چکیده:
هنوز یک دهه از استقلال جمهوریهای شوروی سابق نمیگذرد که بازار تجارت و سرمایهگذاری این کشورها در اختیار شرکتهای غربی قرار گرفته است،درحالیکه کشورهای همجور آنها سهم بسزایی در این بازارها ندارند. نبود اطلاعات کافی،کمبود سرمایههای نقدی در آسیای مرکزی و قفقاز، قانونمند نبودن این کشورها و...از دلایلی است که کشورهای همجوار نتوانستند نقش قابل توجهی در فرآیند رشد و توسعهء اقتصادی آسیای مرکزی و قفقاز ایفا کنند،درحالیکه شرکتهای غربی با پذیرش مخاطرات تجاری و اقتصادی و تضمینهای خودی،توانستند جای پای قوی در این کشورها به دست آورند و منافع درازمدت خود را تضمین نمایند. با وجود آنکه ایران مرزهای طولانی زمینی و دریایی با کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز دارد که از مزیتهای غیر قابل انکار میباشد،تجار و سرمایهگذران ایرانی به دلیل مشکلات درونی و بیرونی نتوانستهاند نقش بزرگی در اقتصاد منطقه ایفا کنند،اما تجاربی در دست است که میتواند راهگشای فعالیت اقتصادی در آسیای مرکزی و قفقاز باشد. خبرنگار نشریهء«بررسیهای بازرگانی»با چند تن ا ز سرمایهگذران و صادرکنندگان کالا به کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز گفتوگو کرده و ماحصل تجارب و پیشنهادهای آنها را برای توسعه فعالیتهای تجاری و سرمایهگذاری بخش خصوصی در این منطقه روبه رشد جهان در این گزارش آورده است. خبرنگار ما با آقای محمد باروتیان،صادر کنندهء خدمات فنی و مهندسی به ترکمنستان،آقای اسد الله رحیمزاده مدیر عامل شرکت رحیمزاده و پسر که در زمینهء گوشت،پوست و روده در قزاقستان سرمایهگذاری کرده،آقای رضا کتابی مدیر عامل شرکت صنعتی بهسا،صادر کنندهء کالا و آقای سید محمود خوشبین،قائم مقام مدیر عامل شرکت سامان شکر،سرمایهگذار در لبنیات شهر دوشنبه(پایتخت تاجیکستان)گفتوگو نمود که ماحصل آن چنین است:
خلاصه ماشینی:
"سرمایه- گذاری در آسیای مرکزی و قفقاز به پشتیبانی کامل دولت نیاز دارد اشاره: هنوز یک دهه از استقلال جمهوریهای شوروی سابق نمیگذرد که بازار تجارت و سرمایهگذاری این کشورها در اختیار شرکتهای غربی قرار گرفته است،درحالیکه کشورهای همجور آنها سهم بسزایی در این بازارها ندارند.
خبرنگار ما با آقای محمد باروتیان،صادر کنندۀ خدمات فنی و مهندسی به ترکمنستان،آقای اسد الله رحیمزاده مدیر عامل شرکت رحیمزاده و پسر که در زمینۀ گوشت،پوست و روده در قزاقستان سرمایهگذاری کرده،آقای رضا کتابی مدیر عامل شرکت صنعتی بهسا،صادر کنندۀ کالا و آقای سید محمود خوشبین،قائم مقام مدیر عامل شرکت سامان شکر،سرمایهگذار در لبنیات شهر دوشنبه(پایتخت تاجیکستان)گفتوگو نمود که ماحصل آن چنین است: آقای محمد باروتیان یکی از صادرکنندگان خدمات فنی- مهندسی به قزاقستان ابتدا به مشکلات درونی اقتصاد کشورها در بخش صادرات اشاره میکند و میگوید:صرفنظر از تغییر ناگهانی و نابهنگام مقررات صادرات که قدرت سرمایهگذاری برنامهریز شده را از تجار سلب کرده،مشکل عمدۀ این قشر بالا بودن قیمت کالاهای ایرانی است.
*** آقای رضا کتابی مدیر عامل شرکت تولیدی-صنعتی بهسا،مشکلات تجار ایرانی را ناآشنایی با قوانین و مقررات محلی کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز میداند و میگوید: مقررات این کشورها از یک نظام کمونیستی نشأت گرفته است.
وی گفت:مشکل اساسی در کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز این است که بخش خصوصی برای سرمایهگذاری مشترک با ایرانیها،سرمایۀ کافی ندارد و یک سرمایهگذار ایرانی نیز میتواند با دولت این کشورها مشارکت کند،دولت ایران باید برای اجرای طرحهای مختلف،با دولتهای آسیای مرکزی و قفقاز مذاکره کند،آنگاه شرکتهای معتبر ایرانی را برای اجرای طرحهای توافق شده به کار گیرد."