Abstract:
سازمانها و نهادهای اجتماعی و مدنی،حتی روشهای مدیریتی حاکم بر آنها،به یکباره پدید نیامدهاند.هرکدام از این سازمانها محصول تلاش و کنکاش پیشینیانی بوده است که با اصلاح خطاها و کاستیها،امانتی قابل استفاده و میراثی ماندگار را به نسل امروز سپردهاند.بدیهی است که باگذشت زمان،روند بازپیرایی و تطبیق سازمانها و امور جاری آنها با شرایط زمانی و مکانی باید ادامه داشته باشد؛در غیر این صورت دچار فرسودگی و پیری میشوند و از دور تمدن آیندگان خارج میگردند. نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران،بهعنوان بازوی اجرایی دولت در برقراری نظم و امنیت و تأمین آسایش و رفاه عمومی آحاد مردم در جامعه،سازمانی لازم الوجود و خدمتگزار است.قابلتوجه آنکه این سازمان دارای هویت و پیشینهای غنی و برگرفته از اندیشههای اسلامی است.تفکر حسبه اسلامی پشتوانه قوی فکری و سازمانهای منشعب از این اندیشه، پیشینههای تشکیلاتی و الگوهای قابل استفاده برای ادامه حضور نیروی انتظامی در نظام اداری جمهوری اسلامی و حکومت جهانی امام زمان(عج)است. مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی مفصل با عنوان«بررسی امور انتظامی در نظام حسبه اسلامی»است که با استفاده از روش تحقیق تاریخی و گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانهای،برای بازنمایی سوابق فقهی،حقوقی و تاریخی اندیشه انتظامی در تاریخ اسلام صورت گرفته است.در این مقاله علاوه بر اشاره به وجود اندیشه انتظامی در قرآن و حدیث معصومان،به دیدگاههای فقهای مسلمان،سیره انتظامی پیامبر(ص)و خلفای راشدین و تاریخ حسبه در سرزمینهای مسلمان نیز نیم نگاهی میشود.در پایان با استخراج خدمات نظام حسبه و نیروی انتظامی به مردم و فهرست کردن وجوه مشترک خدمات این دو نظام و سازمان، نتیجهگیری میشود که نیروی انتظامی شایستهترین وارث نظام حسبه اسلامی است.
Machine summary:
"در پایان با استخراج خدمات نظام حسبه و نیروی انتظامی به مردم و فهرست کردن وجوه مشترک خدمات این دو نظام و سازمان،
نتیجهگیری میشود که نیروی انتظامی شایستهترین وارث نظام حسبه اسلامی است.
عالمان شیعی معتقدند که حسبه از اختیارات امام و پشوای معصوم است و در زمان غیبت از وظایف خاص فقیه جامع
هدف کلی این پژوهش عبارت است از:بررسی مبانی و مصادیق حسبه یا اندیشه
4. احصای سیره امام علی(ع)در انجام امور انتظامی حسبه.
2. سیره پیامبر اکرم(ص)در انجام امور انتظامی حسبه چگونه بوده است؟
3. سیره خلفای سهگانه(ابو بکر،عمر و عثمان)در انجام امور انتظامی حسبه چگونه
4. سیره امام علی(ع)در انجام امور انتظامی حسبه چگونه بوده است؟
6. کدام دسته از امور حسبه با مأموریتها و وظایف نیروی انتظامی مطابقت دارند؟روش انجام پژوهش و روش گردآوری مطالب
که تفکر حسبه و سازماندهی آن برای اداره امور انتظامی جامعه اسلامی برگرفته از دو
نهی از منکر و سفارش مؤکد به امت اسلامی برای انجام این دو فرضیه است.
ابن اخوه شافعی نیز معتقد است که محتسب باید منصوب امام یا نایب او باشد.
مراحل استخراج وظایف حسبه در این تحقیق بدین صورت بوده است که با استفاده
حسبه و نیروی انتظامی احصاء گردید که مراحل انجام کار بدین شرح است:
د-وظایف مشترک نیروی انتظامی با امور حسبه نیز استخراج که مشخص شد 92
شود که مگر میشود فرد یا افرادی غیر متخصص بر این همه مشاغل تخصصی نظارت دقیق داشته باشد؟تاریخ حسبه نشان میدهد که چنین امکانی وجود داشته است.
این حوزه نیز وسیع است و میتوان وضعیت حسبه را با کار"