چکیده:
پژوهش حاضر با هدف شناسايي عوامل استرس زاي شغلي اعضاي هيئت علمي دانشگاه بيرجند و رابطه آن با كيفيت زندگي كاري آنان انجام گرفته است. روش پژوهش توصيفي- همبستگي است كه با به كارگيري فرمول نمونه گيري كوكران و روش نمونه گيري تصادفي ساده، حجم نمونه 136 نفر تعيين شد. پرسشنامه هاي استرس شغلي (HSE)، با ضريب پايايي 90/0 و كيفيت زندگي كاري با ضريب پايايي 91/0 به كار گرفته شد. داده ها با آزمون هاي كولموگروف- اسميرنوف، تحليل عاملي اكتشافي، ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون گام به گام تحليل شد. نتايج نشان داد عوامل استرس زاي شغلي تقاضا، حمايت مسئولان و همكاران، نقش، كنترل و ارتباط بوده است. ابعاد كيفيت زندگي كاري اعضاي هيئت علمي نيز، قانون گرايي در سازمان، پرداخت منصفانه و كافي، توسعه قابليت هاي انساني، تامين فرصت رشد و امنيت، فضاي كلي زندگي، محيط كار ايمن و بهداشتي و يكپارچگي و انسجام اجتماعي است. استرس شغلي و كيفيت زندگي كاري (33/0- =r) در سطح معناداري 01/0 با يكديگر رابطه معكوس و معنادار داشته اند، همچنين، تقاضا (35/0-=r)، كنترل (30/0- = r) و نقش (11/0- =r)، به عنوان عوامل استرس زاي شغلي با كيفيت زندگي كاري همبستگي معكوس داشته اند. در نهايت، از ميان عوامل استرس زاي شغلي، تقاضا و كنترل با كيفيت زندگي كاري اعضاي هيئت علمي، همبستگي چندگانه معنا دار داشته اند و 17/0 درصد از تغييرات آن را پيش بيني مي كنند.
خلاصه ماشینی:
"کارشناس ارشد، دانشکدة مدیریت ، دانشگاه خوارزمی، تهران ، ایران (تاریخ دریافت : ١٣٩٣/١٠/١٨؛ تاریخ پذیرش : ١٣٩٤/٠٦/١٧) چکیده پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل استرس زای شغلی اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند و رابطۀ آن با کیفیت زندگی کـاری آنـان انجام گرفته است .
«تقاضـا» بـه عنـوان عوامل استرس زای شغلی با مؤلفه های کیفیـت زنـدگی کـاری از جملـه قـانون گرایـی در سـازمان (٠/٣٠-)، پرداخت منصفانه و کافی (٠/١٨-)، توسعۀ قابلیت های انسانی (٠/٤٦-) ، تـأمین فرصـت رشد و امنیت مداوم (٠/٢٧-) و یکپارچگی و انسـجام اجتمـاعی (٠/٣٦-)، همچنـین «کنتـرل »، بـا قانون گرایی در سازمان (٠/٢٥-)، توسعۀ قابلیت های انسانی (٠/٣٠-)، تأمین فرصت رشـد و امنیـت مداوم (٠/٢٤-) و یکپارچگی و انسجام اجتماعی (٠/٣٠-) رابطۀ معکوس و معنادار دارند.
نتایج رگرسیون گام به گام میان استرس شغلی و کیفیت زندگی کاری شاخص ها R R2 R٢ ضرایب رگرسیون متغیر پیش بین (همبستگی چندگانه ) (ضریب تعیین ) (ضریب تعیین تعدیل شده ) ١ ٢ β =-0/35 تقاضا ٠/٣٥ ٠/١٢ ٠/١٢ ٤/٤٢- =t Sig= 0/000 β =-0/23 β =-0/30 تقاضا و کنترل ٠/٤٢ ٠/١٧ ٠/١٦ ٣/٧٢- =t ٢/٨٥- =t Sig= 0/005 Sig= 0/000 بحث و نتیجه هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل استرس زای شغلی و بررسی رابطۀ آن بـا کیفیـت زنـدگی کاری اعضای هیئت علمـی دانشـگاه بیرجنـد بـوده اسـت .
با توجه به نتایج پژوهش ، به منظور کاهش استرس شغلی و بـه تبـع آن بهبـود کیفیـت زنـدگی کاری اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند راهکارهایی پیشنهاد میشود: تقاضا شامل موضوع هـایی مانند بار کاری، خصوصیات و محیط کاری است که مجموعۀ این عوامل با ایجاد احساس کار زیاد در افراد استرس ایجاد میکند."