چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی توانمندسازی روان شناختی کارکنان در رابطه میان مدیریت اثربخش و تعالی سازمانی است. این پژوهش بر حسب هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان دانشگاه های شهرستان همدان تشکیل می دهد، که با استفاده از نمونه گیری از فرمول کوکران برای جامعه نامحدود، 392 کارمند بصورت تصادفی از چهار دانشگاه شهرستان همدان (بوعلی سینا، علوم پزشکی، صنعتی و آزاد اسلامی) انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از سه پرسشنامه استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با روش تحلیلی عاملی تأییدی و مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای LISREL و SPSS انجام شد. نتایج تحلیل روابط ساختاری نشان داد مدیریت اثربخش با ضرایب مسیر بالایی که با سازه های توانمندسازی دارد می تواند عاملی مؤثر و قدرتمند برای توانمندسازی روان شناختی کارکنان محسوب شود و بترتیب بیشترین تأثیر را بر ابعاد احساس شایستگی، احساس مؤثر بودن، آزادی عمل و احساس معناداری کارکنان داشت. همچنین رابطه علی بسیار قوی میان ابعاد توانمندسازی روان شناختی کارکنان و تعالی سازمانی وجود داشت و نتایج بیانگر تأثیر بیشتر ابعاد احساس شایستگی و مؤثر بودن بر تعالی سازمانی بود.
خلاصه ماشینی:
"ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش عبارت اند از پرسشنامۀ مدیریت اثـربخش (٢٠٠٠ ,Cartan &Vilkinas ؛ اقتباس از مقیمی و رمضان ، ١٣٩٠، ص ٩٦) با ١٦ گویه ، که هشت بعد مدیریت اثربخش (نـوآور، کـارگزار، هـدایت کننـده ، تولیدکننـده ، هماهنـگ کننـده ، نظـارت کننـده ، تسهیل کننده و مربی) را اندازه گیری میکند، پرسشنامۀ توانمندسازی روان شناختی اسپریتزر (١٩٩٥) با ١٥ گویه ، چهار مؤلفۀ احساس آزادی عمل ، احساس شایستگی، احسـاس مؤثربـودن و احسـاس معناداری کارکنان را میسنجد، و پرسشنامۀ ارزیابی نتایج تعالی سازمانی EQFM ویرایش ٢٠٠٣، با ٢٤ گویه ، سازه های نتایج ارباب رجوع ، نتایج کارکنان ، نتایج جامعـه و نتـایج اصـلی عملکـرد را از 1.
نتایج تحلیل عاملی مرتبۀ اول برای متغیـر پنهـان درون زای ایـن پـژوهش ، یعنـی نتـایج تعـالی سازمانی، نشان میدهد «مقایسۀ نتایج شاخص های داخلی سازمان و نظرهای واقعی با موارد مشـابه در سازمان های دیگر، تفکیک بخش هـای مختلـف کـار و خـدمات بـرای نشـان دادن تفـاوت هـای عملکردی و میزان روند روبه بهبود عملکرد همۀ فرایندهایی کـه بـه طـور مسـتقیم بـا تولیـد یـک محصول ، یا خدمت دخالت دارد» مؤثرترین شاخص ها میباشند، در نتایج تحلیل عاملی مرتبـۀ دوم نتایج تعالی سازمانی، «نتایج ارباب رجوع و نتایج اصلی عملکرد» مهم ترین سازه هـای مـؤثر از بـین چهار سازة تأثیرگذار بر نتایج تعالی سازمانیاند.
تحلیل یافته های بخش ساختاری مدل نشان میدهد مدیریت اثربخش با ضـرایب مسـیر بـالایی که با توانمندسازی روان شناختی دارد، میتواند عاملی مؤثر و قدرتمند برای توانمندسازی کارکنـان محسوب شود و با توجه به نتایج ، مدیران و سرپرستان واحدهای دانشگاه هـای شهرسـتان همـدان ، بیشترین بسترسازی را برای شایستگی و مؤثربودن کارکنان در محیط کـاری فـراهم کـرده و کمتـر زمینه را برای آزادی عمل و احساس معناداری کارکنان فراهم کرده اند."