Abstract:
در مقاله حاضر کتاب بنمایههای یهودی در فلسفة اسپینوزا را معرفی، نقد، و بررسی خواهیم کرد. این کتاب را انتشارات دانشگاه ایالتی نیویورک با عنوان Jewish Themes in Spinoza’s philosophy در سال 2002، با ویرایش دو متخصص برجستة اندیشه اسپینوزا و مطالعات یهودی، یعنی هایدی راون و لن گودمن، منتشر کرده است. بسیاری از منتقدان سرشناس بر این باورند این کتاب نخستین تلاش جدی برای فهم اندیشة اسپینوزا و نشاندادن جایگاه آن در تاریخ فلسفة یهودی است. در این کتاب از سنّت رایج دیگر کتابهایی که بهزبان انگلیسی دراینباره منتشر شدهاند پیروی نشده است و برای نخستینبار موضوعات مهم فلسفة اسپینوزا و بنمایههای یهودی آن بررسی شده است. هدف از تدوین کتاب معرفی اسپینوزا همچون فیلسوفی یهودی است. بااینحال سرویراستاران محترم در گزینش مقالاتی یکدست، چه از حیث موضوع و چه از حیث محتوای تخصصی، توفیق چندانی نداشتهاند و نبود فصلی خاص نتیجهگیری نیز شاید بهنوعی نشاندهندة همین باشد که نمیشود از این مقالات صدای واحدی را دربارة ارتباط اسپینوزا با یهودیت شنید.
Machine summary:
این کتاب را انتشارات دانشگاه ایالتی نیویورک با عنوان Jewish Themes in Spinoza’s philosophy در سال 2002، با ویرایش دو متخصص برجستة اندیشۀ اسپینوزا و مطالعات یهودی، یعنی هایدی راون و لن گودمن، منتشر کرده است.
در این کتاب از سنت رایج دیگر کتابهایی که بهزبان انگلیسی دراینباره منتشر شدهاند پیروی نشده است و برای نخستینبار موضوعات مهم فلسفة اسپینوزا و بنمایههای یهودی آن بررسی شده است.
بهطور کلی، تفاوت این کتاب با کتابهای دیگر این حوزه از دو حیث است: نخست، برخلاف دیدگاههایی که هیچ پیوندی میان اندیشة یهودی و فلسفة اسپینوزا را نمیپذیرند، در این کتاب بر بنمایههای یهودی در اندیشة اسپینوزا تأکید شده است؛ دوم، نویسندگان مقالات این اثر در بررسی این پیوند و رابطه، برخلاف آثار رایج، نگاه فلسفی را جانشین نگرش تاریخی کردهاند.
بهزعم آنان، اگرچه کتابهای انگلیسی منسجم و مفیدی دراینباره هست، بیشتر نگرشی تاریخی به موضوع در آنها غلبه دارند، درحالیکه اساس کتاب حاضر بر نگرشی فلسفی است و همانطورکه از بخشبندی کتاب نیز آشکار است، به مابعدالطبیعه، اخلاق، الهیات، و معرفتشناسی اسپینوزا در پیوند با فلسفة یهودی اختصاص دارد (ibid.
نشان ویژۀ کتاب این است که در آن فقط به زبان توصیف و شرح دیدگاههای فلسفی اسپینوزا و رابطة آن با فلسفة یهودی بسنده نشده است و در جایجای فصول شاهد آنیم که نویسندگان بسیاری از پیشپنداشتههای رایج دیگر را به چالش میشوند و از موضعی منحصربهفرد وارد بحث و تحلیل میشوند؛ 5.
باوجوداینکه بسیار از موضوعات فلسفة اسپینوزا در این اثر موردتوجه قرار گرفتهاند، شاید برجستهترین چیزی که اثری از آن در مقالات این کتاب نیست بحث اخلاق اسپینوزاست که نام شاهکار فلسفی او نیز اخلاق است.