چکیده:
در این مقاله فرهنگ کار در کتاب های داستانی تالیف شده برای کودکان با استفاده از مقولات «مفهوم کار»، «معرفی کار یا انواع مشاغل»، «ارزش ها و رویه های کار»، «انواع نگرش ها نسبت به کار» و «چگونگی بیان محتوی» مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفته است. جمعیت آماری در این مطالعه کلیه کتاب های داستانی تالیف شده برای کودکان 7 تا 12 سال در سال های 1380-1385 است و برای تحلیل و بررسی آنها از تکنیک تحلیل محتوا استفاده شده است. از میان مقولات یادشده بیشترین تاکید بر مقوله مفهوم کار است که بیش از 50 درصد مقولات را به خود اختصاص می دهد. مقوله «ارزش ها و رویه های کار» با %21/27 و مقوله «معرفی کار یا انواع مشاغل» نیز با %18/95، «انواع نگرش ها نسبت به کار» با %2/02 و «چگونگی بیان محتوی» با %1/15 در مراتب بعد قرار دارند. همچنین %66/8 از کل واحدهای ثبت دربرگیرنده ارجاعات غیرمستقیم نسبت به کار است. توزیع فراوانی واحدهای ثبت مربوط به مقوله «ارزش ها و رویه های کار» که مشخص ترین مقوله در سنجش فرهنگ کار است، نشان می دهد که بیشترین واحدهای ثبتی به ترتیب عبارت اند از ارزش های کاری (با 137 واحد ثبت معادل %46/92)؛ توجه و تاکید بر اصول و قواعد کاری (با 57 واحد ثبت معادل %27/01)؛ و اهمیت و ارزش قائل شدن برای کار (با 17 واحد ثبت معادل %8/05).
The present paper focuses on the work culture in the children storybooks by studying and measuring such categories as the concept of work، introduction of work or kinds of jobs، values and procedures of work، different attitudes to work، and way of expression of content. The statistical population of the present study includes all children storybooks written for the children between seven and 12 years of age between 2001 and 2006. Content analysis has been used for the analysis of the data. Among the categories studied، the main focus was on the concept of work which constituted 50 percent of the categories used in these works; the figure for work values and procedures stood at 21.27 percent، for introduction of work or different kinds of jobs 18.95 percent، different attitudes to work 2.02 percent، and way of expression of content 1.51 percent. Also 66.8 percent of the total registration units indirectly refer to work. The frequency of the registration units related to the category of work values and procedures، which is the most specified category in measurement of work culture، shows that the most registration units are respectively: work values (with 137 registration unit equivalent to 46.92 percent); attention and emphasis on work principles and rules (with 57 registration unit equivalent to 27.01 percent) and attaching significance to work (with 17 registration unit equivalent to 8.05 percent).
خلاصه ماشینی:
"در این راستا،پژوهش حاضر که در درجه اول به حوزه جامعهشناسی توسعه فرهنگی مربوط میشود،در پی آن بود که دریابد سازوکارهای رایج در یکی از منابع مهم جامعهپذیری در برساختن فرهنگ کار چیست؟با توجه به اینکه یکی از منابع اصلی انتقال ارزشها،هنجارها و رفتارها به نسلهای مختلف،آموزش است،لذا مسئله آموزش غیر رسمی به ویژه از طریق ادبیات داستانی به کودکان اهمیت پیدا میکند.
با وجود اینکه اساسا جامعه ما دورههای فرهنگی و اجتماعی پیچیدهای را پشت سر گذاشته است و به عبارتی نیازهای اولیه و اساسی بقای ذات انسان تأمین شده است، در تحقیق حاضر نتیجه بررسی کتابها نشان داد بیشترین واحد ثبت به مقوله مفهوم کار بدون اشاره به ارزشها و باورهای پیرامون کار آمده که بیانگر این مطلب است که هنوز به کار به عنوان وسیلهای برای برطرف کردن نیازهای اولیه نگاه میشود و به ابعاد فرهنگی آن یعنی ارزشها و باورهای پذیرفته شده گروههای کاری در انجام فعالیتهای معطوف به کار در کتب داستانی توجه چندانی نشده است.
با توجه به تأثیر ادبیات کودک و در اینجا داستانها،بر رشد و پرورش فکری کودک و هدف تربیتی که از آن انتظار میرود،کتابهای داستانی تألیف شده در سالهای 1385-1380 در گروه سنی کودکان(12-7 سال)که در تحقیق حاضر مورد تحلیل قرار گرفت از جهت پرداختن به موضوع فرهنگ کار،دچار ضعف بودند و اشاره به مفهوم کار به تنهایی،در این داستانها، بدون توجه به بستر فرهنگی کار و ارزشها و باورهای پذیرفته شده افراد یک جامعه نسبت به کار،نمیتواند آن هدف تربیتی مورد انتظار بزرگسالان از داستانها به عنوان مرجعی برای جامعهپذیری،(را که حتی شاید جذابتر از کتابهای درسی و آموزش رسمی برای کودک باشد)برآورده کنند."