Abstract:
اگر چه هرکدام از مکاتب غرب تعریفی متناسب با خواست خود از عدالت ارائه می دهند، اما به طور کلی عدالت در اندیشه غرب به برابری و حقوق مساوی برای تمامی انسان ها تعبیر می شود.
اما اسلام برابری همه انسان ها در تمامی حقوق را عین بی عدالتی دانسته و حق را دارای منشا وحیانی ناشی از فطرت الهی آدمی می داند. از این منظر، وجود تفاوت میان مخلوقات را جزء ذاتی نظام علی و معلولی دانسته و حقوق متفاوت زن و مرد را می پذیرد. غرب منشا طبیعی یا عقلی برای حق قایل است؛ و بدین معنا که حق را رضایت اکثریتی مردم در امور می داند. ازاین رو، تقابل دیدگاه اومانیستی حقوق بشر با نظام فطری الهی اسلام سرفصل موضوع جدیدی به نام عدالت جنسیتی است که برگرفته از حقوق طبیعی و نیاز های ذاتی زن و مرد می باشد. طبق این مستند، عدالت جنسیتی«تساوی در حقوق اولیه و تفاوت در حقوق ثانویه» تعریف شده و در مقابل برابری جنسیتی اندیشه غرب که یکسان سازی تمامی حقوق زن و مرد است قرار می گیرد.
طبق این تعریف، حقوق اولیه، نیاز های اساسی هر انسان است که ناشی از حقیقت ذات اوست و حقوق ثانویه کلیه حقوقی است که انسان در قالب شخصیت حقوقی خود نسبت به جامعه و خانواده دارد.
Machine summary:
با توجه به آشفتگی بازار نظریهپردازان حقوق بینالمللی در مبانی و فلسفه اجرایی حقوق، نه تنها نمیتوان تعبیر واحدی از واژة عدالت داشت، بلکه متأسفانه باید گفت: ستون فقرات حقوقی که باید مظهر حقمداری باشد، مظهر اندیشههای انسانی که برخاسته از منیات متفاوت است، میباشد و بنابراین، باید گفت که برای دستیابی به مفهوم واقعی عدالت اجتماعی، نوعی ابهام و نسبیت درحوزة مفهومی وجود دارد.
برای مثال، میل معتقد است که اصول حاکم بر روابط مردان و زنان نادرست بوده، از مواضع عمده پیشرفتهای جامعه بشری محسوب میشود؛ بنابراین، باید این اصول را پذیرش برابری زن و مرد و نفی هرگونه امتیاز یا ضعف یکی از آنها اصلاح کرد (پورعزت، 1387، ص16).
اما در اعتراض به سردمداری غرب برای ارائه تعریف از حقوق زنان، کشورهای اسلامی حق دارند تا بپرسند: «به چه دلیل، قانون الهی را که بر نقش محوری زن در خانواده و تربیت نسلی سالم و صالح با حفظ نقشهای اجتماعی و بر نقش اساسی مرد در امور اقتصادی و سرپرستی خانواده تأکید دارد الگوی مطلوب به حساب نیاورده و تساوی زن و مرد در تمامی نقشها را جایگزین آن کنیم؟ در اجلاس پکن نیز اعتراضات متعددی نسبت به سند پکن (سند اجرایی کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان) شد؛ از جمله «خانم شارون هیز، نماینده پارلمان کانادا جلسه اجلاس را ترک کرده در جمع خبرنگاران گفت: من با اولین پرواز به وطنم برمیگردم و سعی میکنم تفاوت بین زن و مرد ر ا حفظ کنم، همانگونه کهاین تفاوت در خلقت وجود داشته است؛ چون این تفاوتها ما را حفظ خواهد کرد.