Abstract:
در این مقاله، «واژهنامه توصیفی فرهنگنویسی» نوشته فریبا قطره با رویکردی توصیفی – انتقادی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. برای این منظور، هم جنبههای صوری و ساختاری کتاب از نظر رعایت اصول نگارش علمی مورد توجه قرار گرفته و هم محتوای کتاب از منظر چیستی و اهمیت مطالب مندرج در آن مورد بررسی واقع شده است. از این بابت که مؤلف توانسته است برای اولین بار در زبان فارسی، فرهنگ تخصصی واژگان حوزه فرهنگنویسی را با استفاده از منابع معتبر گردآوری، معادلیابی و توصیف کند، کار ارزشمند و درخور توجهی صورت گرفته است، اما در عین حال ایرادهایی نیز بر این کتاب مترتب است. از نظر صوری به لحاظ شیوه نگارش، استفاده از قلم و اندازه مناسب برای برخی زیرمدخلها ، ایرانیک کردن یا نکردن برخی واژهها، ترتیب الفبایی، نظام ارجاعدهی و همچنین صفحهبندی، ناهماهنگیهایی در کتاب دیده میشود. از نظر محتوایی هم کتاب دارای ایرادهایی است که از میان آنها میتوان به نبود حد و مرز دقیق در تعریف برخی مدخلها، ارائه برخی تعاریف بسیار کوتاه و ناکامل، فقدان برخی واژههای ضروری فرهنگنویسی، ارجاع کور و گاهی اوقات گیجکننده برای کاربر، نبود جدول اعلام، نامها ، علائم آوایی و برخی کدهای دستوری مورد نیاز و همچنین عدم ارائه مثال مناسب در برخی موارد ضروری اشاره کرد.
کلیدواژهها:
In this study, the “Descriptive Glossary of Lexicography” compiled by Fariba Ghatreh has been described and evaluated. To do so, on the one hand, the formal appearance of the book concerning the principles of scientific writing has been taken into account, and on the other hand, the content of the book regarding the whatness and the importance of the materials presented has been scrutinized. Concerning the view that the author has been successful in compiling the first “Descriptive Glossary of Lexicography” in Persian, it is extremely valuable, but at the same time, some shortcomings meet the eyes while looking deeply into the book. From the formal point of view, mechanics of writing, proper use of some fonts and sizes for entries and subentries, italicizing or non-italicizing the entries, alphabetical order, reference system and layout of the pages, the book lacks some degree of inconsistency. From the content point of view, some faults are observed in the book, among which they can be referred to as the lack of crystal clear definitions for some entries, overlapping entries, the absence of some necessary terms in lexicography, some blind and confusing references and lack of examples and tables.
Machine summary:
از نظـر محتوایی هم کتاب دارای ایرادهایی است که از میان آنها میتوان به نبود حـد و مـرز دقیـق در تعریف برخی مدخل ها، ارائه برخی تعاریف بسیار کوتاه و ناکامـل ، فقـدان برخـی واژه های ضروری فرهنگ نویسی، ارجاع کور و گاهی اوقات گیج کننده برای کاربر، نبود جدول اعلام ، نام ها ، علائم آوایی و برخی کدهای دستوری مورد نیاز و همچنین عـدم ارائـه مثـال مناسب در برخی موارد ضروری اشاره کرد.
جدای از موارد فوق ، این اثر را در اصل میتوان دو کتـاب در یـک کتـاب قلمـداد کـرد؛ بخش عمده کتاب ( بالغ بر ١٦٤ صفحه ) به واژه نامه توصیفی انگلیسی به فارسـی اختصـاص دارد که در آن مفاهیم مهم و کلیدی فرهنگ نویسی به صورت الفبایی از سمت چپ کتـاب به سمت راست ساماندهی شده و صفحات نیز به همین شکل شماره گذاری شـده انـد.
٢. در بخش واژه نامه توصیفی، بعد از اتمام مدخل های مربوط به برخـی حـروف ، یـک صفحه خالی بدون هیچ هدف و منظوری قرار داده شده است ؛ به طوریکه جمعاً ١٦ صـفحه به صورت سفید و بدون استفاده در بدنه این کتاب به چشـم مـیخـورد.
٧. بنا به گفته و قرارداد مؤلف در پیشگفتار، هنگام ارائه تعریف برای سرمدخل ها، برخـی واژه ها یا عبارت های فارسی به صورت ایرانیک نوشته شده اند و این امـر بـدان معناسـت کـه خود آن واژه یا عبارت در این فرهنگ مدخل شده است اما این کـار در مـواردی بـه درسـتی اتفاق نیفتاده است .