چکیده:
ناراستی دانشگاهی یکی از مسائل مهم در نظام آموزش عالی ایران است و کاهش یا پیشگیری از آن مستلزم شناسایی عوامل موثر در بروز آن است. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر بروز ناراستی های دانشگاهی در فضای علوم اجتماعی ایران، برداشت دانشجویان دوره دکتری این حوزه را که دارای تجربه جامعه پذیری علمی طولانی تری در فرایند آموزش هستند مورد واکاوی قرار داد. یافته های پژوهش نشان می دهد، عوامل موثر بر ناراستی های دانشگاهی در فضای آموزش علوم اجتماعی در دو سطح فردی و ساختاری مشهود است. در سطح ساختاری، نظام تخصیص منابع و قواعد تنظیم کننده و در سطح فردی، خصلت های فردی و شخصیتی کنشگران فضای آموزش (اساتید، دانشجویان و مدیران)، زمینه ساز بروز ناراستی های دانشگاهی است یا وقوع آن را تسهیل می کنند. ازاین رو، در چارچوب دیدگاه تلفیقی کنشگر/ ساختار در تبیین پدیده های اجتماعی، عوامل موثر بر ناراستی های دانشگاهی و عدم تبعیت از هنجارهای اخلاق علم در فضای آموزش، لزوما نه قابل تقلیل به نقش ساختار است و نه قابل فروکاستن به نقش کنشگر؛ بلکه ناراستی های اخلاق علم در آموزش علوم اجتماعی و عوامل موثر بر آن در پرتو دیدگاهی تلفیقی از تاثیر متقابل ساختار و عاملیت، قابل تبیین است.
خلاصه ماشینی:
ازاین رو، در چارچوب دیدگاه تلفیقـی کنشـگر/ ساختار در تبیین پدیده های اجتماعی، عوامل مؤثر بر ناراستیهـای دانشـگاهی و عـدم تبعیـت از هنجارهای اخلاق علم در فضای آموزش ، لزوما نه قابل تقلیل به نقـش سـاختار اسـت و نـه قابـل فروکاستن به نقش کنشگر؛ بلکه ناراستیهای اخلاق علم در آموزش علـوم اجتمـاعی و عوامـل مؤثر بر آن در پرتو دیدگاهی تلفیقی از تأثیر متقابل ساختار و عاملیت ، قابل تبیین است .
این پژوهش با هدف شـناخت ناراسـتیهـای اخـلاق علم در آموزش علوم اجتماعی در پی پاسخ به این پرسش است کـه عوامـل مـؤثر در بـروز ناراستیهای اخلاق علمی مرتبط با نقش کنشـگران اصـلی (اسـاتید، دانشـجویان و مـدیران ) فضای آموزش علوم اجتماعی در ایران کدامند؟ پاسخ به این پرسش بـا توجـه بـه تجربیـات دانشجویان تحصیلات تکمیلی (دکتری) علوم اجتماعی از یک سو میتواند نمایانگر بخشی از آسیب شناسی فضای آموزش دانشگاهی علوم اجتمـاعی در ایـران و فرهنـگ ایـن حـوزه باشد و از سوی دیگر زمینۀ مطالعات مشابه در رشته های دیگر را فراهم میکند.
عوامل مؤثر بر ناراستیهای دانشگاهی در میان اعضای هیئت علمی هر دو دسته عوامل ساختاری و فردی در عـدم تبعیـت اعضـای هیئـت علمـی از هنجارهـای اخلاق علم مورد توجه مصاحبه شوندگان است .
در چــارچوب دیــدگاه تلفیقــی کنشــگر/ ســاختار در تبیــین پدیــده هــای اجتمــاعی، ناراستیهای دانشگاهی و عدم تبعیت از هنجارهای اخلاق علمـی در فضـای آمـوزش علـوم اجتماعی در دانشگاه های دولتی تهران ، این عوامل نه قابل تقلیل به نقش سـاختار اسـت و نـه قابل فروکاستن به نقش کنشگر.