Abstract:
انتقال صحیح پیام به مخاطب در متون حساس دینی، ضرورت ویژهای دارد. مقاله حاضر کوشیده است با توجه به اهمیت این امر و نیز ضرورت پرهیز ترجمه از اظهارنظرهای شخصی، به ارزیابی ترجمه قرآن بپردازد. به عبارت دیگر هدف پژوهش، ارزیابی شیوه انتقال پیام در قرآن با نظر به پیامدهای آن می‌باشد. الگوی نظری این پژوهش، راهبرد «جبران» است که وینی و داربلنه از آن به عنوان راهبرد انتقال پیام یادمی کنند و تاکنون به طور مجزا در ارزیابی ترجمه‌ها مورد استفاده قرار نگرفته است. جبران تلاش برای انتقال پیامی است که درک آن برای خواننده دشوار است و با بازآفرینی، افت تاثیر متن مبدا را در مخاطب مقصد کاهش می‌دهد. به این معنا که مترجم با افزودن عناصری، به جبران آن چه در جایی از متن ترجمه کاهش یافته است، می‌پردازد. داده‌های پژوهش حاضر را آیاتی از سوره یوسف با ترجمه مکارم، قمشهای و صادقی شکل می‌دهد. روش پژوهش نیز توصیفی-تحلیلی است به این صورت که پس از ذکر نمونه‌هایی از سوره موردنظر و توصیف نوع جبران صورت گرفته در آن‌ها (الزامی یا اختیاری)، کارآمدی استفاده از این راهبرد و پیامدهای اعمال آن تحلیل و ارزیابی خواهدشد. در پایان پژوهش پس از بررسی نمونه‌ها مشخص شد که جبران انجام شده توسط مترجمان، بیش از آن که الزامی باشد، اختیاری بوده است. در خصوص کارآمدی جبران‌ها باید گفت که بیشتر جبران‌های الزامی صورت گرفته، کارآمد بوده اما به طور تقریبی نیمی از جبران‌های اختیاری کارآمدی مطلوبی نداشته است. همچنین بسامد بالای جبران‌های اختیاری، نشانگر آن است که مترجمان در متن ترجمه تصرف داشتهاند و اعمال نظر آنان خصوصا قمشهای، کاملا در ترجمه مشهود است.
It is very important to deliver the information to the audience in sensitive religious texts correctly. Given the significance of this issue and the need to avoid translating from personal opinions, the current essay has attempted to examine the Qur'anic translation. In other words, the purpose of the study is to assess the Quran's method of message delivery in light of its implications. The "compensation" method, which Vinet and Darbelnet refer to as a message transmission strategy, is the theoretical model for this study. It hasn't been employed individually in the evaluation of translations by replicating the message, compensating attempts to send a message that the reader will find challenging to grasp while lessening the effect of the original material on the intended audience. This indicates that the translator makes up for parts of the translated text that was decreased by adding other parts. Verse translations by Makarem, Qomshei and Sadeghi from Surah Yusuf serve as the basis for the data in this study. The study approach is likewise descriptive-analytical in that after providing samples of the desired surah and outlining the sort of compensation made in them (required or voluntary), the effectiveness of employing this tactic and the results of its use will be examined and assessed. After reviewing the samples at the conclusion of the study, it was discovered that the translators' payment was voluntary rather than required. When it comes to compensation effectiveness, it should be noted that while the majority of obligatory compensations were efficient, only about half of the discretionary compensations were. Additionally, the frequent use of optional compensations shows that the translators have authority over the translated material and that their ideas, particularly those of Qomshehi, are fully applied.
Keywords:
وینی و داربلنه
،
ارزیابی کیفیت ترجمه قرآن
،
راهبرد جبران
،
ترجمه مکارم شیرازی
،
الهی قمشه ای و صادقی تهرانی
،
سوره یوسف
Vinay and Darbelnet
،
Surah Yusuf
،
Evaluating the Quality of Quran Translation
،
Compensation Strategy
،
Translation by Makarem Shirazi
،
Elahi Qomsheai and Sadeghi Tehrani
(
, 
, 
)
