Abstract:
تجربیات جهانی حاکی از آن است که توفیق برنامههای نوآورانه فقط در طراحی و تولید آن خلاصه نمیشود، بلکه پذیرش و اجرای موفقیتآمیز نیازمند مشارکت، همکاری و پذیرش و اشاعة آن توسط ذینفعان در مرحلة اجرای برنامهها است که دانشگاه فرهنگیان و برنامههای درسی آن نیز از این قاعده مستثنا نیست. پژوهش حاضر بهدنبال تبیین پدیدارشناسانة موانع پذیرش و اجرای نوآوری در برنامهدرسی دانشگاه فرهنگیان است. جامعة پژوهش شامل متخصصان حوزة تربیتمعلم و برنامهدرسی با حداقل یک مقاله یا کتاب درزمینة تربیتمعلم است. روش انتخاب نمونه، هدفمند و از نوع نظری است که بر اساس قاعدة اشباع نظری تعداد 14 شرکتکننده به بیان تجربیات خود پرداختند. دادههای پژوهش با استفاده از مصاحبة نیمهساختاریافته جمعآوری و با بهرهگیری از تحلیل مضمون، تحلیل و تفسیر شد و یک مضمون فراگیر، هفت مضمون سازماندهنده و 27 مضمون پایه، شناسایی شد. یافتههای پژوهش نشان داد که موانع فرهنگی، قدرت، اجتماعی، فردی، اجرایی، سازمانی و فراسازمانی از مهمترین موانع پذیرش و اجرای نوآوری در برنامههای درسی دانشگاه فرهنگیان محسوب میشوند. سرانجام پیشنهادهای لازم برای افزایش سطح پذیرش و کاهش مقاومت در برابر اجرای نوآوری در برنامههای درسی دانشگاه فرهنگیان ارائه شد.
Global experiences suggest that the success of innovative programs is not limited to its design and development, but the successful adoption and implementation requires the participation, collaboration, acceptance and dissemination by stakeholders in the implementation phase of programs that Farhangian University and its curriculum are not excluded.The purpose this research was explaining barriers of the acceptance and implementation of innovation in Farhangian University curriculum. The population of the study consisted of experts in the field of teacher education and curriculum with at least one article or textbook on teacher education and the sample consisted of 14 participants, selected by purposeful sampling method and based on theoretical saturation rule. Data were collected through semi-structured interviews and analyzed using a quantitative approach. Using thematic analysis, 1 overarching theme, 7 organizing theme, and 27 basic theme were identified as the main barriers of acceptance and implementation of innovation in Farhangian University curriculum. The barriers of cultural, power, social, individual, executive, organizational, and trans-organization are the most important obstacles to the acceptance of innovation in the curriculum of Farhangian University. Finally, suggestions were made to increase the level of acceptance and reduce the resistance to innovation in Farhangian university curriculum.
Machine summary:
واژههای کلیدی: پذیرش و اجرای نوآوری، نوآوری، برنامه درسی، دانشگاه فرهنگیان، موانع Explaining Barriers of Acceptance and Implementation of Innovation in Farhangian University Curriculum Sohrab Najafi, Yahya Maroofi 1 PhD Student of curriculum Planning Department, Bu Ali sina University, Hamedan, Iran.
برخی محققان نیز بر این امر تأکید دارند که مقاومت در برابر تغییر و بیمیلی برای به اجرا درآوردن برنامه درسی ملی از جانب معلمان بهعنوان یکی از دلایل پایین آمدن استانداردها در آموزشوپرورش و شکست پروژههای اصلاحی شناخته شده است (2007 Fullan, Carl, 2009;).
دانشگاه فرهنگیان نیز که بر اساس الزامات اسناد بالادستی مانند سند تحول بنیادین آموزشوپرورش، مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و نیز اساسنامه خود، ملزم به استقرار نظام ملی تربیتمعلم، باز مهندسی سیاستها و باز تنظیم اصول حاکم بر برنامهدرسی تربیتمعلم، طراحی سیاستهای مناسب برای ارتقای شیوههای جذب، تربیت و نگهداشت معلمان، تأمین و تربیتمعلمان، مدیران، مربیان، کارکنان و پژوهشگرانی متعهد، ارتقای شایستگیهای عمومی، تخصصی و حرفهای منابع انسانی، ایجاد تحول و نوآوری در نظام تربیتمعلم کشور و تغییر، اصلاح و ارتقای روشها و برنامههای آموزشی و پژوهشی تربیتمعلم، بر اساس مبانی اسلامی و آخرین تحولات علمی و بهرهمندی از فناوریهای نوین جهت تحقق اهداف تعلیم و تربیت اسلامی شده است (Document of the fundamental transformation of Education, 2011:26; Statute of the University of Farhangian,2012:7).
این یافته با نتایج پژوهشهای که ساختار نامناسب سازمان را مانع درگیر ساختن و مشارکت اسـتادان و متخصصان در فرایند برنامههای درسی میدانند (MohsenPourkabria et al, 2017;Khosravi,2018; Berge, 1998) و پژوهشگرانی که نشان دادند درگیری، مشارکت و تسهیم دانش میان استادان و کارکنان دانشگاه عاملی مهمی در پذیرش و اجرای برنامههای درسی نوآورانه است، همخوانی دارد (Abudu & Mensah, 2015 Briggs, 2007; Mazzoli, 2000; Helton,2000; 1997;، et al Starke).