Abstract:
هنر از گذشته تا کنون یکی از بخش های جدا نشدنی زندگی بشر بوده و به همین دلیل دارای اهمیت زیادی است. یکی از موضوعات مورد مطالعه ی مردم شناسان و جامعه شناسان مطالعه ی هنر در جوامع گوناگون است.نقاشی دیواری به عنوان یکی از قدیمی ترین و شاید اولین گونه ی هنر بین انسان ها از اهمیت زیادی برخوردار است و در تمامی تمدن ها نمونه هایی دارد؛نقاشی های دیواری از دوران دیرینه سنگی در غارهایی چون لاسکو 1 و آلتامیرا 2 به جای مانده است.در هر جامعه ای و در هر زمانی بر اساس اقتضای فرهنگی و زمانی این گونه ی نقاشی متفاوت بوده است. مقاله حاضر به بررسی فرهنگ دیوارنگاری های خیابان ولیعصر شهر تهران می پردازد.روش این پژوهش روش مردم شناسی ژرفانگر بوده و در تحلیل
اطلاعات از نظریات مکتب کارکردگرایی استفاده شده است.پژوهش ابتدا به ارائه ی مطالعات نظری و اطلاعاتی راجع به دیوارنگاری معاصر ایران پرداخته و سپس نتایجی که در زمین تحقیق و با مطالعه ی تجربی واقعیت های اجتماعی و مصاحبه با عابرین خیابان ولیعصر به دست آمده را مورد بررسی قرار داده است.با بررسی کردن پاسخ های به دست آمده از جامعه ی پژوهش و دسته بندی دیوارنگاری ها بر اساس کارکرد به نتایج قابل توجهی در خصوص دیدگاه افراد جامعه نسبت به هنر نقاشی دیواری و دیوارنگاری معاصر ایران می رسیم.نتایج نشان می دهند که مخاطب نقاشی دیواری شاید دانش و تخصص هنری نداشته باشند اما برایشان اهمیت زیادی دارد که اثری که در شهر ارائه می شود از کیفیت اجرایی و هنری و همچنین موضوع خوبی برخوردار باشد و هر کجا که این نکات رعایت نشده بودند مخاطب اثر را مورد انتقاد قرار می دادند.
Machine summary:
شناخت فرهنگ ديوارنگاري هاي خيابان وليعصر شهر تهران 1 دکتر فريبا مير اسکندري 2 نازنين عمري تاريخ دريافت : ١٣٩٠/٨/٤ تاريخ پذيرش : ١٣٩١/٢/٨ چکيده هنر از گذشته تا کنون يکي از بخش هاي جدا نشدني زندگي بشر بوده و به همين دليل داراي اهميت زيادي است .
پژوهش ابتدا به ارائه ي مطالعات نظري و اطلاعاتي راجع به ديوارنگاري معاصر ايران پرداخته و سپس نتايجي که در زمين تحقيق و با مطالعه ي تجربي واقعيت هاي اجتماعي و مصاحبه با عابرين خيابان وليعصر به دست آمده را مورد بررسي قرار داده است .
خيابان وليعصر به عنوان يکي از شاه راه هاي ارتباطي شهر تهران به دلايل متعددي از جمله طولاني بودن و قديمي بودن از اهميت ويژه اي برخوردار است و ديوارنگاري هاي اين خيابان هر روزه در معرض ديد هزاران عابري هستند که از شمالي ترين تا جنوبي ترين نقطه ي اين خيابان گذر مي کنند و به علت پر مخاطب بودن اين ديوارنگاري ها ضرورت بررسي و شناخت آن ها از ديدگاه فرهنگي و مردم شناختي معلوم مي گردد.
«پژوهشگران مهم ترين ويژگي هاي نقاشي دهه ي اول انقلاب را حضور مفاهيم مذهبي ،صحنه هاي انقلاب و دفاع مقدس برشمرده اند و عمده ترين سبک هاي به کار گرفته شده در شيوه ي بيان اين مضامين ،واقع گرايي (رئاليسم )،نمادگرايي (سمبليسم )و واقع گرايي ذهني (سوبژکتيورئاليسم ) مي باشند»(انصاري و طبسي ،٨٧-١٣٨٥ :٩٦) بعد از جنگ ايران و عراق در دوره ي سازندگي به زيباسازي شهر تهران توجه شد؛اين ديوارنگاري ها از لحاظ موضوعي به چند دسته تقسيم مي شدند.