چکیده:
انسان به عنوان اشرف مخلوقات در تمام ادیان آسمانی ، از کرامت خاصی برخوردار است و حقوق و تکالیف زیادی دارد . سالهاست که جوامع مختلف به تدوین قوانینی از جنبه های مختلف حقوق انسانی پرداخته و هر روز مطلبی جدید به آن افزوده اند ؛ حقوق کودکان ، حقوق زنان ، حقوق کارگران و ... امروزه توجه جوامع به این مساله جلب شده است که فقط انسانها از حقوق مختلف برخوردار نیستند ، بلکه تمام آنچه روی زمین وجود دارد مانند کوهها ، دریاها ، حیوانات و گیاهان نیز دارای حقوقی می باشند . انسان تمام مخلوقات را زیر سیطره خود دارد . از آنها به نفع خود بهره برداری می کند ؛ ...
خلاصه ماشینی:
"بررسی حقوق حیوانات در اسلام الفـ مبانی حقوق حیوانات در قرآن کریم در قرآن کریم آیات متعددی در مورد حیوانات دیده میشود که بارها به این موضوع اشاره کردهاند که حیوانات نشانه قدرت الهی و مایهی عبرت بشر هستند و در آنها منافع بیشماری برای انسانها قرار داده شده است.
در تفسیر نمونه ضمن بیان زندگی شگفتانگیز زنبور عسل و مورچه، وفای حیوانات به صاحب خود و تربیتپذیری آنها برای مقاصد انسانی آمده است «در آیات متعددی از قرآن، مطالبی دیده میشود که دلیل قابل ملاحظهای برای فهم و شعور بعضی از حیوانات محسوب میشود، داستان فرار کردن مورچگان از برابر لشگر سلیمان، داستان آمدن هدهد به منطقه سبا و یمن و آوردن خبرهای هیجانانگیز برای سلیمان شاهد این مدعاست» (مکارم شیرازی, 1380, ج 5, ص 226-225).
در مواردی که وسیله حیات به یکی از چند حیوان کفایت کند به طوری که یکی از آنها با آن وسیله بتواند نجات پیدا کند و بقیه هلاک شوند مانند اینکه مقداری آب باشد که فقط یکی از حیوانات را بتواند نجات بدهد، فرض بر دو گونه است: الفـ در صورتی که حیوانات از همه جهات حیاتی مساوی باشند، مکلف در به کار بردن وسیله حیات برای ادامه زندگی هر یک از این حیوانات مخیر است.
حق حیات حیوانات در حقوق اسلام احادیث و روایاتی در نهی از کشتن بیهوده حیوانات نقل شده که به برخی از آنها اشاره میشود: من قتل عصفـورا بغیر حق سـأله الله عنه یوم القیامه؛ «کسی که گنجشکی را به غیر حق بکشد، خداوند روز قیامت از او سؤال خواهد کرد» (همو)."