودن ميزان سواد اطلاعاتي، کمبود دسترسي به منابع ديجيتال و نرم افزارهاي مورد نياز آموزش مجازي ، ضعف سيستم هاي مديريت يادگيري مجازي) (جعفريفر و همکاران ، ١٣٩٥) و همچنين موانع مديريتي (براي مثال شروع کورکورانه يک آموزش بدون توجه به انعطاف پذيري، خلاقيت ، اثربخشي، مقرون به صرفه بودن ) (شمس و همکاران ، ١٣٩٨) فرايند استفاده آموزش الکترونيکي را با وجود اهميت ، جايگاه و نقش پررنگي که در آموزش هاي سازماني دارد؛ ميزان استفاده از آن در حد مطلوب نبوده و دستاوردهاي کافي را در اين حيطه در برنداشته است .
قطعا به دليل جديد و ناشناخته بودن شرايط آموزشي، فعاليت هاي صورت گرفته عاري از مشکل نبوده و چالش هايي را در فرايند ياددهي و يادگيري به وجود آورده است ، لذا ضرورت مييابد تا با بررسي و شناسايي چالش ها و ارائه راهکارهاي اجرا شده در حيطه عمل ، توسط معلمان به عنوان الگو و طرح اوليه اي براي حل بنيادين و اساسي آن ها توسط متخصصين اين حيطه در جهت تدوين خط مشي اصولي در اجراي آموزش مجازي، پياده سازي نظام آموزشي متناسب با نيازها و شرايط روز و همچنين ارتقاي کيفيت آموزش صورت بگيرد.