چکیده:
پژوهش حاضر با هدف تحلیل روندی[1]، موضوعی[2] و روش‌شناختی[3] مقالات دوفصلنامه پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی از سال 1375 تا 1396 انجام شده است، روش پژوهش، توصیفی و از نوع کاربردی و به شیوه تحلیل محتوا است. جامعه آماری شامل کلیه مقالات انتشار یافته به تعداد 297 مقاله است. ابزار گردآوری داده ها سیاهه‌وارسی تحلیل محتوا بود، که روایی آن توسط متخصصان تایید شد. روش تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس شمارش فراوانی، درصد، کدگذاری و تحلیل تفسیری بود. نتایج نشان می‌دهد که مجموعا 41 شماره و 297 مقاله انتشار یافته است، بیشترین و کمترین مقالات به ترتیب مربوط به سال‌های 1382 با 10.774 درصد و 1386 با 2.020 درصد است. مشارکت مردان 67.933 درصد و مشارکت زنان 32.066، تعداد مقالات انفرادی 72.053 درصد و مقالات گروهی 27.947 درصد بوده است. 56.294 درصد پژوهشگران، وابسته به دانشگاه دولتی بوده‌اند؛ در تحلیل رتبه علمی، رتبه استادیار با 47.268 درصد، بیشترین و کارشناس با 1.187 درصد، کمترین میزان را کسب کرده‌اند. نتایج تحلیل موضوعی نشان می‌دهد که حوزه علوم سیاسی، کمترین و حوزه نقد، بیشترین درصد را به خود اختصاص داده‌اند. یافته های تحلیل روش‌شناختی نشان می‌دهد که پژوهش های کیفی با 86.164 درصد، بیشترین و پژوهش های ترکیبی با 4.713 درصد، کمترین مقدار را به خود اختصاص داده‌اند. با استناد به یافته های پژوهش می‌توان گفت ارتقای مشارکت زنان، گرایش بیشتر پژوهشگران به کارهای گروهی، گرایش به تحلیل و نقد، افزایش مشارکت اساتید دارای مرتبه علمی بالا و دانشگاه های دولتی و همچنین تغییر گرایش روش‌شناسی از شیوه کمی به شیوه کیفی و ترکیبی از مهم‌ترین ویژگی های پژوهش های منتشر شده در دوفصلنامه پژوهش و نگارش دانشگاهی است.
خلاصه ماشینی:
با استناد به یافته‌های پژوهش می‌توان گفت ارتقای مشارکت زنان، گرایش بیشتر پژوهشگران به کارهای گروهی، گرایش به تحلیل و نقد، افزایش مشارکت اساتید دارای مرتبۀ علمی بالا و دانشگاه‌های دولتی و همچنین تغییر گرایش روش‌شناسی از شیوۀ کمی به شیوۀ کیفی و ترکیبی از مهم‌ترین ویژگی‌های پژوهش‌های منتشر شده در دوفصلنامۀ پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی است.
بر همین اساس پرسش اصلی پژوهش این است که: تحلیل روندی، موضوعی و روش‌شناختی پژوهش‌های منتشر شده در دوفصلنامۀ پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی از سال 1375 تا 1396 چگونه و به چه شکلی بوده است؟ و چه روندی را طی کرده است؟ پیشینۀ پژوهش ابوالفتحی ممتاز و همکاران (1396) در پژوهشی به تحلیل محتوایی و استنادی مقالات چاپ‌شده در مجلۀ علمی ـ پژوهشی سالمندی ایران 1385 تا 1394 پرداختند.
خداپرست و سلیمی (1394) در پژوهش خود با عنوان «بررسی مقالات بازاریابی ورزشی نشریات علمی ـ پژوهشی با استفاده از تحلیل استنادی و محتوایی» به این نتیجه رسیدند که: علاقۀ پژوهشگران بیشتر به پژوهش‌های کیفی است.
رضایت (1394) در مطالعه‌ای، به تحلیل محتوا و استنادی مقاله‌های چاپ شده در فصلنامۀ پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی پرداخت، یافته‌های تحقیق نشان داد که بیشترین گرایش موضوعی مقاله‌ها را «مبانی و اصول تعلیم و تربیت » با فراوانی 10 و معادل 12 درصد تشکیل می‌دهد.
نتایج حاصل از بررسی سؤال چهارم پژوهش مربوط به تحلیل روش‌شناختی مقالات علمی ـ پژوهشی دوفصلنامۀ پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی از سال 1375 تا 1396 در سه حوزۀ کمی، کیفی و ترکیبی نشان می‌دهد که: پژوهش‌های کیفی بیشترین و پژوهش‌های ترکیبی کمترین مقالات را به خود اختصاص داده‌اند.
(
, 
, 
)
