چکیده:
تصمیم امریکا برای برپایی سامانهء دفاع موشکی در اروپای شرقی مجادلات و مناظرات گستردهای را در نظام بین الملل به وجود آورده است.مقامات امریکا از همان ابتدا تلاش گستردهای را آغاز کردند تا متحدان اروپایی خود را به پذیرش این طرح متقاعد سازند.این در حالی است که مخالفتهای جدی و عمدهای با طرح امریکا-بهویژه از سوی روسیه و چین،و حتی برخی از شرکای اروپایی واشینگتن-به چشم میخورد. در این مقاله،چنین فرض شده که اجرای برنامه دفاع موشکی تأثیرات وسیعی را بر معادلات امنیتی بین المللی بر جای خواهد گذاشت و بهویژه تهدید مستقیمی را علیه ثبات استراتژک جهان مطرح میکند.ازاینرو،میتوان پیشبینی کرد که در آینده نیز مجادلات بر سر این طرح ادامه یابد.
خلاصه ماشینی:
به همین دلیل هرگاه مقامات امریکایی در مورد اجرای طرح دفاع موشکی به اعلام نظر پرداختهاند،این مسئله واکنش و موضعگیری دولتهای مختلف را به دنبال داشته است؛از جمله،انتشار گزارشهایی در خصوص تصمیم امریکا برای استقرار سامانهء دفاع موشکی در منطقهء اروپای شرقی در دوران ریاستجمهوری جرجبوش با واکنشهای متفاوتی مواجه بوده است.
جمهوری اسلامی ایران اساسا طرح دفاع موشکی امریکا را در راستای تلاش دولتمردان این کشور برای تثبیت نقش هژمونیک امریکا در نظام بین الملل قلمداد میکند و آن را ابزاری برای افزایش یکجانبهگرایی توسعهطلبانهء واشینگتن در جهان به حساب میآورد؛ازاینرو،طرح جدید امریکا برای استقرار سامانهء دفاع موشکی در اروپای شرقی با مخالفت اساسی ایران مواجه شده است.
این نگرانی وجود دارد که ترکیب قدرت تهاجمی امریکا-در کنار افزایش توان دفاعی این کشور که در پی استقرار سامانهء دفاع موشکی حاصل خواهد شد-توان بازدارندگی بازیگران مقابل نظیر روسیه و چین را تضعیف میکند و ثبات روابط هستهای میان امریکا و این کشورها را بر هم میزند.
نتیجه آن است که بسیاری از کشورهایی که از اجرای طرح دفاع موشکی امریکا تصور تهدیدآمیزی دارند(نظر روسیه و چین)به سمت ارتقای تواناییهای نظامی خود برای بیاثر ساختن این سامانهء دفاعی پیش خواهند رفت.
اما در اوضاع فعلی بسیاری از کارشناسان و حتی مقامات سیاسی کشورها از جمله مسئولان روسیه اعتقاد دارند که اجرای تصمیم امریکا در مورد استقرار سامانهء دفاع موشکی در امریکا و اروپا به تضعیف و نابودی موافقتنامههایی منجر خواهد شد که در پی این مذاکرات ایجاد شدهاند.