Abstract:
براساس الگوهای واژگانیشدگی تالمی (2000b) زبانها بسته به آنکه شیوه و مسیر حرکت را در ستاک فعل یا تابعهای آن رمزگذاری کنند، به دو ردة فعلمحور و تابعمحور تقسیم میشوند. فرض تالمی بر آن است که زبانهای هندواروپایی، به استثنای زبانهای رومی و پسایونانی، در ردة زبانهای تابعمحور جای میگیرند؛ چرا که شیوة حرکت را در ستاک فعل ادغام میکنند و مؤلفة مسیر را در قالب تابع فعل بیان مینمایند. در این پژوهش با استفاده از کلیپهای انیمیشن که در آن مسیر و شیوة حرکت بهطور همزمان به نمایش درمیآیند، چگونگی رمزگذاری دو مؤلفة مسیر و شیوة حرکت در گفتار روایی کودکان پیشدبستانی فارسیزبان، بررسی و با گفتار بزرگسالان مقایسه شده است؛ سپس این پرسش به بحث گذاشته شده است که زبان فارسی، بهعنوان یکی از زبانهای هندواروپایی، در ردهشناسی دوگانه میگنجد یا خیر. تحلیل دادههای این پژوهش نشان میدهد که کودکان فارسیزبان هنگام بازگویی رویدادهای حرکتی، از همان الگویی بهره میگیرند که بزرگسالان برای رمزگذاری آنها استفاده میکنند: مسیر حرکت را در ستاک فعلهای مسیرنما ادغام میکنند و آنها را همراه یا بدون تابعهای مسیر (برای مسیرهای عمودی) و گروه حرف اضافه (برای مسیرهای افقی مرزگذر) به کار میگیرند. به این ترتیب تا آنجا که رمزگذاری مسیر در ستاک فعل یا تابع، مورد نظر است، زبان فارسی در گسترة پژوهش حاضر در ردة زبانهای فعلمحور جای میگیرد.
Machine summary:
"دربارة بازنمایی مؤلفة مسیر در صورتهای زبانی ، آنگونه که از بررسی دادههای این پژوهش برمی آید، هر دو گروه کودکان و گواه، از الگویی مشابه استفاده می کنند که به قرار زیر است : فعل مسیرنما برای نشان دادن مسیر، به همراه (یا بدون ) تابع یا گروه حرف اضافه برای تأکید بر جهت حرکت به جز الگوی بالا، استفاده از فعل های شیوهنما + مسیرنما، شیوهنما و حرکت نما نیز در گفتار هر دو گروه مشاهده شده که بسامد بسیار کمتری دارند و نمی توان آنها را الگویی فراگیر در نظر گرفت .
بنابراین فعل های مسیرنمای رفت و آمد به همراه تابع مسیر یا گروه حرف اضافه پربسامدترین ابزار زبانی (یا الگوی غالب ) مورد استفاده برای هر دو گروه کودک و بزرگسال است و تفاوتهای اندکی که در خصوص رمزگذاری کمتر شیوة حرکت در گفتار آنها مشاهده می شود، در جریان رشد زبانی از بین می رود.
باتوجه به ویژگی های گفتار روایی کودکان و گروه گواه، اهل زبان فارسی (در گسترة این 37 پژوهش ) مسیر حرکت را هم در ستاک فعل ادغام می کند و هم در قالب تابع رمزگذاری می کنند.
بنابراین از مجموع آنچه در این بخش مطرح شد، می توان چنین نتیجه گرفت که زبان فارسی در چارچوب ردهبندی دوگانة تالمی (2000b)، در ردة زبانهای فعل محور جای می گیرد؛ زیرا آنگونه که از گفتار روایی هر دو گروه کودک و گواه در این پژوهش برمی آید، مسیر حرکت در ستاک دو فعل مسیرنمای رفت و آمد ادغام می شود."