Abstract:
امروزه فعالیت های اقتصادی و تجاری در استقرار و ثبات سیاسی کشورها نقش مهمی را بازی می کنند و معادلات سیاسی دنیا و روابط دو یا چند جانبه کشورها براساس قدرت اقتصادی و بازرگانی آن ها رقم می خورد. پولشویی یعنی تطهیر و قانونی جلوه دادن عواید حاصل از رفتارهای مجرمانه در سطح جهان، رشد بسیاری یافته است، بطوریکه به یکی از معضلات حاد اقتصاد جهانی تبدیل شده است. به همین دلیل عزم جامعه بین المللی بر مبارزه با آن متمرکز شده است. بر این اساس در سطح بین المللی تلاش های متعددی همچون کنوانسیون سازمان ملل درباره مواد مخدر یا کنوانسیون مبارزه با مواد مخدر و داروهای روان¬گردان، اساسنامه کمیته باسل، منشور 1990 اتحادیه اروپا، کنوانسین پالرمو و... برای مبارزه با این پدیده انجام شده است. در جمهوری اسلامی ایران نیز با توجه به قرار گرفتن کشور در مسیر ترانزیت مواد مخدر، خلا های سیستم بانکی و ... از سال ها قبل، موضوع مبارزه با پولشویی مورد توجه قرار گرفت تا اینکه قانون ناظر به آن در سال 1386 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و سازوکار های مبارزه با این پدیده تبیین شد. در عین حال وجود نقایصی در سیستم بانکی، ارزی، گمرکی، مالیاتی، آماری و... در کشور باعث شده همچنان ضرورت بازنگری و به روزرسانی سیاست ها جهت مبارزه با این پدیده احساس گردد.
Nowadays، the economical and commercial activities play an important role in the countries’ political stability. Also، the diplomatic ties and countries bilateral or multilateral relations are based on their economical and commercial power.
However، in the today’s world، money laundering has become a global problem. This predicament has become common all over the world and appears as a universal unlawful phenomenon in the universal economy. Because of this، international community has decided to fight against it. For reaching this end، the international community has done several activities such as united nations convention in narcotic drugs or convention of anti-narcotic campaign and hallucinogenic drugs، Basel committee statutes، EU 1990 charter، Palermo convention.
The Islamic Republic of Iran because of some gaps in the banking system and being in the transit route of drugs has planned a campaign against money laundering from years ago. Finally، legislators at parliament passed in 2008 a related and necessary act، and the mechanisms to campaign against this phenomenon were explained.
Although there are some deficiencies in the banking system، currency، customs، taxation، statistics and ... the country still needs to review and update the policies to fight against this phenomenon.
Machine summary:
منظور از جرم مقرر در بند فرعی الف که در هر دو پاراگراف فوق بدان اشاره شده است،قاچاق غیرقانونی مواد مخدر و داروهای روانگردان میباشد؛به علاوه موارد دیگری نیز توسط این کنوانسیون مورد شناسایی قرار گرفته است،از جمله شناسایی، ردیابی،ضبط(اقلام،اموال،تجهیزات و عایدات)حاصل از جرم(بند 1 ماده 5)،تهیه سوابق بانکی،مالی و تجاری(بند 3 ماده 5)،همکاریهای بینالمللی از طریق همکاریهای متقابل قضایی برای هر یک از اعضا(بند 4 ماده 5)،تقسیم عواید و یا اموال یا وجوه حاصل از فروش عواید و اموال با سایر اعضا بر یک مبنای منظم(بند 5 ماده 5).
در ماده 7 این کنوانسیون در بیان(تدابیر مبارزه با پولشویی)مقرر میدارد که هر یک از دولتهای عضو در حیطه اختیارات خود و به منظور جلوگیری و شناسایی کلیه اشکال پولشویی،یک نظام جامع نظارتی و اداری داخلی برای بانکها و موسسات مالی غیر بانکی،و در صورت اقتضاء سایر دستگاههایی که بطور خاص در معرض پولشویی هستند ایجاد خواهند کرد.
به منظور ایجاد نظام نظارتی و اداری داخلی وفق مقررات این ماده و بدون اینکه لطمهای به سایر مواد کنوانسیون وارد شود،از دولتهای عضو دعوت میشود که از ابتکار عملهای ذیربط سازمانهای منطقهای و چند جانبه مربوط به مبارزه با پولشویی به عنوان الگو استفاده کنند.
اقتصاد ایران نیز به دلیل بینظمی نظام اقتصادی کشور،تعدد مراکز تصمیمگیری و سیاستگذاری اقتصادی،عدم نظارت بانک مرکزی بر گردش پولی و مالی کشور،عدم نظارت بر نقل و انتقالات پولی و ارزی،محل مناسبی را برای این پدیده به وجود آورده است.