نویسنده: چارلز ملویل؛
مترجم: ثقةالاسلامی، ترکاندخت؛ شیرازی، باقر؛
شماره 7 و 8 و 9 ISC (25 صفحه - از 49 تا 73)

"گرچه ممکن است محدوده شهر این زمان تغییر یافته باشد ولی بنظر میرسد که دلیلی براین امر نداریم که بازسازی شهر را در محلی کاملا"متفاوت از محل قبلی آن بدانیم،مستوفی محیط شادیاخ جدید را تنها 6900 گام میداند،ولی نظر باشتباه او معلوم نیست که این رقم درباره ابعاد شهر پساز سال 1161/556 است یا بعد از زلزله سال 1209/605. مساحت این محوطه(توسط بولیت 1976 صفحات 85،89،یکصدو بیست و پنج هکتار تعیین شده است(که حدود همان مساحتیست که مستوفی از شادیاخ اصلی ذکر میکند(محیط 6900 گام، در صورتیکه هرگام را نیم متر بگیریم،مساحتی برابر یککیلو متر مربع یا یکصد هکتار بدست میدهد)و بنظر میرسد که شهر در پایان دوره خوارزمشاهیان از همین مرکز کوچک گسترش یافته است:همانگونه که مشاهده کردهایم حصارهای شهر بمناسبتهای مختلف حتی کمی پیشاز حملات مغول بازسازی شده است40 بهر صورت محوطههای مربوط به دوره خوارزمشاهیان و واقع در شاخ جنوبی،خارج از پیرامون محوطه مورد بحث قرار دارد. بهرحال کوشش نیز بعمل آمد که نشان دهیم که فقدان اطلاعات ما درباره دورههای طولانی تاریخ نیشابور تنها در مسئله غیر کافی بودن منابع و یا بیاهمیت بودن شهر از قرن پانزدهم باین سو خلاصه نمیشود،علیرغم،این بیاهمیتی، نیشابور بعنوان یکی از توقفگاههای مهم واقع(؟؟؟)قدیمترین جدول 1 (به تصویر صفحه مراجعه شود) شاهراد شمالی ایران باقی ماند،و شرائط مساعد برای پخش و دریافت اخبار زلزلهها در صورت وقوع هنوز موجود بود این واقعیت که تفصیل فعالیتهای زمین لرزهای در شرق البرز و کوپت داغ تا شمال و غرب و در کوههای کوهستان در جنوب در تمام این دورهها قابل دسترس بوده است درحالیکه هیچگونه اطلاعاتی درباره دره نیشابور یافت نشد،موضوع فوق الذکر را تائید میکند."
- دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار,
,
,
)