Abstract:
سهگانه (Trilogy) یکی از ژانرهای قدیمی در ادبیات نمایشی و داستانی غرب است. نویسندگان مشهوری از زمان یونان باستان تاکنون، آثاری آفریدهاند که جامعۀ نقد ادبی با در نظر گرفتن معیارهایی مشخص و پیکره‌بندی‌ای مستحکم ازنظر تعاریف و مصادیق، آن‌ها را به نام تریلوژی شناخته است. در سال‌های اخیر این ژانر وارد ادبیات داستانی فارسی شده و در قالبهای فیلم‌نامه، مجموعههای داستان کوتاه و رمان، آثاری چند که بررسی مهم‌ترین آثار داستانی آن‌ها، موضوع این مقاله است، در این راستا پدید آمده است. ازآنجاکه سه‌گانه‌نویسی در ایران تازگی دارد و محقّقان ایرانی به تبیین ماهیّت و معیارهای آن نپرداختهاند، این پژوهش، تلاش میکند، میزان انطباق این آثار را با مختصّات سه‌گانه‌نویسی که در تعاریفِ معتبر این ژانر؛ نیز در سهگانههای شاخص و مشهور چون «اورستیا» اثر آشیل و «سهرنگ» اثر کیشلوفسکی بازتاب یافته است، واکاوی کند. بر اساس یافتههای این پژوهش، نویسندگان ایرانی این آثار، در ذهن خود تصوّر جامع و منسجمی از مفهوم سهگانه و مختصّات و معیارهای آن نداشتهاند؛ لذا آثار آن‌ها را میتوان کم‌وبیش، با تساهل و تسامح، سهگانه تلقّی کرد و اساساً هیچ‌یک از آن‌ها واجد شرایط تامّ، در این زمینه نیستند.
AbstractTrilogy is one of the oldest genres in dramatic literature and Western fiction. Famous writers from ancient Greece to the present have created phenomena; that literary criticism community, considering specific criteria and strong configuration, in terms of definitions and examples, has known them as trilogy. In recent years, this genre has entered the Persian fiction literature, and in the form of screenplays, short story collections, and novels, a few phenomena whose most important phenomena of fiction are the subject of this article, it has emerged in this direction. Since trilogy is new in Iran, and Iranian scholars have not explained its nature and criteria, this research tries, the degree of conformity of these phenomena with the trilogy writing coordinates found in the valid definitions of this genre; also reflect on the famous and index trilogy such as "Oresteia" by Achilles and "Three Colors" by Kieslowski. Based on the findings of this study, the Iranian authors of these phenomena did not have a comprehensive and coherent idea in your mind of the trilogy concept and its coordinates and criteria; therefore, their phenomena can be considered more or less trilogy with tolerance, and basically none of them are fully qualified in this area.
Machine summary:
معیار نویسندگان برای انتخاب این پنج اثر از میان دیگر آثار مشابه، علوه بر عواملی از قبیل تقدم اثر جعفر شهری بهعنوان اولین اثر فارسی در این ژانر، شهرت احمد محمود، فریبا کلهر و سید محمود حسینیزاد بهعنوان نویسندگانی شاخص، این بوده است که بر مبنای تشخیص و قضاوت نویسندگان، پس از مطالعٔە و کندوکاو در سهگانههای داستانی فارسی، این آثار بهعلؤە اثر کامران محمدی با معیارهای سهگانه نویسی تطابق بیشتری داشته و از این نظر ارزشمندتر بودهاند.
از اینها گذشته، آنچه از بررسی سهگانههای معیار این پژوهش )اورستیا و سهرنگ( بهوضوح دریافت میشود این است که همٔە اجزای سهگانه باید در خدمت بسط، تکامل و تلقین پیام اصلی سهگانه به مخاطب باشد؛ همان پیامی که تلقین آن هدف مشخص نویسنده از ابتدای کار بوده است؛ بنابراین؛ اگرچه سهگانه بودنک برخی از آثار فارسی پذیرفتنی است؛ اما پراکندگی در بدنٔە داستان و انشعابات عدیدهای که نویسنده در اثرک خود ایجاد میکند ممکن است به ایرادی آسیب رسان بر پیکرٔە سهگانه بدل شود؛ یعنی اطناب مخل از طریق ارائٔە توضیحات غیرضرور، ایراد داستانکها )بهصورت داستان در داستان(، پرداختن به رخدادهای نهچندان مرتبط با محتوی، شخصیتپردازیهای غیرضرور و دیگر عواملک ازاین دست، باعث میشود خواننده نتواند بین اجزای اصلیک تریلوژی، ارتباطی قابلفهم ایجاد کند و این موضوع مخاطب را از دریافت پیام و نویسنده را از نیل به هدف دور میکند.
Keywords:
سه‌گانه‌نویسی
،
مختصّات
،
سهگانههای داستانی فارسی
،
تریلوژی
Trilogy
،
trilogy writing
،
coordinates
،
Persian fiction trilogy
Automated keywords:
داستان
،
رمان
،
زن
،
ژانر
،
تریلوژی
،
مختصات
،
شخصیت
،
داستانی فارسی
،
سهگانههای
،
سهگانههای داستانی فارسی
(
, 
, 
)
