Abstract:
دیدگاه آیت الله جوادی آملی درباره علم دینی، در مقایســه با برخی نظریات مطرح شده در این زمینه، عمدتا درصدد منحل کردن مســئله علم دینی اســت. بسیاری از کسانی که در موافقت یا مخالفت با علم دینی اظهارنظر کرده اند، علم و دین را دو مقوله جدا از هم دانســته اند و از امکان یا امتناع تاثیرگذاری دین بر علم سخن گفته اند؛ اما آیت الله جوادی آملی دستاوردهای معتبر روش عقلی و تجربی را در کنار دستاوردهای معتبر روش نقلی، جزء دین جامع قرار می دهند. در این مقاله، نشان داده خواهد شد که آیت الله جوادی آملی 1. رابطه علم و دین را چگونه ترسیم می کنند؟
2. تعارض احتمالی بین علم و دین را چگونه برطرف می سازند؟
3. برای رفع نقصان علوم، چه پیشنهادی دارند؟
4. برای حل مشکلات اخلاقی و زیست محیطی و... چه راهکاری ارائه می کنند؟
Machine summary:
اما آیهالله جوادی آملی، مبتنی بر مبانی حکمت متعالیه و با ارائه دیدگاهی جدید درباره علم و دین و چگونگی رفع اختلافها و تعارضات و همچنین با ارائه تبیینی دیگر از مشکلات عصر حاضر، زمینههای طرح مسئله علم دینی، به شکلی که توسط برخی طرفداران علم دینی در کشور مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است را از بین میبرند.
حجیت شرعی یافتههای یقینی عقل مسئله مهمی که طرفداران علم دینی با آن روبرو هستند این است که تحت چه شرایطی دستاوردهای عقلی و تجربی دینی خواهند شد؟ و به عبارت دیگر در چه شرایطی مجاز خواهیم بود یافتههای علمی خود را به دین (شارع) نسبت دهیم؟ و به تعبیر دقیق تر در چه شرایطی یافتههای علمی ما حجیت شرعی (اصولی) دارند؟ مطابق نظر آیهالله جوادی آملی اگر دستاوردهای عقلی حجیت منطقی داشته باشند، بیشک حجیت شرعی هم دارند: "برهان قطعی معقول همتای دلیل معتبر منقول بوده و پیام هر کدام این است که خداوند چنان کرد و چنین فرمود و هر دانشی که از خدا و اسمای حسنای خدا و افعال و آثار خداوند، روشمندانه مطلبی را ارائه کند، اسلامی خواهد بود"(جوادی آملی، 1383، ص 32).