Abstract:
ارایه راهکار برای توزیع عادلانه درآمد؛ ارایه راهکار برای توزیع عادلانه فرصتهای آموزشی؛ ارایه راهکار برای توزیع عادلانه فرصتهای بهداشتی،مسکن و اشتغال. در این مطالعه فرضیههای زیر مدنظر بوده است: برای اجرای عدالت اقتصادی براساس نظریه اقتصاد اسلامی؛مهمترین عامل،ایجاد فرصتهای برابر است. توزیع عادلانه درآمد و ثروت نیاز به توزیع عادلانه فرصتهای شغلی و آموزشی دارد. روش پژوهش حاضر توصیفی است.برای کشف علت ناعادلانه بودن از روش توصیفی برای تحلیل وضع موجود و مقایسه آن با نظریه اقتصاد اسلامی استفاده شده است.محدوده فعالیتهای دولت اسلامی وسیع است،به گونهای که دولت میتواند از ابزارهای مالیاتی وسیعتری در جهت کنترل آزادیهای اقتصادی استفاده کند.از دیدگاه عدالت،مهمترین وظیفه دولت وظیفه توزیعی میباشد،که سنگین است و به دو بعد سیاستهای نظارتی و درآمدی تقسیم میشود. برای تحقق اهداف پژوهش پیشنهاد میشود در خصوص اجرای عدالت اجتماعی لازم ابتدا بین اندیشمندان و بعد بین قوای سهگانه مجریه،قضاییه و مقننه،وفاق منطقی ایجاد شود.زیرا تا زمانی که در مبانی نظری و مفهوم عملی عدالت،وحدت کلامی وجود نداشته باشد؛اجرای آن با چالشهای اساسی روبرو است. عدالت یک مفهوم ارزشی است و در اقتصاد دستوری مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.نظریه اقتصاد سرمایهداری،عدالت را دستاورد فعالان اقتصادی در صحنه بازار میداند.نظریه اقتصاد سوسیالیسستی،عدالت را برابری افراد از تمام امکانات جامعه میداند.نظریه اقتصاد اسلامی، عدالت را ایجاد فرصت برابر برای همه افراد جامعه میداند؛ولی برابری درآمد و ثروت را عادلانه نمیداند چون میزانی از نابرابری برای پویایی جامعه وانگیزش افراد در صحنه تولید لازم است.در اهمیت عدالت همین بس که در نظریه اقتصاد اسلامی تمام چیزها با ترازوی عدالت سنجیده میشود. تمام کشورهایی که از عدالت نسبی برخوردارند،از مسیرهای متفاوتی عبور کردهاند؛اما همه از یک سیستم صحیح آموزشی برخودار بودهاند.ناتوانی سیستمهای آموزشی برای حل مشکلات جامعه از اول ابتدایی تا پایان دانشگاه یکی از علل عمده بیعدالتی محسوب میشود.شاید بتوان ریشه بحرانهای اقتصادی و اجتماعی را در سیستم آموزشی جستجو کرد.این مقاله در پی پیدا کردن راهکار نظری برای اجرای عدالت در تمام زمینههای اقتصادی است. هدف از این مطالعه ارایه راهکاری برای تأمین عدالت اقتصادی است.در این راستا هدفهای فرعی زیر دنبال میشود:
Machine summary:
"تأمین عدالت و امکان استفاده برابر افراد جامعه از فرصتها براساس بهبود توزیع درآمد1 دکتر محمد لشکری2 (تاریخ دریافت 98/8/82-تاریخ تصویب 09/2/4) چکیده عدالت یک مفهوم ارزشی است و در اقتصاد دستوری مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.
نظریه اقتصاد اسلامی، عدالت را ایجاد فرصت برابر برای همه افراد جامعه میداند؛ولی برابری درآمد و ثروت را عادلانه نمیداند چون میزانی از نابرابری برای پویایی جامعه وانگیزش افراد در صحنه تولید لازم است.
در این راستا هدفهای فرعی زیر دنبال میشود: -------------- (1)-این مقاله از طرح پژوهشی با عنوان تأمین عدالت و امکان استفاده برابر افراد جامعه از فرصتها براساس بهبود توزیع درآمد که در سال 8831 در دانشگاه پیام نور،مرکز مشهد اجرا شده؛استخراج گردیده است.
استدلال اقتصادی این نظریه این است که شرط لازم رشد اقتصادی نرخ بالای پسانداز است،برای افزایش نرخ پسانداز باید درآمد طبقات بالای اجتماعی افزایش یابد،چون ثروتمندان نیازهای اولیه خود را برطرف نموده و با افزایش درآمد،میل نهایی به مصرف آنها کاهش و میل نهایی به پسانداز افزایش مییابد.
بدون دخالت دولت،درآمد حاصل از رشد اقتصادی بهطور نامتعادل توزیع میشود و در جامعه شکاف عمیق طبقاتی ایجاد میشود و یک گروه کوچک ممتاز از حد اکثر امکانات بهرهمند میشوند و جمع کثیری از افراد جامعه زیرخط فقر قرار میگیرند و از حد اقل امکانات اولیه هم بهرهمند نمیشوند؛لذا دولت باید در امر توزیع درآمد،ثروت و فرصتهای شغلی،آموزشی و بهداشتی دخالت نماید.
8. ایجاد اشتغال،فراهم کردن مسکن و امکانات آموزشی و بهداشتی طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برعهده دولت است و دولت باید با برنامهریزی و فراخوان عمومی برای کمک کارشناسی و فکری از تمام افراد و نهادهای اجتماعی با هرنوع گرایشی استمداد و کمک بخواهد."