Abstract:
هدف از این پژوهش، بررسی انگیزهها، عوامل و پیامدهای برگزاری جشن تکلیف نشانه موردی دبستان شمیم رحمت (1) است. روش پژوهش گراند تئوری است که مبتنی بر رهیافت تفهیم تفسیری است. درک جهان اجتماعی از دیدگاه سوژههای مورد بررسی و معنایی که آنها به دنیای اجتماعی میبخشند، هدف اصلی و اساسی پژوهش است. جشن تکلیف یکی از مهمترین جشنها در طول زندگی هر انسانی است که برخی از افراد با قصد و انگیزه در این جشن شرکت میکنند. شرکت در این جشن یکی از مهمترین انتخابهایی است که افراد با نتایج و پیامدهای دامنهداری در آن حضور مییابند و علیرغم امکانها و انتخابهای دیگر، این مسیر را در زندگی خود درپیش میگیرند. اما چه عواملی زمینهساز اجتماعی دانش آموزان را برای شرکت در جشن تکلیف رقم میزند و آنها با کدام انگیزهها به دنیای این جشن روی میآورند؟ این تحقیق با روش کیفی و با استفاده از نظریة زمینهای به جستجوی پاسخ میپردازد. به همین منظور، با هشتاد نفر از دانش آموزان شرکتکننده در جشن تکلیف مصاحبه عمیق صورت گرفت که یافتههای تحقیق بیانگر آن هستند که دو صورت از عوامل درونی و بیرونی در پیدایش انگیزههای دانش آموزان برای شرکت در جشن تکلیف موثر هستند. عوامل درونی به بسترها و شبکههای معنوی و همچنین شخصیتهای مذهبی بهعنوان گروه مرجع اشاره دارد، که افراد در آن زیست میکنند. عوامل بیرونی شامل آموزشهای مدرسه و والدین است که در مجموع این عوامل سه انگیزه مختلف را برای شرکت در جشن تکلیف پدید میآورند که شامل انگیزه معنوی، انگیزه اجتماعی و انگیزه ابزاری است، که در نهایت دینداری و دینپذیری آنان شکل بگیرد. در پایان، این یافتهها در غالب یک مدل علّی- فرآیندی ارائه شده است.
Machine summary:
عوامل بيرونـي شـامل آموزش هاي مدرسه و والدين است که در مجموع اين عوامل سه انگيزه مختلف را براي شرکت در جشن تکليف پديد ميآورند که شامل انگيزه معنوي ، انگيزه اجتماعي و انگيزه ابزاري است ، که در نهايت دين داري و دين پذيري آنان شکل بگيرد.
فـردي کـه از دوران کـودکي وارد اين دوران ميشود ضروري است که از کودکي او را با مسائل ديني آشـنا کـرده و بعد از آن در بدو تکليف به او آگاهي کامل داده و از طريق يک نگرش صحيح بـر او ايجاد انگيزه کرده و با تقويت اراده ، او را براي عمل به آن ها برانگيخت .
در اين تحقيق درصدد هستيم به اين دو پرسش پاسخ دهيم : اول اين که کنش گـران بـراي مکلـف شـدن از چـه انگيزه هـايي برخوردارنـد؟ و دوم ايـن کـه چـه عوامـل و زمينه هايي موجب پديدارشدن اين انگيزه هـا در آن هـا ميشـود تـا جشـن تکليـف را به عنوان محيط کنش و فعاليت در آينده انتخاب کنند؟ بر اساس اين پژوهش بـراي پاسـخ بـه سـؤالات رفتـار کـنش گـران در دو سـطح معناکاوي شده است ؛ سطح آشکار که محقق به صورت توصيفي آن چـه را کـه آن هـا بيان کرده ثبت ميکند و سطح نهان که محقق به بررسي معناي رفتارهـاي اجتمـاعي ميپردازد.
۱۶) بر اساس مصاحبه هاي انجام شده از مادران آموزش عقايد، اخـلاق و احکـام بـه دانش آموزان طبق جدول زير است .