چکیده:
مقاله حاضر نتیجه تحقیی است با عنوان«فراتحلیل وضعیت سرمایه اجتماعی در ایران:موج دوم»که در سال 1387 به اجرا در آمده است.هدف تحقیق،شناخت وضعیت سرمایه اجتماعی در ایران،بررسی سیر تحول و عوامل و موانع شکلگیری و ارائه راهکارهایی برای افزایش سرمایه اجتماعی است.تحقیق با روش فراتحلیل صورت گرفته و از نتایج 61 عنوان پژوهش(شامل پایاننامههای کارشناسی ارشد و دکترا،تحقیقات میدانی و مقالات علمی- پژوهشی)مرتبط با موضوع استفاده شده است.
نتایج تحقیق نشان میدهد در حوزههای گوناگون، وضعیت سرمایه اجتماعی یکسان نیست؛درمیان مؤلفههای سرمایه اجتماعی میزان اعتماد به خانواده و نظام سیاسی و نیز میزان ارتباطات اجتماعی بالاست.در حوزه سیاسی میزان اعتماد به نظام سیاسی بالا،میزان اعتماد به نهادهای سیاسی متوسط و میزان اعتماد به کنشگران سیاسی پایین بوده است.همچنین میزان مشارکت مردم در حوزههای گوناگون اجتماعی بسیار پایین است.مجموعه یافتهها نشان میدهد از نظر مردم میزان ارزشهایی مثل صداقت، امانتداری و گذشت در بین مردم پایین است و میزان رواج ضد ارزشهایی چون کلاهبرداری و چاپلوسی بالا است. همچنین در مجموع میزان کل سرمایه اجتماعی در ایران نسبتا بالاست،این میزان در سالیان مختلف دچار نوسان بوده است.
میزان دینداری،سطح تحصیلات،وضعیت طبقاتی و سن افراد از جمله مهمترین عوامل مؤثر بر سرمایه اجتماعی بوده است.در پایان مقاله مبتنی بر یافتهها،راهکارهایی برای بهبود وضعیت سرمایه اجتماعی ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
"Antony giddenz چگونه میتوان با توسعه ارتباطات اجتماعی و تحکیم پیوند بین شبکهها میزان جرم و جنایت را کاهش داد؟آیا بین میزان اعتماد در جامعه و سطح توسعه رابطهای وجود دارد؟چگونه میتوان با افزایش اعتماد اجتماعی شاخصهای توسعه را بهبود بخشید؟به طور کلی چگونه میتوان با جلب مشارکت عمومی معضلات حوزههای گوناگون را کاهش داد؟ در کشور ما نیز متأثر از فضای علمی حاکم بر غرب که هرگاه موضوعی مورد توجه و تأکید قرار بگیرد اقبال به آن شروع و تحقیق و تدقیق در مورد آن آغاز میشود اخیرا بسیاری از محققان محور کارهای نظری و تجربی خود را سرمایه اجتماعی و شناسایی ابعاد،عوامل و پیامدهای آن در جامعه قرار دادهاند.
گسترده و دامنه مفهومی و آماری این تحقیقات یکسان نیست اما در مجموع حجم کارهای انجام شده قابل توجه است به گونهای که با تجمیع یافتههای طرحهای گوناگون و دستهبندی درست و علمی آن میتوان تصویر نسبتا روشنی از وضعیت سرمایه اجتماعی در ایران ارائه داد.
اما برخی دیگر از تحقیقات به گونهای متفاوت و با استفاده از آمار جرائم تلاش کردهاند روند تغییر سرمایه اجتماعی را بررسی کنند:در اینجا به بخشی از نتایج این تحقیقات اشاره میشود: علی سوری در تحقیقی نشان میدهد میزان تخلفات به ویژه در دوره 1381-1375 دارای نرخ رشد نسبتا بالایی بوده است.
4-6)پیشنهادها به منظور افزایش سرمایه اجتماعی در جامعه ایران لازم است سیاستهای زیر در سطوح مختلف به اجرا در آید(این راهکارها توسط برخی محققان یا با توجه به مجموع نتایج فراتحلیل ارائه شده است):الف)سیاستگذاری حکومتی مؤثرترین عامل جهت افزایش سرمایه اجتماعی،در عملکرد و ساختار حکومت و نوع تعامل آن با عامه مردم نهفته است."