چکیده:
پژوهش حاضر با روش تحلیلی و اکتشافی و از طریق رجوع به بیانیه گام دوم انقلاب، با هدف بررسی مبانی ارزش شناختی آن از منظر قرآن کریم صورت پذیرفته است. آن چه در این تلاش حاصل شد، نشان می دهد بیانیه گام دوم انقلاب در همه عناصر خود خاست گاهی قرآنی و بنیانی ارزشی دارد. بیانیه بر ارزشهایی تأکید دارد که از یک سو نسبی ناپذیر هستند و از سوی دیگر، عنصر مدرَّج بودن را دارا می باشند. به علاوه توسعه و پیشرفت انقلاب اسلامی بر این مبنا استوار شده است که در هنگام تزاحم ارزش های مادی و معنوی، مصالح معنوی در سطح ملی و فراملی مقدم میشود. همچنین در این بیانیه میتوان بر این مبنای ارزشی که کمال حقیقی اختیاری است و جبرناپذیر میباشد، دست یافت، در عین حال، بر این نکته که تشکیل حکومت اسلامی به مثابه ضرورت تحقق کمال حقیقی مطرح است، عنایت شده است که لازمه این ضرورت، فراهمآوردن بسترهای لازم جهت نیل به سمت کمال حقیقی است. از دیگر مبانی ارزششناختی کشفشده در این بررسی، میتوان به توجه به عقلانیت به مثابه راه تمییز ارزش-ها و مطرحبودن عدالت به مثابه اصیلترین ارزش اجتماعی اشاره نمود.
Drawing upon the analytic exploratory method and making references to the ‘Second Step of the Revolution’ Statement, the present research has been conducted to examine the axiological foundations of the Statement from the Qur’anic perspective. The findings of the research show that the ‘Second Step of the Revolution Statement’, in all its componenets, has its roots in the Holy Qur’An and is of axiological foundation. The statement lays emphasis on the values which are relative on the one hand and which are graded in nature on the other. Moreover, the development of the Islamic Revolution rests upon this foundation that when material and spiritual values stand in conflict with each other, the spiritual interests is given priority at a national or supranational level. In this Statement one can also arrive at this axiological basis that the true perfection is something voluntary not deterministic. However, in the Statement an emphasis is put on this point that the formation of Islamic government is to be taken into consideration as a necessity for the fulfillment of true perfection, and this requires that the necessary grounds have to be paved to achieve this aim. From among other axiological foundations explored in this study one can refer to the importance of attention to rationality as a way of distinguishing between values and of ‘justice’ as the noblest social value.
خلاصه ماشینی:
در همین زمینه پـژوهش هـای ذیل قابل ارائه است : موسی زاده در پژوهشی ، اصول و مؤلفه های نظام سازی اسلامی با تأکید بر بیانیه گـام دوم انقلاب را مـورد توجـه قـرار داده اسـت و در پرتـو آن ارزش هـایی چـون آزادی ، عدالت ، استکبارستیزی ، معنویت ، عقلانیت و مردم سالاری را به عنوان مؤلفه ها و ملزومات راه نظام سازی اسلامی تبیـین نمـوده است (موسـی زاده ، ١٣٩٩، ش٩٥، ص١٣٤-١١٢).
اگر رابطه جامعه اسلامی با یک جامعه غیر اسلامی ، کم توجهی و ضعف نسبت به معنویات را به بار آورد و جمع میان رشد معنوی و ایجاد رابطـه بـا آن جامعه نا ممکن باشد، این پرسش مطرح می شود که چه چیزی مـی توانـد در رفـع ایـن تزاحم کمک کننده باشد و این کـه بایـد کـدام یـک از آن دو را بـه قیمـت ازدسـت دادن دیگری ، به دست آورد؟ آن چـه در اندیشـه اسـلامی مـورد تأکیـد اسـت ، تقـدم داشـتن معنویـات بـر مادیـات در هنگـام تـزاحم ارزشـی اسـت کـه حکایـت گـر یـک مبنـای ارزش شناختی است .
این فرازها نشـان گـر آن اسـت کـه انقـلاب اسـلامی بـه لحـاظ خاست گاه و نیز عناصر مورد هدف در بیانیه گام دوم انقلاب ، از حد نصـاب ارزش کـه همان نسبت داشتن آن ها با دین و تعالیم الهی یا به تعبیر دیگر، مبتنی بودن آن ها بر ایمـان الهی است (فتحعلی ؛ مصباح و یوسفیان ، ١٣٩١، ص٢٠٢)، برخوردار هستند.
در همـین رابطه این بررسی نشان داد بیانیه گام دوم انقلاب در تمامی مؤلفه هـای آن ، ابتنـای دقیقـی بـر آموزه های قرآن کریم در ساحت ارزش شناختی دارد.