چکیده:
دستیابی به اهداف یادگیری الکترونیکی یکی از چالش هایی است که بسیاری از دانشگاه ها همانند دانشگاه تهران با آن مواجه است. از آنجا که مدرس در فضای الکترونیکی با ارائه شیوه های خلاقانه امور یادگیری را تسهیل و مدیریت می کند، تقویت این شیوه ها یکی از راه های دستیابی به اهداف آن است. اما یکی از عواملی که بر انتخاب این شیوه ها اثر می گذارد درک مدرسان نسبت به نقش خود در این حوزه نوین است و اهمیت درک نقش، تاثیری است که بر خروجی فرآیند یاددهی- یادگیری دارد. براساس گزارش مرکز آموزش های الکترونیکی دانشگاه تهران در سال 89، با توجه به میزان موفقیت فارغ التحصیلان، تنها 53/2 درصد اساتید درک درستی از نقش خود داشته، منطبق با این نظام، فعالیت کرده اند و سایرین با همان نگرش سنتی معلم محور، به تدریس مشغول بوده اند. با توجه به این مسئله، هدف پژوهش حاضر «شناسایی ذهنیت مدرسان الکترونیکی دانشگاه تهران در نقش یاددهنده» است. در این راستا ابتدا تالار گفتمان درباره ی شیوه های عملکرد مدرسین الکترونیکی بررسی سپس نمونه ی معرفی از این گفتمان ها که نمایان گر نحوه ی تدریس الکترونیکی در دانشگاه تهران است، انتخاب و با استفاده از روش کیو، عبارات تالار گفتمان تحلیل و چهار الگوی ذهنی آشکار و نامگذاری می شود: انتقال دهنده دانش، مشارکت کننده، وساطت کننده و طراح محتوا. الگوی ذهنی انتقال دهنده دانش به دلیل آنکه تعداد بیشتری از مشارکت کنندگان روی آن دارای بار عاملی بودند و جایگاه مشارکت کنندگان نماینده این الگوی ذهنی در مطالعه کیو مهم تلقی می شد، نسبت به سایر الگوها غالب است.
خلاصه ماشینی:
براساس گزارش مرکز آموزش هاي الکترونيکي دانشگاه تهران در سال ٨٩، با توجه به ميزان موفقيت فارغ التحصيلان ، تنها ٢/٥٣ درصد اساتيد درک درستي از نقش خود داشته ، منطبق با اين نظام ، فعاليت کرده اند و سايرين با همان نگرش سنتي معلم محور، به تدريس مشغول بوده اند.
در اين راستا ابتدا تالار گفتمان درباره ي شيوه هاي عملکرد مدرسين الکترونيکي بررسي سپس نمونه ي معرفي از اين گفتمان ها که نمايان گر نحوه ي تدريس الکترونيکي در دانشگاه تهران است ، انتخاب و با استفاده از روش کيو، عبارات تالار گفتمان تحليل و چهار الگوي ذهني آشکار و نامگذاري مي شود: انتقال دهنده دانش ، مشارکت کننده ، وساطت کننده و طراح محتوا.
با لحاظ مطالب مطرح شده و با فرض اين که دانش سبب ايجاد نگرش و نگرش منشأ رفتار و عملکرد است [٢٢]، پس چرا اساتيد الکترونيکي با وجود اطلاع از تغيير محيط و نقش خود، رفتار و عملکرد متناسب با محيط الکترونيکي را ندارند؟ ازاين رو مطالعه حاضر به دنبال شناسايي و تفسير حلقه ي ميان "دانستن " و "عمل کردن " يعني "نگرش " است و سؤال اصلي آن عبارت است از: "الگوهاي ذهني اساتيد يادگيري الکترونيکي دانشگاه تهران در نقش ياددهنده ، چيست ؟" چارچوب نظري مدرس الکترونيکي : منظور از مدرس الکترونيکي ، فردي است که نقش و وظايف خود را با به کار گيري ابزار فناوري اطلاعات و ارتباط ، ايفا کرده ، با ارائه شيوه هاي خلاقانه ، امور يادگيري را تسهيل و مديريت مي کند[١٥].