چکیده:
در پایان دسامبر ٢٠١٩ گسترش یک بیماری عفونی جدید در شهر ووهان چین گزارش شد، که توسط یک
کروناویروس جدید ایجاد شده و رسما توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) به عنوان کووید-١٩
نامگذاری گردید. گسترش کووید-١٩به دلیل سرعت انتقال آن منحصر به فرد بوده، که باعث ایجاد یک
وضیعت اورژانس در بهداشت جهانی طی کمتر از چند ماه در سراسر کشورهای جهان شد. این بیماری نه
تنها سبب نگرانی های سلامت همگانی میگردد بلکه سبب بروز تعدادی از بیماریهای روانشناختی
میشود، که شامل اضطراب، ترس، افسردگی، برچسبزنی، رفتارهای اجتنابی، تحریک پذیری، اختلال
خواب، و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) میباشد. در این شرایط، حفظ وضیعت سلامت روان
افراد ضروری است زیرا مردم در قسمتهای مختلف جامعه ممکن است محرکهای استرسزایی در طول
انتشار کووید-١٩تجربه نمایند.
اهداف: این پژوهش بررسی تاثیر طرح واره درمانی بر سلامت روان بهبودیافتگان کووید-١٩، است.
مواد و روشها: این مطالعه با توجه به شرایط پژوهش از طرح نیمه آزمایشی، از نوع پیش آزمون و
پس آزمون، با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش کلیه بهبودیافتگان کووید-١٩در سه ماهه
سوم سال ١٤٠٠ بودند که حداقل ٣٠ روز از ابتلای آنها به ویروس گذشته بود و نمونه آماری ٣٠ نفر به طور
تصادفی در دو گروه (١٥ نفری) آزمایش و کنترل جایگزین شده و ١٠ جلسه طرح واره درمانی برایشان
برگزار شد. ابزار پژوهش پرسش نامه های سلامت روان و طرحواره درمانی یانگ در دو نوبت پیش آزمون و
پس آزمون بود.
یافتهها: نتایج نشان داد که مداخله طرحواره درمانی بر افزایش مولفه های سلامت روان تاثیرگذار است.
همچنین نتایج حاکی از آن است که پس از حذف اثر نمرات پیش آزمون، میانگین تعدیل شده نمرات
گروه آزمایش در مولفه علائم جسمانی (١٥/٩٥) نسبت به میانگین گروه کنترل (١٢/٤٤)؛ میانگین گروه
آزمایش مولفه اضطراب (١٦/٢٦) نسبت به میانگین گروه کنترل (١٢/٦٦)؛ میانگین گروه آزمایش مولفه
اختلال عملکرد اجتماعی (١٥/٧٢) نسبت به میانگین گروه کنترل (١٢/٠١) و میانگین گروه آزمایش مولفه
افسردگی (١٨/٣٨) نسبت به میانگین گروه کنترل (١٤/١٥) به طور معناداری افزایش یافته است (. ٠> P
.(05
نتیجه گیری: به طور کلی نتایج، گویای این است که طرح واره درمانی میتواند بر سلامت روان سلامت
روان مبتلایان به کووید-١٩تاثیر داشته باشد.
خلاصه ماشینی:
(2020 با توجه به وضيعت عالم گير (پاندمي) بيماري کوويد-١٩که تقريبا تمامي جنبه هاي مهم اقتصادي، سياسي، اجتماعي و حتي نظامي تمامي کشورهاي جهان را تحت تاثير قرار داده ، و به عبارت ديگر فلج کرده ، بحث آثار روانشناختي اين بيماري ويروسي بر روي بهداشت سلامت روان افراد در سطوح مختلف جامعه از اهميت به سزايي برخوردار است (٢٠٢٠ , .
, 2017) با توجه به خصوصيت بيماري زايي اين ويروس ، سرعت انتشار و همچنين درصد مرگ و مير ناشي از آن ممکن است اين بيماري وضيعت بهداشت سلامت روان افراد در سطوح مختلف جامعه از بيماران مبتلا، کارکنان مراقبت هاي بهداشتي و درماني، خانواده ها، کودکان ، دانشجويان ، بيماران روانشناختي و حتي پرسنل مشاغل مختلف را به نوعي متفاوت در معرض مخاطره قرار دهد (٢٠٢٠ ,Bao et al).
انتشار افسارگسيخته کوويد-١٩وضيعت نامطلوب بيماران ايزوله شده در بخش مراقبت هاي ويژه و با مشکل حاد تنفسي، عدم وجود يک درمان دارويي موثر و در نهايت مرگ و مير ناشي از اين بيماري از مهمترين فاکتورهايي است که ميتواند بر سلامت روان افراد آلوده به اين ويروس به شدت تاثير گذار باشد.
پيش از اين هيچ پژوهشي مبتني بر اثربخشي طرح واره درماني بر جامعه آماري بهبوديافتگان کوويد-١٩، مشاهده نشد، اما بر روي مؤلفه هاي سنجش پذير پرسش نامه هاي سلامت روان در جوامع آماري، مطالعات مختلفي وجود دارد که در بحث و نتيجه گيري به آن ها اشاره شده است .
اين يافته ها با تعدادي از پژوهش ها همسوست که نشان داده اند طرح واره درماني بر کاهش ميزان افسردگي، اضطراب و افزايش کارکرد اجتماعي که از مؤلفه هاي پرسش نامه سلامت روان هستند، تأثير دارد (٢٠١٤ .