Abstract:
نشانگر تعدیل، یک راهبرد بلاغی است که سخنگو آن را در جهت عدم تعهد به گفتهای یا عضویت کامل در گروهی، یعنی تعدیل محتوا یا بهمنظور تعدیل نیروی غیر بیانی گفته به کار میبرد. نشانگر تعدیل را باید بهعنوان یک عمل عمدی تلقی کرد که سخنگو با انتخاب یک ابزار زبانی، ورای محتوای گزارهای پیام، بر تعبیر گفته تأثیر میگذارد؛ چنانکه محتوا یا نیروی آن را اصلاح میکند. نشانگرهای تعدیل علیرغم فقدان معنی واژگانی مشخص، دارای معنی نقشی و کاربردشناختی قدرتمندی هستند. مقالة حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با هدف تعریف و معرفی کاربردهای نشانگرهای تعدیل براساس الگوی فریزر (2009) و درنهایت، تحلیلی موردی از این کاردبردها در گفتمان سیاسی از کنفرانسهای مطبوعاتی داخلی رئیسجمهور (دورة دهم) با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی به نگارش درآمده است. یافتههای تحلیل موردی نشان میدهد که رئیسجمهور (دورة دهم) در راستای پایبندی به زبان دیپلماتیک از نشانگرهای تعدیل، بهعنوان یکی از تدابیر ماهرانه در گفتار سیاسی در جهت ابهام و طفره، بهره برده است و نشانگرهای مجهول و ضمایر مبهم بیش از سایر انواع نشانگرها در گفتمان او مشاهده میشود.
Machine summary:
"دادههای مورد بررسی در این پژوهش به این نتیجه منتهی شد که نشانگر تعدیل برخلاف نظر لیکاف (١٩٧٢) - که با توجه به منطق فازی یکی از کاربردهای این نشانگرها را تقویت عضویت در گروه یا تقویت نیروی بیانی می دانست - و هم راستا با نظر فریزر (٢٠٠٩ ,٢٠١٠)، ابزاری در جهت تضعیف نیروی غیر بیانی و تأثیر آن بر مخاطب به شمار می رود و هدف رئیس جمهور دولت دهم نیز از به کارگیری نشانگرهای مجهول، ضمایر مبهم و عبارات وجهی ، تضعیف شدت تأثیر گفتة خود بر مخاطب هدف - که برای نمونه ، رقبای انتخاباتی ، اسرائیل ، آمریکا یا اعضای ٥+١ بودهاند- ، کاهش شدت کنش رخداده و بی اهمیت جلوهدادن آن و طفرهرفتن از پاسخ صریح و شفاف و به دور از ابهام به خبرنگاران بوده است .
آنچه براون و لوینسون (١٩٨٧) حفظ وجهه و ادب در نظر می گیرند و فریزر نیز بدان اشاره کرده است ، به صورتی بسیار پیچیده و چندوجهی در اینجا مشاهده می شود؛ زیرا با توجه به این که در گونة کنفرانس مطبوعاتی داخلی ، خبرنگاران، مخاطب مستقیم و بلافصل مقام دولتی هستند و آنها در جایگاه اجتماعی یکسانی با یکدیگر قرار ندارند و مباحثه ای بین دو طرف شکل نمی - گیرد که سخنگو نگران حفظ وجهة طرف مقابل باشد، بنابراین کاربرد نشانگرها به هدف رعایت ادب و حفظ وجهه صورت نمی گیرد، بلکه تنها ادب سیاسی است که اتفاق می افتد و آن هم به موجب در نظر گرفتن ملاحظات دیپلماتیک با مخاطب هدفی است که پیام برایش ارسال می شود (برای اطلاعات بیشتر، نک."