چکیده:
مقالهء حاضر به بحث دربارهء پدیدهء ادب و مقایسهء آن در زبانهای کرهای و فارسی میپردازد. دادههای تحقیق مقاله به صورت مشاهدهء میدانی و اسنادی در یک دورهء دو ساله در کرهء جنوبی مورد بررسی قرار گرفته و ضمن تبادل نظر مستقیم با دانشجویان کرهای در کره و ایران تکمیل شده است.ادب در مفهوم عام،پدیدهای جهانی به شمار میآید و در فرهنگ هر جامعه ریشه دارد،اما در هر زبان به صورتی متفاوت جلوهگر میشود.زبانهای کرهای و فارسی،به رغم تعلق به دو خانوادهء زبانی متفاوت،از عناصر و نشانههای این پدیده به طور گستردهای بهره گرفتهاند و از این منظر،وجوه مشترک دارند.بین دو جامعهء ایران و کره، شباهتهایی به لحاظ تاریخی،فرهنگی و دینی ملاحظه میشود.به ویژه،در جامعهء کره، نظام اجتماعی طبقاتی و آیین دینی کنفوسیوس از عوامل مؤثر در شکلگیری عناصر ادب شمرده میشوند.ادب و احترام در زبان کرهای،پیش از این ساختار بسیار پیچیده داشته و در قالب هفت سطح یا سبک بیان بوده است.این ساختار امروزه به سادگی گراییده است و در چهار سبک رسمی،مؤدبانه،صمیمی و ساده خلاصه میشود.در این زبان نمیتوان جملهای را بدون استفادهء درست از نشانههای ادب در یکی از سبکهای چهارگانه ادا کرد. نشانههای ادب اغلب دربرگیرندهء پسوندهای ویژهء فعلیاند که به همهء افعال زبان کرهای میپیوندند.گذشته از پسوندهای فعلی،کاربرد برخی عناصر واژگانی،همچون فارسی،به ابزار ادب اختصاص دارد.صرف اسمها،صفتها و ضمیرها در چهار سبک یاد شده بخش دیگری از ساختار ادب در زبان کرهای را تشکیل میدهد.
خلاصه ماشینی:
"آیین چینی کنفوسیوس در کره که تقسیمات اجتماعی دقیق و حرمتگذاری طبقات و گروههای فرودست نسبت به طبقات و گروههای فرادست و نیز احترام کوچکتران به بزرگتران را ترویج میکند و نیز نظام طبقاتی جامعهء کره از عوامل مؤثر در شکلگیری ساختار ادب در زبان کرهای شمرده میشود(هومین سون،6002:31).
با این تفاوت که (u)si در کرهای فقط برای سوم شخص در حالت فاعلی سبک رسمی به کار میرود،اما حرمتگذاری فارسی به کمک این شناسهها قاعدهای همگانی است و در مورد کلیهء افعال و در همهء زمانها صدق میکند: (به تصویر صفحه مراجعه شود) ت-صورت امر«فرمودن»به منزلهء قرینهء مؤدبانهء تعدادی از افعال به کار میرود و به ویژه در گونهء گفتاری به صورت جمع بسیار فعال است.
اسمهای ویژهء ادب-علاوه بر افعال،تعدادی از اسمهای کرهای نیز به شکل جفتهای عادی-مؤدبانه به کار میروند که نمونههای زیر از آن جملهاند: (به تصویر صفحه مراجعه شود) در زبان فارسی نیز جفتهای عادی/مؤدبانهء مشابه وجود دارد: (به تصویر صفحه مراجعه شود) بعضی واژههای فارسی دارای دو صورت مؤدبانه برای مخاطب و اشخاص دیگرند که یکی با پایین آوردن و تنزل جایگاه و دیگری با ارتقا و بالا بردن دیگری ملازم است: (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتیجهگیری زبانهای فارسی و کرهای،گرچه به خانوادههای زبانی متفاوتند تعلق دارند،دارای وجوه مشترک فراوان در پدیدهء جهانی ادب هستند که ریشه در زمینههای تاریخی،اجتماعی و فرهنگی دارد.
در کرهای معاصر،مجموعهء نشانههای ادب به صورت پسوندهای فعلی ویژهء مخاطب و پسوند فعلی ویژهء سوم شخص در حالت فاعلی ظاهر میشوند و کاربرد آنها در مورد همهء افعال این زبان در چهار سبک یاد شده الزامی است."