Abstract:
ادبیات مقاومت چهرهای انسانی و جهانی دارد و تلاش¬های یک نسل مبارز را که برای رهایی سرزمین، دین، فرهنگ و سنت¬های خود از چنگال تجاوزگران به حریم ارزش¬های ملی و انسانی بهپا خاسته¬ است، برای همگان در بیان فخیم شعری و ادبی ترسیم می¬کند. حوادثی مانند اشغال فلسطین و حملة عراق به ایران، باعث آفرینش آثاری یگانه در حوزة ادبیات مقاومت ملل شد. آثار شاعر مقاومت فلسطین، «سمیحالقاسم» و شاعران دفاع مقدس ایران، «حسن حسینی» و «قیصر امینپور» میراثی ارزشمند در عرصة شعر مقاومت دو سرزمین است. پژوهش حاضر بر آن است به بررسی همسانی¬ها و تفاوت¬های شعر مقاومت دو سرزمین با اتکاء بر آثار شاعران موردنظر بپردازد. یافته¬های پژوهش نشان میدهد که احساس تعلق به سرزمین، دفع تجاوز و اشغال خارجی از عوامل اصلی بروز عناصر مقاومت در شعر سمیح، حسینی و امینپور هستند. سرزمین، جنگزدگان، قیام علیه متجاوز، انگیزه¬های دینی و قومی مبارزه، شهادت، دشمن، آرمان¬گرایی و اعتراض به نادیده گرفتن ارزش¬های جریان مقاومت از مهمترین درونمایههای اشعار شاعران موردنظر بهشمار میروند. واژگان کلیدی: درونمایه، شعر پایداری، سمیحالقاسم، حسن حسینی و قیصر امینپور.
Machine summary:
"پژوهش حاضر می کوشد با تکیه بر اشعار سمیح القاسم ، حسن حسینی و قیصر امین پور مهم ترین وجوه شباهت و تفاوت درونمایه های ٣ شعر مقاومت فلسطین و شعر دفاع مقدس را در کنار علل بروز این درونمایه ها بررسی کند.
پایاننامة کارشناسی ارشد خانم روزبهانی (١٣٨٦) با عنوان «بررسی تطبیقی ادبیات مقاومت ایران و فلسطین با تأکید بر سه شاعر ایرانی و سه شاعر فلسطینی قیصر امین پور، علیرضا قزوه، محمدرضا عبدالملکیان و محمود درویش ، سمیح القاسم ، معین بسیسو»، دیگر پژوهش موجود در این زمینه است به دلیل عدمتسلط نامبرده بر زبان و ادبیات عربی ، بیشتر مثالهای عربی که در پایاننامة خود برای تطبیق مطرح کرده، متعلق به کتاب باد خانة من است ، گنجشک بهانه ترجمة موسی بیدج است .
٢. شاخص های شعر مقاومت در شعر سمیح القاسم ، حسن حسینی و قیصر امین پور نگارندگان پس از مطالعة تمامی اشعار شاعران مذکور، درونمایه هایی با عناوین سرزمین ، مردم، دین ، قومگرایی ، مبارزه، رهبری مبارزه، شهید، دشمن ، آرمان و اعتراض را طرح کردهاند که هریک به تنهایی زیرمجموعه هایی دارند.
حسینی در شعر «و المغیرات صبحا»، با لحنی حماسی ، رجز مبارزه و قیام سر می دهد: برخیز شبانه نعـرة خـون بـزنیم بر لشکر اهرمن شبیخون بـزنیم (حسینی ، ١٣٨٧: ١٤٤) امین پور نیز در «شعری برای جنگ » با استفاده از اصطلاح محلی رود رود، به معنای فرزند که مادر هنگام مرگ فرزندش سر می دهد، مردم را به ادامة مبارزه تهییج می کند: «باید گلوی مادر خود را."