Abstract:
کتاب "اسطورههای بلخی و مروی باستان بر روی مهرها و تعویذهایشان" در اصل کاتالوگی از مهرها و تعویذهای فرهنگ بلخی و مروی است که در خلال کاوشهای غیر مجاز بهدست آمده و یا در بازار عتیقه کشورهای افغانستان و ترکمنستان حراج شده است. آثار این کتاب توسط ساریانیدی از باستان شناسان برجسته روس، مستند سازی و به همراه یک مقاله بلند، به زبان انگلیسی ارائه شده است. اثر فوق از اولین انتشارات فرهنگ غنی بلخی- مروی است و از آنجا که در سال 1989 م به چاپ رسیده، رویکرد مطالعاتی آن مربوط به زمان حیات وی و همچنین محدود به نتایج و فرضیات مطالعاتی زمان تالیف است. بسیاری از فرضیات بویژه در مورد خاستگاه مردمان این فرهنگ و دیگر مطالب با توجه به مطالعات اخیر نیازمند بازنگری است. از آنجا که کتاب فوق مربوط به اسطورهها است، در پژوهش حاضر تلاش میشود با رویکرد شمایلشناسی مورد نقد و بررسی قرار گیرد و اصول مطالعاتی آن تشریح و تکمیل گردد. نتایج حاصل بیانگر نقاط قوت بسیاری از نظر نظم منطقی مطالب، نوآوری و استفاده از منابع روزآمد نسبت به زمان تالیف و همچنین نقاط ضعفی در مبانی باستان شناسی و علاوه برآن نقاط ضعف در ترجمه و ویراستاری تخصصی است.
The book “Myths of Ancient Bactria and Margiana on its Seals and Amulets" is basically a catalog of seals and amulets of BMAC culture, which was obtained during illegal excavations and was auctioned in the antique market of Afghanistan and Turkmenistan. All of these works have been documented by the author of the book, Sarianidi, one of the leading Russian archaeologists, and presented in English, along with a long article. The above work is one of the first publications of BMAC and since it was published in 1989, its study approach has been related to that time and also limited to the results and study hypotheses of the time of its compilation. Many of his hypotheses, especially about the origins of the people of this culture, and many others, need to be fundamentally reconsidered in light of recent research and findings. Since the above book is related to myths, in the present study, an attempt is made to critique and study it with an iconic approach and to explain and complete its study principles. The results indicate many strengths in terms of logical order of content, innovation and use of up-to-date sources compared to the time of compilation, as well as weaknesses in the archaeological foundations of Iran and in addition, strong weaknesses in specialized translation and editing.
Machine summary:
در این کتاب نویسنده ابتدا به زمینۀ تاریخی فرهنگ بلخی ـ مروی پرداخته و درادامه نیز خاستگاه مردمان بلخ و مرو، منشأ باورها و اساطیر آنها، و همچنین مفاهیم اسطورهای تجلییافته بر روی مهرها و تعویذهایشان را دستهبندی کرده و درمورد هر دسته به تحلیل و بررسی پرداخته است.
بخش دیگر این نقد نیز به رویکردهای مطالعاتی نویسنده در زمینۀ خاستگاه شمایلشناسی نقوش مربوط است که با نگاهی انتشارگرایانه به فرهنگیهای نواحی غربی ایران نسبت داده شده است، هرچند نویسنده تلاش کرده است که بااحتیاط و غیرمستقیم نظر خود را مطرح کند.
5. ارجاعدهی نویسنده، برای معرفی زمینۀ تاریخی ـ فرهنگی مردمان، فرهنگ بلخی ـ مروی، و مطالعۀ نقوش اساطیری آثار معرفیشده، بهخوبی از منابع دستاول و مقالات موجود در زمان تألیف اثر استفاده کرده است، بهنحویکه برای بیان هر جمله و فرضیۀ قابلمطرح به منابع جدید و دستاول ارجاع داده است.
وی از مطالب، منابع، نظریهها، و فرضیات متعدد دیگر پژوهشگران نیز برای تحلیل و تفسیر موضوعی بهخوبی استفاده کرده است و تحلیلهای نویسنده باتوجهبه زمان تألیف اثر و نبود اطلاعات دو دهۀ اخیر از بیشتر مناطق فرهنگی ایران، بهویژه نیمۀ شرقی که در همسایگی سرزمین بلخ و مرو باستان قرار دارد، از کیفیت و کمیت بالایی برخوردار است.
2017 A Critical Analysis on the BookTechnology of Knapped Stone Mozhgan Jayez 1 Abstract The only translated book into Persian about the classification of archaeological chipped stones is one of the most important technical books named Technology of Knapped Stone by M.