چکیده:
روشها و میزان موفقیت آموزش سواد رسانهای در کشورهای مختلف، متفاوت است؛ برای مثال کشوری چون کانادا باسابقهای طولانی در آموزش سواد رسانهای، یکی از موفقترینهای این حوزه در جهان است. اما آموزش سواد رسانهای در ایران با وجود فراگیری رسانهها در کشور، پدیدهای نسبتا نوظهور محسوب میشود. این پژوهش باهدف مقایسه عملکرد یک کشور الگو در آموزش سواد رسانهای (کانادا) با کشوری نوپا در این راه (ایران) انجام شد. به همین منظور، عملکرد شبکه آگاهی رسانهای کانادا که از طریق «وبسایت مدیااسمارتس» به آموزش سواد رسانهای میپردازد و «وبسایت سواد رسانهای» ایران که تا امروز، تنها نمونه فارسی آموزش سواد رسانهای در فضای مجازی بوده است، با روش «تحلیل محتوا» مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. از مهمترین یافتههای پژوهش میتوان به این موارد اشاره کرد: در وبسایت کانادایی بیشتر مطالب دارای ویژگیهای یک متن «آموزشی» هستند اما محتواهای سایت ایرانی در حد ارائه «اطلاعات عمومی» درباره سواد رسانهای و تاکید بر ضرورت و اهمیت فراگیری آن محدود شده است. در دو وبسایت مورد بررسی، اطلاعرسانی و آموزش درباره سواد رسانهای بیشتر بر محفوظ ماندن از «مخاطرات» و «پیامدهای منفی» رسانهها تمرکز دارد تا توجه به بهرهمندی از «مزایا» و «پیامدهای مثبت» رسانهها. همچنین با توجه به تقسیمبندی توانمندی سواد رسانهای به دو حوزه «دانش» و «مهارت» در هر دو وبسایت بیشتر به حوزه «دانش» توجه شده است و درنهایت، وبسایت کانادایی در تدوین مطالب آموزشی از نظریههای متخصصان سواد رسانهای بهره گرفته بود؛ موضوعی که در مطالب وبسایت ایرانی کمتر دیده شد.
In different countries, media literacy education methods and success rates differ. For example, Canada, with its profound history in media literacy education, is the most successful country in the world, but despite widespread importance of media in Iran, media literacy education in this country is relatively new.The present study compared performance of a model country in teaching media literacy (Canada) with a country new on this way (Iran). Therefore, the performance of Canadian Media Awareness Network that provides media literacy education via “Media Smarts Website” and Iranian “Media Literacy Website”, the only Persian website providing media literacy education, were compared using “content analysis" method. The main results are as follows: majority of the contents in Iranian Website were "informative" and "alarming", but most of the contacts in Canadian Website had features of a real “educational sources. Canadian Website developed educational contents using the theories proposed by media literacy experts; While Iranian website has not used these valuable sources.
خلاصه ماشینی:
از مهم ترین یافته های پژوهش میتوان به این موارد اشاره کرد: در وب سایت کانادایی بیشتر مطالب دارای ویژگیهای یک متن «آموزشی» هستند اما محتواهای سایت ایرانی در حد ارائه «اطلاعات عمومی» درباره سواد رسانه ای و تأکید بر ضرورت و اهمیت فراگیری آن محدود شده است .
درباره ضرورت و اهمیت «آموزش سواد رسانه ای» در این عصر می توان به آنچه که آلوین تافلر در دهه ١٩٨٠ میلادی پیش بینی کرده بود، اشاره کرد: «عصر فردا را گستره فرستنده ها، رسانه ها، پیام گیران و پیام سازان شکل داده و شیوه های تبادل اطلاعات ، محور "مانورهای قدرت آینده " خواهند بود» (تافلر، ١٣٨٤: ٢٥)؛ بخشی از این پیش بینی تحقق یافته و بخش دیگر آن در حال تحقق است ؛ به همین دلیل است که در عصر حاضر بسیاری از سیاستمداران و برنامه ریزان در دولت ها و حکومت ها، تلاش برای مجهز کردن شهروندانشان به «سواد رسانه ای» را جایگزین سازوبرگ جنگی در مانورهای قدرت کرده اند.
1. content analysis ١-٥ روش گردآوری دادهها برای گردآوری داده های مورد نیاز، فرایند تعریف عملیاتی متغیرها و مقوله ها (با توجه به سؤالات تحقیق ) صورت گرفت و درنهایت «دستورالعمل کدگذاری» طبق روال زیر تهیه شد: متغیر فراوانی مطالب : یکی از سؤالات این پژوهش آن است که ازنظر میزان محتواهای تولید شده در دو وب سایت چه تفاوت هایی وجود دارد.