Abstract:
کتاب بازنگری در مفهوم نابرابری (Inequality Reexamined) یکی از آثار آمارتیا سن است که در سال 1992 منتشر شد. در این کتاب، سن با ارزیابی رویکردهای مختلف نسبت به نابرابری، به تبیین این مقوله درقالب رویکرد قابلیت محور میپردازد و برابری واقعی فرصتها را تنها ازطریق برابری قابلیتها (یا حذف نابرابریهای آشکار در قابلیتها) امکانپذیر میداند. سن در این کتاب بر این باور است که «نابرابری» موضوع محوری در تمامی رویکردها و نظریههای اجتماعی است، لذا میبایستی بهجای مطرحکردن سؤال «چرا برابری؟»، سؤال «برابری در چه حوزهای؟» در دستورکار قرار گیرد. این کتاب را مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی با ترجمة پرویز قاسمی و آزیتا گلزاده قشلاقچایی در سال 1394 بهچاپ رساند که در چند صفحة آتی به نقد ترجمة صورتگرفته پرداخته میشود. برمبنای این نقد، هرچند ترجمة صورتگرفته روایی نوشتاری مناسبی دارد، اما ازمنظر چگونگی ترجمه، با اشکالات بسیاری دستبهگریبان است؛ لذا ازلحاظ انتقال معنی ازیکسو و نوع تأثیر متن ازسوییدیگر، موفق عمل نکرده است.
Inequality Reexamined is a 1992 book by Amartya Sen. In the book Sen evaluates different approaches to inequality, focusing mainly on his well-known capability approach and notes that the real equality of opportunities is possible only through equality of capabilities (or the elimination of unambiguous inequalities in capabilities). The author also argues that since inequality is a central notion to all contemporary social theories; therefore, instead of discussing ‘Why equality?’ the engaging question should turn out to be “equality of what?’ Since the book was translated to Persian language by Azita Golzadeh Geshlaghchaie and Parviz Ghasemi and published by Islamic Parliament Research Center of The Islamic Republic of Iran in 2015, the purpose of this paper is to assess the translation. Based on this criticism, it can be concluded that although the translation is well-written, it is faced many difficulties in the process of translation. It is not also an appropriate one communicatively and semantically because of the errors which were made.
Machine summary:
این کتاب ، که ترکیبی از تفکرات فلسفی و نظریات اقتصادی اسـت ، در سال ١٣٩٤، ازسوی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی به همـت مترجمـان پرویـز قاسمی و آزیتا گل زاده قشلاق چایی در ١٨١ صفحه به چاپ رسیده است که در چند صـفحۀ آتی به نقد ترجمۀ صورت گرفته پرداخته میشود.
در همین راستا در نقد صورت گرفتـه بـر کتـاب بـازنگری در مفهـوم نـابرابری از روش مقابله ای بهره برده شده است ، زیرا بـه بـاور نویسـندگان ایـن مقالـه ، در کتـاب هـایی کـه در حوزه های مرتبط با فلسفه نگاشته میشوند هر کلمه ای که توسط نویسندۀ کتاب به کار گرفتـه میشود دارای بار معنایی خاص خود است .
نمونه ای از این عدم ارجاع دهیهـا در مـتن ترجمـه بـه شرح ذیل هستند: در صفحۀ ٢١ ترجمه ، برای ایجاد تمایز بین افراد نیازمنـد بـا افـراد مسـتحق بهتـر اسـت کلماتی که سن به ترتیب با عنوان «needy» با «worthy» بیان کرده در پانوشت آورده شوند.
در صفحۀ ٢٦ ترجمه ، باتوجه به آن که «liberty» با «freedoms» ازمنظر سن متفـاوت اسـت و هردوی آن ها در زبان فارسی به معنای آزادی هستند، بایستی برای عنوان «برابـری درمقابـل آزادی» در پانوشت قید شود که منظور در این جا liberty است .
در صفحۀ ٢٣ ترجمۀ عبارت : A theory may accept -indeed demand- inequality in terms of many variables به غلط ، «امکان دارد یک نظریـه ، برابـری را در چهـارچوب معیارهـای فراوانـی بپـذیرد» ترجمه شده که «نابرابری» در این جا صحیح است .