چکیده:
تجربه توسعه اقتصادی در کشورهای مختلف،نشان داده که همگام با روند افزایش جمعیت و توسعه شهرنشینی و صنعت، کمیت و کفیت منابع زیست محیطی تنزل یافته و این امر باعث بروز بحرانهای زیست محیطی در جهان شده است.امروزه حجم فعالیتهای بشر و تأثیر آنها در محیط زیست از چنان ابعادی برخوردار گشته که این معضلات اقصی نقاط جهان را در نوردیده است.
تخریب لایه ازن عمدتا به واسطه اثرات حاصل از مصرف کلروفلرو کربنها صورت میپذیرد که این امر باعث افزایش تشعشع امواج ما وراء بنفش به سطح زمین گردیده که موجب تهدید سلامتی انسان میشود.پس از آگاهی از این امر جهان سریعا نسبت به کنترل مصرف این گاز اقدام نمود.در سال 5891،موافقتنامه وین جهت حفاظت از لایه ازن توسط سازمان ملل متحد و دیگر کشورهای جهان تدوین گردید و پروتکل مونترال در تاریخ اول ژانویه سال 9891 لازم الاجرا شد.
جمهوری اسلامی ایران نیز در سال 0991 به اعضای کنوانسیون وین و پروتکل پیوست و فعالیتهای خود در زمینه لایه ازن را بهطور جدی از سال 4991 با تأسیس دفتر حفاظت لایه ازن را به آغاز نمود.دفتر حفاظت لایه ازن نیز با توجه به اهداف،و سیاستهای پروتکل مونترال مسئولیت اجرای مفاد پروتکل در کشور را به عهده دارد و در این راه از همکاری و مشارکت سایر ارگانها و سازمانهای ذی ربط در قالب کمیته ملی ازن برخوردار است.این کمیته متشکل از نمایندگان وزارتخانهها و سازمانهای مختلف میباشد که در اتخاذ تصمیمات لازم و اجرای طرحهای پروتکل مونترال مؤثر هستند.
استان تهران تولیدکننده بیش از 52 درصد تولید ناخالص کل کشور است که این تولید منبعث از فعالیتهای متعدد در این استان است.از سوی دیگر بیش از 482 هزار واح صنفی در استان تهران مستقر است که در حدود 91/4 درصد از کل واحدهای صنفی کشور است.این تعداد واحد صنفی دربرگیرنده واحدهای تعمیرگاهی لوازم خانگی و وسائل نقلیه موتوری و کارگاههای کوچک نیز میشود.براساس اطلاعات به دست آمده از مرکز آمار ایران و وزارت بازرگانی،کل تعداد واحدهای صنفی استان تهران که به نوعی در تولید و انتشار گازهای مخرب لایه ازن دخیل میباشند در بخش تعمیر و نصب و شارژ کولر اتومبیلها 18 واحد،در بخش تولید و تعمیر دستگاههای سردکننده یخچال و یخساز و کولر گازی و..،791 واحد و در بخش فروش اسفنج و خدمات فنی اسفنج 5 واحد میباشند.
برای کنترل انتشار گازهای مخرب لایه ازن از آنجا که ایران مصرفکننده این گازهاست و نیاز داخلی از محل واردات تأمین میشود و ایران موظف است حد اکثر تا سال 0102 میزان مصرف این گازها را به صفر برساند به نظر میرسد استفاده توام از سیاست کنترل مقدار مجاز که به وسیله سهمیهبندی بر واردات انجام میشود به همراه پرداخت یارانه به مصرفکنندگان جهت حذف فناوری مصرف این گازها مفید باشد.همچنین استفاده از ابزارهای قانونی نظیر ممنوعیت مصرف قاچاق شده به داخل کشور و تأکید بر مسائل فرهنگی میتواند کارآمد باشد.بهرهمندی از سیستمهایی که مصرف گازهای مخرب لایه ازن را در صنایع پیشین نظیر خودروسازی،یخچالسازی تولید اسفنج و...را محدود میکند به دلیل محدود بودن مصرفکنندگان میتواند در ایجاد انگیزه برای مصرفکنندگان پسین نظیر تعمیرگاهها و تولیدکنندگان قطعات خودرو مثمر ثمر باشد.
خلاصه ماشینی:
"برای کنترل انتشار گازهای مخرب لایه ازن از آنجا که ایران مصرفکننده این گازهاست و نیاز داخلی از محل واردات تأمین میشود و ایران موظف است حد اکثر تا سال 2010 میزان مصرف این گازها را به صفر برساند به نظر میرسد استفاده توام از سیاست کنترل مقدار مجاز که به وسیله سهمیهبندی بر واردات انجام میشود به همراه پرداخت یارانه به مصرفکنندگان جهت حذف فناوری مصرف این گازها مفید باشد.
کشورهای عضو کنوانسیون وین تعهد نمودند در زمینههای زیر همکاری و مشارکت نمایند: 1-تحقیق و انجام اندازهگیری ضخامت لایه ازن و میزان اشعه ماورای بنفش 2-تبادل اطلاعات در زمینه تولید و انتشار CFC ها 3-تدوین پروتکلهای مکمل بر کنوانسیون 4-در نظر گرفتن تمهیداتی جهت کاهش تولید و مصرف CFC ها پس از گزارش تکاندهنده گروه تحقیقاتی در مورد حفره اول در قطب جنوب و احساس لزوم تدابیر شدیدتر در 16 سپتامبر 1987 پروتکل مونترال توسط 46 کشور جهان پذیرفته شد.
برای کنترل انتشار گازهای مخرب لایه ازن از آنجا که ایران مصرفکننده این گازهاست و نیاز داخلی از محل واردات تأمین میشود و ایران موظف است حد اکثر تا سال 2010 میزان مصرف این گازها را به صفر برساند،به نظر میرسد استفاده توأم از سیاست کنترل مقدار مجاز که به وسیله سهمیهبندی بر واردات انجام میشود به همراه پرداخت یارانه به مصرفکنندگان جهت حذف فناوری مصرف این گازها مفید باشد."