چکیده:
این پژوهش به منظور بررسی تأثیر روش بارش مغزی[1] بر میزان خلاقیت هنرجویان در آموزش تصویرسازی[2] انجام گرفت. روش پژوهش نیمهآزمایشی در قالب طرح پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه کنترل اجرا شد. نمونه پژوهش 25 نفر هنرجوی دختر، مشغول به تحصیل در سال سوم رشته گرافیک شهرستان شاهیندژ در ناحیه آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی بود، که با روش نمونهگیری دسترس هدفمند انتخاب شدند، و در دو گروه کنترل و آزمایش به ترتیب15 و 10 نفر جایگزین شدند. برای سنجش خلاقیت، در قبل و بعد از اجرای روش بارش مغزی از آزمون تفکر خلاق تورنس (فرم ب) استفاده شد. روش بارش مغزی به مدت یک ماه در آموزش تصویرسازی گروه آزمایش اجرا شد. در این مدت گروه کنترل، آموزش معمول و سنتی را در تصویرسازی دریافت کرد و مداخلهای برای ارتقای سطح خلاقیت گروه کنترل در تصویرسازی انجام نگرفت. در پایان دادهها از طریق تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافتههای آماری پژوهش، فرضیههای تحقیق را مبنی بر تأثیر استفاده از روش بارش مغزی بر افزایش خلاقیت هنرجویان در آموزش تصویرسازی تأیید میکند. دادهها نشان میدهد روش بارش مغزی در افزایش خلاقیت گروه آزمایش در تصویرسازی مؤثر بوده است و تفاوت معناداری بین گروه آزمایش و کنترل در مؤلفههای خلاقیت (ابتکار، بسط، انعطافپذیری، سیالی) دیده میشود. از این رو پیشنهاد میشود از روش بارش مغزی در آموزش تصویرسازی برای دستیابی به ایدههای خلاق بهره گرفت. [1]. brain storming [2]. این مقاله از رساله کارشناسی ارشد با عنوان «راهکارهای پرورش خلاقیت در آموزش تصویرسازی» برگرفته شده است. تاریخ دریافت: 11/3/92 تاریخ پذیرش: 20/4/92
خلاصه ماشینی:
داده هانشان می دهـدروش بـارش مغـزی درافـزایش خلاقیـت گروه آزمایش درتصویرسازی مؤثربوده است وتفاوت معناداری بین گروه آزمایش وکنتـرل در مؤلفه های خلاقیت (ابتکار،بسط ،انعطاف پذیری ،سیالی ) دیده می شود.
درکشورهای توسعه یافته ،شکوفایی وپرورش خلاقیت دانش آموزان ازمهـم تـرین فعالیتهـای آموزشـی وعـالی تـرین هـدف آموزش وپرورش درسطوح مختلف تحصیلی به شمارمـی آیـد وهمـواره بـه ایـن نکتـه توجه می شودکه روندآموزش برای فراگیرنـدگان پویـاومـؤثرباشـدتـادانـش آمـوزان بتوانندفعالانه درامرآموزش شرکت کننـد،تفکـرکننـد وایـده هـای بکـرارائـه نماینـد (سیف ، ١٠٦:١٣٧٩).
درمیان الگوهاوروشهای متعددی کـه بـه وسـیله محققـان درجهـت پرورش خلاقیت ارائه شده ،روش بارش مغزی ازبهترین روشهایی است که درمدت زمانی #$$001 کوتاه به ایده های نو وخلاقانه منجرمی شـود.
یافته های این پژوهش نشان دادکه فقط روش بارش مغزی برخلاقیت تأثیرمعناداری گذارده است .
استفاده ازروش بارش مغزی درآموزش خلاقیـت درمقایـسه بـاروش تـدریس سنتی به افزایش خلاقیت هنرجویان درتصویرسازی منجرمی شود.
٢. استفاده ازروش بارش مغزی درآموزش تصویرسازی به افزایش هرچهارمؤلفـه خلاقیت (سیالی ،ابتکار،بسط ،انعطاف پذیری )هنرجویان منجرمی شود.
همچنین فرضیه دوم تحقیق نیزمبنی بر تـأثیرروش بـارش مغـزی بـرافـزایش هـرچهـارمؤلفـه خلاقیـت (سـیالی ،ابتکـار،بـسط ، انعطاف پذیری ) نیزموردتأییدقرارگرفت که درمجمـوع بـایافتـه هـای سـایرمطالعـات در خصوص تأثیربارش مغزی برافزایش مؤلفه هـای خلاقیـت ،ازجملـه پژوهـشهای پـارنس و میـدو (١٩٦٠)،هـسینگ (٢٠٠٦)،شـریفی وداوودی (١٣٨٨)،بهرامـی ورشـیدی (١٣٧٩)، گنجی ،شریفی ومیرهاشمی (١٣٨٤)،عسگری (١٣٨٦)،نظری (١٣٨٢)،یعقـوبی ،محققـی ، عرفانی ،مرتضوی (١٣٩٠)،معدن دارآرانی وکاکیا (١٣٨٧)،ساختمانیان (١٣٧٣)،میرزائیان (١٣٨٢)همخوانی دارد.
براساس نتایج این مطالعه وسایرمطالعات دیگردرباره پرورش خلاقیت مـی تـوان به این نتیجه رسیدکه باآموزش وبه کارگیری روش بارش مغزی درآموزش تـصویرسازی می توان به رشد وپرورش قابلیتهای خلاقیـت درهنرجویـان رسـید.