چکیده:
پساساختارگرایی به عنوان شاخه ای از پست مدرنیسم ویژگیهایی چون ساختار شکنی، نفی فرا روایتها، انکار حقایق مطلق، تمرکز زبان و فرهنگ، کثرت گرایی، تمرکز زدایی از عقل و عقلانیت و نفی بازنمایی را دارد. تبیین و تحلیل ویژگی های مذکور و بیان دلالتهای این نظریه برای عناصر و اجزای فرایند تعلیم و تربیت از جمله اهداف تدوین این مقاله است. با مطالعات انجام شده درباره نسبت ویژگی های پساساختار گرایی با تعلیم و تربیت این نتیجه حاصل شده است که پساساختارگرایی دلالتها و پیامدهایی، از جمله تاکید بر تفکر انتقادی، بهبود فرهنگ عمومی، تدارک زمینه هایی برای مطالعات فرهنگی و اجتماعی، نفی معیارهای استاندارد برای ارزیابی های تربیتی، تردید در اهداف تربیتی از پیش تدارک شده را برای تعلیم و تربیت در بردارد. یکی از رسالتهای تدوین این مقاله، تحلیل و تبیین نتایج کاربرد نظریه پساساختار گرایی در تعلیم و تربیت است.
خلاصه ماشینی:
"دیگر انسان به عنوان سوژه عقلانی مرکز جهان نیست، بلکه او نیز چون سایر عناصر در درون متن قرار میگیرد و در ساخت حقیقت نقش فعال ایفا میکند،بدینترتیب پاسخ به این سؤال که این تحولات معرفتشناختی و باالطبع روش شناختی چه پیامدهایی در حوزه معرفتشناختی تربیتی به جای میگذارد و دلالتهای اندیشه پساساختارگرایی برای عناصر تعلیم و تربیت از جمله برنامه و محتوی درسی،اهداف تعلیم و تربیت،و روشهای یادگیری و تدریس کدام هستند،از جمله اهداف این مقاله محسوب میشود.
Superstructuralism 2-توجه به زبان در دیدگاه پساساختارگرایی اعتقاد بر این است که فلسفهء معاصر دستخوش گونهای چرخش زبانی شده است،اکنون نمیتوان حقیقت را از طریق عقل شناسایی کرد،بلکه حقیقت و معرفت در ارتباط فرهنگی و اجتماعی و به عبارتی در بطن بازیهای زبانی شکل میگیرد.
ژیرو1تعلیم و تربیت انتقادی را بهترین صورتی میبیند که در آن وضعیت فعلی به پرسش کشیده میشود و سؤالاتی اساسی را دربارهء آن طرح میکند: چه کسی دانش را تعیین شکل میکند و چه کسی میداند که چه چیزی متناسب و شایسته تدریس است؟(ژیرو،2003،ص 35) از این طریق میتوان خاستگاه دانش را یافت و تعلیم و تربیتی نوین ارائه کرد.
(یزدانجو،1381،ص 85)2-اهداف تربیتی اگرچه دریدا معتقد است"هیچگاه پایان و غایتی برای معماری سیستم تعلیم و تربیت وجود ندارد(پیتر،2000،ص 62)،اما میتوان نکاتی را در نظر گرفت که تعلیم و تربیت پساساختارگرا به سوی آن حرکت میکند:الف-بهبود تربیت اخلاقی باید به گفتمانهای اخلاقی متفاوت اهمیت داد،که به دانشآموزان گنجینه ارزشمندی از معانی ارائه میکند."