چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد تواناییهای شناختی و سبکهای عاطفی سازگاری، پنهانکاری و تحمل بر اساس تفاوتهای فردی در گرایشهای صبحگاهی و شامگاهی بود. به همین منظور 304 نفر از دانشجویان دانشگاه ارومیه به صورت نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب گردیدند، سپس پرسشنامه تیپهای صبحگاهی و شامگاهی به منظور پاسخگویی در بین آنها توزیع گردید. پس از تحلیل نتایج اولیه تعداد 60 نفر بر اساس نمرات کسب شده در پرسشنامه تیپهای صبحگاهی و شامگاهی، به صورت افراد دارای گرایش شخصیتی صبحگاهی، شامگاهی و بینبینی انتحاب شدند. در نهایت مقیاس تواناییهای شناختی و سبکهای عاطفی به طور انفرادی و به منظور گردآوری دادهها بین شرکتکنندگان پژوهش توزیع گردید. دادههای جمعآوری شده به منظور بررسی اهداف پژوهش، با استفاده از شاخصهای توصیفی، تحلیل واریانس چند متغیری، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمونهای تعقیبی توکی تحلیل شدند. یافتهها: نتایج بیانگر این بود که بین ابعاد تواناییهای شناختی بر اساس گرایشهای صبحگاهی، شامگاهی و بینبینی تفاوت معنادار وجود دارد و تیپهای شامگاهی در برخی ابعاد توانایی شناختی مانند: کنترل مهاری، تصمیمگیری و توجه در مقایسه با تیپ گرایش صبحگاهی تفاوت معناداری نشان دادند (P>0/05).همچنین مقایسه تیپ های صبحگاهی و شامگاهی در ابعاد سب کهای عاطفی نشان داد که تیپ گرایش صبحگاهی از سبک های عاطفی مثبت شامل سازگاری و تحمل بیشتر از دو تیپ دیگر برخوردار بودند(P>0/05) نتیجه گیری: تفاوت های فردی در چرخه های شبانه روزی منجر به تفاوت در پردازش توانایی های شناختی می شوند و همچنین صفات صبحگاهی و شامگاهی میتوانند نقش موثری در گرایش به سمت به کارگیری برخی سبک های عاطفی سازگارانه و منفی داشته باشند.
Introduction: The purpose of this study was to assess the domains of cognitive abilities and affective styles of adjusting، concealing، and tolerating based on individual differences in morningness and eveningness personality tendencies.
Method: For this purpose، initially 304 students of Urmia University were selected through multistage cluster sampling. Then morningness and eveningness types questionnaire was distributed among them to be answered. After analyzing the initial results، 60 participants were selected as individuals with morningness and eveningness and intermediate according to obtained scores in morningness and eveningness questionnaire. Finally، cognitive abilities and affective styles questionnaires were distributed individually among the participants in order to gather the data. The data were analyzed by using descriptive indicators، multivariate analysis of variance (MANOVA)، one-way ANOVA and tukey post hoc test.
Findings: Results indicated significant differences between dimensions of cognitive abilities based on tendencies of morningness and eveningness and intermediate and eveningness types in comparison with morning persons had higher abilities in some dimensions including inhibitory control، decision-making and attention. (P